بخش نخست
عسل (پانیذ، انگبین) یک ترکیب پیشرفته غذایی است که از شهد گل‌ها و توسط زنبور عسل ساخته می‌شود.
عسل مهم‌ترین منبع مواد قندی شناخته شده‌است و پانزده نوع قند دارد.
در مجموع یک کیلوگرم عسل ۳۲۵۰ کالری گرما و انرژی، و ۲۰- ۱۲ درصد آب دارد.
عسل به لحاظ داشتن برخی مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به گوارش و هضم خوراک بالاترین رتبه را در میان خوراکی‌ها دارد، از این دسته مواد می‌توان به آنزیم‌های آمیلاز، اینورتاز، کاتالاز و پراکسیداز اشاره کرد.
همچنین عسل دارای ویتامین‌های بسیاری مانند ویتامین‌های B ۲، B ۵، B ۴، نیاسین، پریدوکسین و ویتامین‌های C، K، E، A (ب ۲، ب ۵، ب ۴، ث، کا، ای، آ) است.
گرچه میزان این ویتامین‌ها در عسل فراوان نیست؛ با این حال بس و سودمند است. عسل دارای انواع پروتئین، اسید‌های آمینه، اسید‌های آلی مثل اسید فرمیک و مشتقات کلروفیل و رایحه‌های معطر است.
املاح معدنی (کانیها) در عسل فراوانند؛ از جمله کلسیم، پتاسیم، سدیم، منگنز، آهن، کلر، فسفر، گوگرد و ید.
کاربرد پزشکی:
۱- درمان سوختگی‌های سطحی، کنترل عفونت و تولید گرانولاسیون تمیز (تجمع سلولی، گردهم آمدن یاخته‌های تازه) در زخمهای بستر.
۲- درمان زخمهای ایجاد شده به وسیله گانگرن فورنیر «Fournier»؛ این گانگرن ضایعه‌ای نکروزی (ازمیان رفتن و مردن بافت زنده بدن) همراه با درد و تورم است که بیشتر در نواحی پره آنال (پیرامون نشیمن‌گاه، مقعد)، پری رکتال (دورادور راست روده) و ژنیتال (شرمگاهی، تناسلی) هم در زنان و هم در مردان دیده می‌شود.
۳- درمان بیماری‌های دندانی (اثر ضد میکروبی بر روی استرپتوکوک موتانس)
۴- پس از پرتودرمانی (رادیوتراپی) سر و گردن.
۵- درمان زخمهای پا، جذام و اختلالات پوستی.
۶- همچنین در پژوهش‌های جانوری دارای اثرات محافظتی بر روی زخم معده ایجاد شونده به‌وسیله اتانول و مشروب‌های الکلی می‌باشد.
۷- در پژوهش‌های برون یاخته‌ای دارای اثرات کشنده بر روی عامل سالک (لیشمانیا) و محرک پاسخ دستگاه ایمنی است.
۸- موم عسل نیز سودمندی فراوانی دارد و ماسک آن برای صورت مفیداست؛ چین و چروک و فرورفتگی‌های پوست را پوشانده و پوست را لطیف می‌کند. به‌عنوان آدامس نیز می‌توان از آن بهره برد.
۹- در طب تکمیلی و جایگزین: به طور موضعی در درمان اگزما (حساسیت پوستی)، به شکل خوراکی در کاهش خطر زخم معده؛ چکاندن آن به صورت قطره در چشم در افزایش قدرت تیزبینی و در افراد سالخورده دچار آب مروارید سودمند می‌باشد.
۱۰- در پزشکی ایرانی: ابوعلی سینا ۱۰۰۰ سال پیش در کتاب قانون خود نسخه‌های فراوانی بر پایه عسل و موم آن تجویز کرده‌است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
عسل بادشکن است و برای معالجه قولنج روده تجویز می‌شود و در مسمومیت‌های خوراکی، دستگاه گوارش را پاک می‌سازد.
سنگ‌های کلیه و مثانه را از بین می‌برد. برای این درمان عسل را با کندر باید خورد.
به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری هم از عسل با روش ویژه‌ای کمک گرفته شده است.
عسل خواب‌آور است و به مبتلایان به بیماری کم خوابی توصیه می‌شود که پیش از خواب چند قاشق مرباخوری عسل میل کنند.
برای رفع کم اشتهایی مفید است و کلاً جریان خون را در بدن بهبود می‌بخشد.
از این رو به رشد ماهیچه‌ها کمک می‌کند، پس برای بچه‌های کم اشتها و ورزشکاران بسیار سودمند است.
عسل گرفتگی مویرگ‌ها را باز می‌کند و برای عروق سودمند است.
پس سالمندان اگر هر روز شربت عسل و لیموی تازه بنوشند، عمر درازتری خواهند داشت.
ادامه دارد...
نظر شما
