«کتابی مفید برای کودکان ۸ تا ۸۰ ساله!»
شاید تیتر این نوشته عجیب باشد. همینطور هم هست. «کودکِ ۸۰ ساله!»، اما وقتی کتاب «پسرک، موشکور، روباه و اسب» را میخوانیم بهتر معنی این تیتر را میفهمیم. کتابی که در واقع برای کودکان نوشته شده، اما با سالمندان ۷۰-۸۰ ساله هم کار دارد.
خود نویسنده در مقدمه آورده:
«این کتاب برای همه است. چه هشتاد سالتان باشد، چه هشت سال. گاهی فکر میکنم خودم هر دوی اینها هستم. دوست دارم این کتابی باشد که هرجا و هروقت خواستی بتوانی بروی سراغش. اگر دوست داشتی از وسطش شروع کنی. داخلش نقاشی بکشی، گوشههایش را تا کنی و جای انگشتت روی ورقهایش بماند.»
درباره «کودکِ درون» همه شنیدهایم. کودکی که همراه ما زاده میشود و در ادامه زندگی، یا زنده میماند و تا سالهای سالمندی با ما همراهی میکند و یا به تدریج بیمار و پژمرده میشود و میمیرد.
این کودک در ناخودآگاهِ ما جای دارد و مسئول شادی و سرزندگی و بازی و بازیگوشی و شور و شوق و گریه و خنده است. تا زمانی که این کودک زنده و سرحال است، شخص حتی در دوره بزرگسالی و سالمندی نیز شاد است، بازی و ورزش میکند، میخندد، گریه میکند و میرقصد.
از این منظر کتاب «پسرک، موشکور، روباه و اسب» هم مناسب کودکان است و هم بزرگسالان و سالمندان.
دیگر نکته جالب این کتاب ۱۱۵ صفحهای این است که میتوان آن را در نیم ساعت! خواند. چون در هر صفحه فقط دو سه جمله آمده همراه با نقاشیهای زیبایی که به آن ربط دارد.
جملهها در عین سادگی دارای معنایی عمیق و مفید است. جملاتی که هر کدام تلنگری است به کودکِ درونِ ما تا آن را از خواب چندین ساله بیدار کند.
کتاب در قالب یک داستان کودکانه نوشته شده و ماجرای پسرکی را روایت میکند که خانه را گم کرده و در ادامه با موش کور، روباه و اسب برخورد میکند و با هم همراه میشوند و گفتگو میکنند.
نویسنده در مقدمه با مخاطب خود گفتوگوی دوستانهای را آغاز میکند و کمی درباره شخصیتهای داستانش به مخاطب اطلاعات میدهد:
«وقتی برای نخستینبار سر و کله موش پیدا میشه پسرک تنهاست. اونها با هم به طبیعت خیره میشن. فکر میکنم طبیعت کمی شبیه به زندگیه. گاهی ترسناک، اما همیشه زیباست. در گشت و گذارهاشون با روباه آشنا میشن. اگه موشی کور باشید همنشینی با یه روباه هیچوقت براتون آسون نیست. پسرک پر از سؤاله و موش کور عاشق کیک. روباه معمولاً ساکت و محتاطه، چون در زندگی لطمه خورده. اسب بزرگترین چیزی است که با آن برخورد میکنند و همچنین نجیبترین چیز.»
آنها در این سفر و گفتگوها در واقع سفری درونی را تجربه میکنند.
چارلی مکسی نویسنده کتاب با مهارت خاصی مفاهم والایی، چون موفقیت، انسانیت، شجاعت، مهرورزی، دوست داشتن، دوست داشته شدن و امید را به ما یادآور میشود.
چارلی، یک هنرمند، تصویرگر و نویسنده ۶۲ ساله بریتانیایی است که از هنر تصویرگری خود برای جذاب کردن کتاب بهره برده و به خوبی از پس آن برآمده.
این کتاب به ۴۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده. در ایران نیز برای اولین بار در سال ۱۳۹۹ توسط انتشارات میلکان و با ترجمهی سیدوحید کریمیان منتشر شده و پس از آن چند ترجمه دیگر هم وارد بازار شده است.
اپرا وینفری درباره این کتاب میگوید: «پسرک، موش کور، روباه و اسب نهتنها داستانی قابلتأمل و قابلبحث است، بلکه کتاب یک اثر هنری نیز هست.» نیویورک تایمز این کتاب را بهعنوان «کاوشی زیبا و صمیمانه در مورد معنای انسان بودن، و پر از تصاویر جذاب و بامعنا» توصیف کرده است. ریس ویترسپون، بازیگر و تهیهکننده، درباره این اثر نوشته است که: «این کتاب پر از خردی است که زندگی را برای زیستن ارزشمند میکند.» گاردین نیز این کتاب را تحسین کرده و اظهار داشته است که: «تصاویر دلربا و سخنان حکیمانه چارلی مکسی قلب و ذهن را تسخیر میکند. این کتاب گوهری واقعی برای تمام سنین است.»
بریدههایی از کتاب:
موش کور گفت: «من خیلی کوچیکم.»
پسرک گفت: «آره، ولی با بودنت تغییر بزرگی ایجاد میکنی.»
«دوست داری بزرگ شدی چی بشی؟»
پسرک گفت: «می خوام مهربون باشم.»
پسرک پرسید: «فکر میکنی موفقیت چیه؟»
موش کور گفت: «دوست داشتن.»
پسرک پرسید: «شجاعانهترین حرفی که تا حالا زدی چی بوده؟»
اسب گفت: «کمک.»
اسب گفت: «درخواست کمک به معنی تسلیمشدن نیست. به معنی اینه که حاضر نیستی تسلیم بشی.»