جمعه این هفته انتخابات چهاردهمین دورهی ریاست جمهوری کشورمان برگزار میشود. در ۱۳ دور گذشته مردم ما ۸ رئیس جمهور را تجربه کردهاند. هم مردم تجارب زیادی کسب کردهاند وهم حکومت. مردم و حکومت علاوه بر انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا را تجربه کردهاند؛ بنابراین ۴۶ سال تجربه انتخاباتی تجربه کمی نیست.
یکی از مسائلی که همیشه مورد تأکید حکومت بوده و هست حضور مردم در پای صندوق رأی و مشارکت بالا در انتخابات است، اما آنچه موجب تأکید بیشتر برای مشارکت در انتخابات این هفته شده پایین آمدن تدریجی مشارکت مردم در چند انتخابات گذشته است. کاهش مشارکت به عنوان یک پدیده سیاسی، علل و عوامل گوناگونی دارد که پرداختن به همه آنها مستلزم پژوهش کامل و بیطرفانه علمی است. افزون بر آن پرداختن به همه آنها در حوصله نوشتار روزنامهای نیست.
اما آنچه مهم است و بدون پژوهش روشن است این است که کسانی که شرکت نمیکنند میگویند رأی دادن موجب کاهش مشکلات ما به ویژه در مسائل اقتصادی و فرهنگی نشده.
یکی از تفاوتهای انتخابات این هفته با موارد مشابه قبل مقداری تنوع در چینش کاندیداهاست. در همین حد که از ۶ کاندیدای حاضر در صحنه ۵ نفر خود را در یک جناح سیاسی تعریف میکنند و یک نفر را در جناحی دیگر. اگر ائتلافی بین ۵ کاندیداهای متعلق به یک جناح هم صورت گیرد و حتی چهار نفر کنار بروند و یک نفر بماند در ماهیت انتخابات اثر چندانی ندارد، چون رقابت بین دو جناح ادامه مییابد؛ پس نسبت به انتخاباتهای مشابه روزنهای گشوده شده و قدرت انتخاب مقداری بالا رفته، هرچند مطلوب آن است که همه جناحها، گرایشها و احزاب سیاسی بزرگ و کوچک کاندیدایی قوی در صحنه انتخابات داشته باشند.
اگر انتظار داریم مشکلات حل شوند، تورم و گرانی پایین آید، فرهنگ و عناصر آن به مردم محول شود، حکومت به وظایف پایهای خود بپردازد و توان و انرژی خود را صرف امور غیر ضرور نکند و ... تنها راه استفاده از روزنهای است که گشوده شده است. برخی میگویند با نیامدن پای صندوق پیام خود را به حکومت منتقل میکنیم، این کار تجربه شده، اما افاقه نکرده و در بر همان پاشنه چرخیده و مشکلات نه تنها کمتر نشده بلکه بیشتر شده به طوری که امروز دانی و عامی، دارا و ندار فریادشان از تورم افسار گسیخته بالاست. الان شرایطی است که اگر رئیس جمهوری بتواند جلوی رشد تورم را بگیرد، ترمز آن را بکشد و روند آن را نزولی کند امیدواری زیادی به وجود میآید. اگر بتواند درهای بسته سیاست خارجی را مقداری بگشاید و رابطه سیاسی و اقتصادی را با دنیا روان کند، اندک اندک سطح امیدواری برای بهبود مشکلات اقتصادی حاصل میشود.
شوربختانه در شرایطی قرار گرفتهایم که از هیچ رئیس جمهوری نمیتوان انتظار داشت حتی تا پایان دوره ۴ سالهاش تورم را یک رقمی کند به طوری که اقتصاد دچار رکود هم نشود. هر کاندیدایی ادعایی بیشتر از این داشته باشد چیزی بیش از شعار نیست و در عمل امکانپذیر نمیباشد. متأسفانه سالهاست به نظرات عالمانه و کارشناسی اقتصاددانان، دانشمندان علوم اجتماعی و سیاسی و تذکرات علمای تراز اول دینی توجه عملی نشده است.
قهر با صندوق، رخوت، افسردگی اجتماعی و سیاسی، مهاجرتهای گسترده به خارج، فرار سرمایه و ... را بیشتر میکند. البته به حکومت هم باید گفت وقتی انتظار مشارکت بالا دارد پس از انتخابات باید در عمل نه شعار سطح رفاه اجتماعی را بالا برد، امیدواری فرهنگی؛ سیاسی و اجتماعی را بیفزاید، واقعیتهای موجود جهان را بپذیرد، با دیدگاه وسیع و حفظ منافع ملی به سوی توسعه پایدار حرکت کند. امید که چنین شود.
شاد و سالم و موفق باشید