همزمان با هفته دفاع مقدس، کارشناسان مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان از دشت های دچار فرونشست و زمین لغزش در فارس بازدید کردند.
گروه تحقیقاتی مرکز تحقیقات علوم زمین کشور آلمان (GFZ) متشکل از اساتید و کارشناسان این مرکز از محدوده های دچار زمین لغزش روستای آب باد شهرستان مرودشت و نیز برخی از دشت های فارس که آثار فرونشست در آن ها مشاهده شده بازدید به عمل آوردند.
استاد دانشگاه هانوفر و پژوهشگر مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان در این سفر گفت: بسیاری از چالش های کنونی که دامنگیر دشت ها به ویژه دشت های فارس شده ناشی از برداشت بی رویه از منابع آبی و خالی شدن سفره های آب زیر زمینی است.
پروفسور مهدی معتق افزود: متاسفانه بر اساس مشاهدات موجود در دشتهای بحرانی نیز وضعیت اضافه برداشت از این دشتها بسیار شدیدتر است و در حالت بحرانی قرار دارد به طوری که با برداشت آب، آبخوان ها که پیشتر با آبهای زیرزمینی پر شده بودند، خالی شده و کوچکترین فشاری در سطح زمین موجب ریزش خاک و به دنبال آن فرونشست کامل دشت در این نواحی شده است.
مسئول گروه تثبیت فرسایش توده ای سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز در حاشیه این بازدید با بیان اینکه متاسفانه پدیده فرونشست زمین موجب آسیب های جبران ناپذیری به طبیعت و عرصه های زیستی در بسیاری از نقاط کشور شده است اظهارکرد: با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و با استفاده از تصاویر ماهواره ای به ویژه تصاویر اپتیکی و راداری مطالعات رفتارسنجی زمین لغزش ها در حال بررسی است.
اکبری خاطرنشان کرد: براساس تفاهم نامه موجود بین معاونت آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان، رفتارسنجی مخاطرات زمین در مباحث آبخیزداری و زمین لغزش، علل و عوامل وقوع زمین لغزش و فرسایش خندقی، با همکاری این مرکز انجام شود.
استاد زمین شناسی مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان با اشاره به بازدیدها و مشاهداتش از دشت های استان به ویژه شهرستان مرودشت گفت: به نظر می رسد ناپایداری بسیار زیادی در دشت های این دو منطقه رخ داده است که نوع خاک و مواد سطحی، شرایط اقلیمی، برداشت بیش از حد آب، پوشش گیاهی و عملکرد انسان می تواند از عوامل تشدید بروز پدیده فرونشست در این منطقه باشد.
الکه وتزل گفت: براساس این مشاهدات میتوان نتیجه گرفت که تعداد و مساحت لغزشها در این مناطق روزبهروز در حال گسترش بوده و این روند در آینده نیز میتواند موجب تسریع وقوع زمین لغزشها و گسترش پدیده فرونشست باشد.
مدیرکل منابع طبیعی فارس نیز با اشاره به خشکسالیهای اخیر در استان و برداشت بی رویه آب از سفره های آب زیر زمینی در بسیاری از نقاط فارس گفت: ازجمله اقدامات اساسی و راهکارهای فوری جهت کنترل و مهار پدیده فرونشست زمین در اکثر دشت های فارس انجام فعالیت های آبخیزداری است.
شهرام منتصری افزود: در حال حاضر اقدامات مفیدی جهت شناسایی، کنترل و مهار این پدیده از جمله اجرای فعالیتهای آبخیزداری به ویژه در نقاط بحرانی استان انجام شده که می توان از آن ها به عنوان الگو در سایر نقاط کشور نیز استفاده کرد. وی در ادامه با اشاره به خسارات فراوان سیلابهای اخیر در شیراز که موجب تلفات انسانی در نوروز امسال گردید گفت: در حال حاضر مطالعات جامع تفصیلی در اراضی بالادست دروازه قرآن شیراز انجام شده است.
منتصری گفت: در این راستا با مطالعه حوضه آبخیز بالادست، حجم سیلاب های احتمالی مورد ارزیابی و محاسبه قرار گرفته و پیش بینی ساخت و احداث 20 چکدم (سدهای کوچک تاخیری) در دستور کار قرار گرفته که در صورت تامین اعتبار و ساخت آن ها از خطرات احتمالی بروز مجدد سیل در این محدوده جلوگیری خواهد شد.
مدیرکل منابع طبیعی فارس در ادامه اظهار امیدواری کرد: با انجام فعالیت های آبخیزداری بتوان جلو بسیاری از سیلاب های مخرب در دشت ها و نقاط بحرانی استان را گرفت و با تغذیه آبخوان ها از بروز پدیده فرونشست و زمین لغزش نیز جلوگیری کرد.
لازم به ذکر است، پس از بازدید کارشناسان مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان از مناطق دچار فرونشست، پارامترهای ساختاری و زمینشناسی منطقه توسط آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت با توجه به اطلاعات برداشت شده از دشت های بحرانی دچار فرونشست مقرر شد با همکاری این گروه مطالعات پایش و رفتار سنجی فرونشستهای اتفاق افتاده با توجه به حساسیت مناطق در پروسه ای معین مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
منبع: خبر جنوب

نظر شما