این مقاله درباره واژه خرافه و خرافات و تحریف در واقعه عاشورا و دیگر مبانی دینی شیعه است.
به اینجا رسیدیم که امروز مردم به هر کتاب و منبعی مراجعه میکنند، جز قرآن.
گویی نیازی نمیبینند که از خود قرآن کریم چیزی یاد بگیرند! اما مراجعه مستقیم به قرآن کریم سودهایی دارد.
پیش از این به موردی از آن اشاره شد و اینک ادامه نوشتار ...
*****
ب- خطر حدیثهای جعلی
یکی از مشکلات معارف اسلامی، وجود حدیثهای جعلی است.
جعل حدیث، جریانی است که همه محققان جهان اسلام آن را به عنوان یک واقعیت پذیرفتهاند.
محققان سابقه جعل حدیث را تا صدر اسلام پی گرفتهاند.
برخی آغاز جعل حدیث را سال ۴۱ مهشیدی (هجری)، یعنی سال شهادت علی (ع) میدانند و برخی آن را به سالهای پایانی خلافت عثمان نسبت میدهند.
جعل حدیث هدفهای گوناگونی داشت، از جمله:
- مبارزه با اسلام و قرآن.
عدهای ناباور و منافق که در میان مسلمانان بودند، برای تخریب معارف اسلامی دست به جعل حدیث میزدند.
اینان هزاران حدیث جعل کرده و وارد معارف اسلامی کردند.
ابن جوزی میگوید که زنادقه، چهارده هزار حدیث جعل کردند.
- تأیید گرایشهای مذهبی از نظر اصول و فروع.
پیروان مذاهب برای تأیید دیدگاههای خود در اصول اعتقادی یا در فتواهای فقهی، دست به جعل حدیث زدند.
- تأثیر در افکار عمومی در قلمرو وعظ و تبلیغ.
اینان با جعل حدیث یا روایت حدیثهای ضعیف و بیسند، میخواستند شنوندگان خود را بیشتر تحت تأثیر قرار داده و به دینداری و اخلاق تشویق کنند.
هنوز هم سخنرانیهای ما و کتابهای معروف، بسیاری از این احادیث را در خود دارند مانند کتابهای عرفا و کتابهای ارشادی دیگر.
- جعل حدیث به خاطر اغراض سیاسی و تقرب به حاکمان و صاحبان قدرت
از نمونههای بارز آنها، جعل حدیث دربارۀ ارجمندی دمشق و شام و کاستن از قدر و منزلت عراق است که تحت تأثیر قدرت معاویه پدید آمد.
بنا بر این تحریفها، هر مؤمنی در شام است و همۀ اشرار در عراق.
شیطان در عراق به هدفش رسید، اما از شام بیرون رانده شد.
مجموعۀ احادیث اسرائیلی (اسرائیلیات) که به معارف اسلامی آمیخته شدهاند، با مقاصد مختلف به وسیلۀ یهودیان مسلمان شده و گاهی به وسیلۀ خود مسلمانان سادهلوح و یا دشمنان غیر یهودی اسلام ساخته و پرداخته شده و جزء احادیث ما درآمده و با هدفهای گوناگون مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
در وجود اسرائیلیات در کتابهای ما جای تردید نیست و حتی در تفسیرهای ما، آنجا که به سرگذشت و زندگی انبیاء گذشته مربوط است، دیده میشوند؛ بنابراین مراجعۀ مستقیم به قرآن کریم، ما را از خطر پیروی از احادیث جعلی دور میدارد.
ادامه دارد
برگرفته از:
یثربی، سید یحیی (۱۳۹۹) فلسفه خرافات/ معرفی و شناخت خرافات، علل و انگیزههای گرایش و مبارزه با آن، تهران: امیرکبیر، صص ۳۰۱ تا ۳۰۳