ویژگی‌های ظاهری:
گیاه لیموترش (Citrus Limon) دارای برگ دندانه‌ای سبز روشن و میوه‌های کوچک سبز یا زرد رنگ بیضی شکل است.
این میوه دارای Pulp پالپ (تکه‌ها وگوشت میوه یا به گویش استان فارسی‌ها: تُلف) ترش مزه و دل‌پسند و دربرگیرنده دانه‌هایی تلخ مزه می‌باشد.
بخشهای دارویی شامل پوست، افشره، عصاره و اسانس میوه است.
ترکیبات شیمیایی:
میوه‌های این گیاه دربرگیرنده شکر، پلی ساکاریدها، اسید‌های آلی، لیپید، کاروتنوئیدها، ویتامین A، B۱۲، B۳، بیوفلاونوئیدها، لیمونوئید‌ها (تلخ مزه)، لیمونن (۷۰ درصد)، ژرانیل استات، لینالیل استات، مقدار فراوانی پتاسیم (g۱۰۰/mg۱۴۵)، ویتامین C به میزان mg۵۰-۴۰ در ۱۰۰ گرم میوه (یعنی دو برابر پرتقال) و کلسیم (mg۶۱) است.
ویژگی‌های درمانی:
۱- خواص خوراکی: این میوه به خاطر ارزش تغذیه‌ای آن مورد توجه می‌باشد.
آب لیمو یکی از چاشنی‌های اصلی خوراک ما ایرانیان می‌باشد.
ویتامین C این میوه برای نگهداری نیروی دفاعی بدن در برابر عفونتها و بهبود زخمها لازم است.
این ترکیب جلو تشکیل نیتروزآمینهای سرطان‌زا را پس از خورده‌شدن نیتراتها و نیتریت‌ها (مواد نگهدارنده در مواد خوراکی) می‌گیرد.
پتاسیم این میوه برای جبران کمبود پتاسیمی که به واسطه خوردن دارو‌های کاهش دهنده فشارخون (مانند انالاپریل و کاپتوپریل) ایجاد می‌شود، در برخی بیماران سودمند می‌باشد.
همچنین عصاره لیمو می‌تواند جذب آهن را افزایش دهد.
۲- اثرات ضد سرطان: فیبر‌های پکتین و اسانس لیموترش اثر آنتی اکسیدانت داشته و میوه آن دارای خاصیت ضد سرطان می‌باشد.
۳- اثرات گوارشی: به طور کلی لیمو‌ها به خاطر اثرات هیدروفیلیک (آب دوستی) به عنوان حجیم کننده محتویات دستگاه گوارش کار می‌کنند، بنابراین می‌توانند در درمان اسهال و استفراغ سودمند باشند.
۴- اثر‌های ضد میکروبی: اسانس لیمو دارای اثرات ضد باکتری، پلشت بری، ضدعفونی کننده و نیز مهارکننده رشد قارچ آسپرژیلوس می‌باشد. از آن برای ضدعفونی کردن آب آشامیدنی و سطوح آلوده به ویروس هاری بهره‌برداری می‌شود.
۵- اثر‌های قلبی - عروقی: پکتین موجود در آب لیموکلسترول خون را کاهش می‌دهد و می‌تواند در پیشگیری بیماری‌های قلبی- عروقی کمک نماید.
بیوفلاونوئید‌های موجود در لیمو استحکام دیواره درونی رگ‌ها شامل مویرگها و سیاهرگ‌هارا افزایش می‌دهند و می‌توانند در درمان واریس سیاه‌رگها (وریدها)، کبود شدگی‌ها و لثه‌های خونریزی دهنده سودمند باشند.
افزون برآن، این میوه در درمان آترواسکلروز (سخت شدگی دیواره سرخرگ‌ها، تصلب شرایین) نیز مفید می‌باشد.
۵- اثر بر دستگاه ماهیچه‌ای- اسکلتی: لیمو (با وجود ترشی و اسیدیته آن) در بدن به عنوان قلیا کار می‌کند، بنابراین در شرایطی مانند روماتیسم، آرتریت و نقرس می‌تواند سودمند باشد.
۶- اثر بر پوست: این میوه در درمان مشکلات پوستی مانند آکنه (جوش جوانی)، بیماری‌های قارچی، آفتاب سوختگی، زگیل و زخم‌های ناحیه لب و مخاط دهان بکار می‌رود.
۷- دیگر اثرات: از این میوه در درمان عفونتها، تب‌ها، سرماخوردگی، گلودرد، التهاب لثه و به عنوان تقویت کننده جگر (کبد) و لوزالمعده (پانکراس) بهره‌برداری می‌شود.
اثر بسیار خوب لیموترش به عنوان یک لاغرکننده سودمند هم از دیگر مزایای آن می‌باشد.
همچنین به صورت تأیید نشده از این میوه به عنوان پادزهر اپیوم (تریاک) استفاده می‌شود.
پیامد‌های ناخواسته و عوارض جانبی:
۱- حساسیت پوستی نسبت به عصاره لیمو.
۲- افشره و اسانس لیمو می‌تواند باعث ایجاد فرسایش، تغییر رنگ یا تغییر شفافیت مینای دندان شود.
