یُد یکی از عناصر شیمیایی مورد نیاز بدن است و کمبود آن عوارض بسیار زیادی دارد.
مهمترین نقش ید شرکت در ساختمان هورمونهای تیروئیدی است.
هورمونهای تیروئیدی برای رشد - کارکرد دستگاه عصبی - انجام سوخت و ساز بدن و تولید گرما و انرژی مورد نیاز هستند.
افراد در معرض خطر کمبود ید
- کودکان
- افراد در سن بلوغ
- زنان باردار
- زنان شیرده
- ساکنین مناطق کوهستانی.
عوارض کمبود ید
- گواتر، شایعترین عارضه است و به معنای بزرگ شدن غده تیرویید در جلوی گردن میباشد.
- کم کاری غده تیرویید که باعث عقب ماندگی ذهنی و جسمی در کودکان میگردد.
- سقط جنین
- مردهزایی
- لوچی چشم
-کری و لالی
پیشگیری از کمبود ید
تأمین ید از طریق آب و مواد غذایی، بهترین راه است و بهترین روش رفع کمبود ید، استفاده از نمک یددار است که البته استفاده از نمک یددار تصفیه شده توصیه میشود.
توجه داشته باشیم که در طول زندگیمان، برای حفظ سلامتی و رشد مناسب، تنها به کمتر از یک قاشق چای خوری ید نیاز داریم.
نکات مهم در نگهداری و مصرف نمک ید دار
۱) توجه به عبارت «ید دار» در بسته بندی نمک در هنگام خرید
۲) قرار ندادن نمک ید دار در معرض نور مستقیم خورشید و یا رطوبت
۳) نگهداری نمک ید دار در ظروف در بسته و بدون منفذ شیشه ای، پلاستیکی یا چوبی
۴) نمک ید دار نباید گرمای زیادی ببیند؛ بنابراین دقت شود که هنگام طبخ، نمک یددار در آخر طبخ به غذا اضافه شود.
برترین منابع خوراکی سرشار از ید
از آنجا که بدن نمیتواند ید را تولید کند، گنجاندن مقادیر زیادی از خوراکیهای سرشار از ید در رژیم غذایی بسیار با اهمیت است.
یزان ید موجود در منابع غذایی بسیار اندک است.
۱- نمک ید دار، منبع اصلی ید در رژیم غذاییمان است.
۲- سیب زمینی پخته نیز از دیگر منابع غنی از ید به شمار میرود. به علاوه، سیب زمینی پخته غنی از فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و پتاسیم است.
۳- شیر، نه تنها منبع عالی برای کلسیم و ویتامین D به شمار میرود، بلکه به تأمین ید نیز برای بدن کمک میکند.
۴- غذاهای دریایی، منبع عالی برای ید محسوب میشوند و میگو یکی از آنهاست. به علاوه، مصرف مرتب میگو میتواند پروتئین، کلسیم و سایر مواد معدنی مورد نیاز بدن را تأمین نماید.
۵- گوشت بو قلمون به خصوص گوشت سینهی بوقلمون میتواند حدود ۲۳ درصد نیاز روزانهی این مادهی معدنی ضروری (ید) را برای بدن تأمین کند.
۶- یک عدد تخم مرغ آبپز سفت شده میتواند حدود ۹ درصد از ارزش روزانه ید را وارد بدنتان کند.
این خوراکی همچنین ویتامین A، ویتامین E، آنتیاکسیدانها، کلسیم، پروتئین و روی مورد نیاز بدنتان را تأمین میکند.
۷- موز یک میوهی عالی و حاوی مقدار زیادی پتاسیم است که به سرعت انرژیتان را افزایش میدهد.
با وجود این، کمتر کسی از وجود ید در موز باخبر است. یک عدد موز، حدود ۲ درصد از نیاز روزانه ید را تأمین میکند.
۸- توت فرنگی، میوهای مغذی است که مقدار فراوانی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری را برای بدن فراهم میکند.
این میوهی خوشمزه، منبع شگفتانگیزی برای ید به شمار میرود.
۹- آناناس، ریواس و تره نیز منبع خوبی برای ید محسوب میشود.
با یک برنامه صحیح غذایی میتوان تعادل این ماده معدنی مهم را در بدن حفظ کرد.