چگونه زمان صفحه نمایش کودکان را بهینه کنیم؟

والدین امروزی در دو راهی عجیبی قرار دارند: از یک طرف می‌خواهند فرزندانشان از مزایای فناوری بهره ببرند و از طرف دیگر نگران اثرات منفی استفاده بی‌رویه از صفحه نمایش‌ها هستند. بسیاری از ما، در مقام والدین، گاهی برای ساکت کردن کودک یا فراهم کردن فرصتی برای استراحت، به سراغ تبلت و گوشی، زمان صفحه نمایش می‌‌رویم، اما بعد با احساس گناه روبه‌رو می شویم.

اما واقعیت این است که استفاده از صفحه نمایش همیشه هم بد نیست؛ مسئله کلیدی، «چگونگی» و «محتوای» استفاده از آن است. این مقاله با ارائه راهکارهای عملی و مبتنی بر تحقیقات علمی، به شما نشان می دهد که چگونه می توانید زمان استفاده از صفحه نمایش را از یک تهدید به یک فرصت تبدیل کنید.

والدین و زمان استفاده از صفحه نمایش کودکان

«فکر می‌کنم دخترم زمان زیادی را جلوی صفحه نمایش می‌گذراند»، چند روز پیش دوستی این جمله را وقتی که با خانواده‌هایمان در رستورانی مشغول صرف غذا بودیم، گفت.

در حالی که این را می‌گفت، همزمان یک تبلت از کیفش بیرون آورد و آن را جلوی کودکش گذاشت «تا بزرگترها بتوانند گفتگوی خوبی داشته باشند».

من از دستش عصبانی نیستم؛ خودم هم بارها وقتی بچه‌هایم کوچکتر بودند از همین استراتژی استفاده کردم و همان احساس گناه را داشتم.

اما از آن زمان، این موضوع را به طور عمیق مطالعه کرده‌ام. بخشی به این دلیل که والدین و همکارانم سؤالات زیادی در این زمینه داشتند.

به عنوان یک مربی و دانشگاهی، احساس می‌کردم به والدین پاسخهای علمی و مشخصی بدهکارم که به آنها کمک کند تصمیمات آگاهانه‌ای برای رفاه و رشد فرزندانشان بگیرند.

آنچه کشف کردم، به باور من، خبر خوبی برای والدین است.

زمان صفحه نمایش چیست؟

اول از همه، باید دقیقاً تعریف کنیم که منظورمان از «زمان صفحه نمایش» چیست. تفاوت زیادی وجود دارد بین کودکی که ساعت‌ها بدون نظارت خم شده روی تبلت ویدئوهای یوتیوب تماشا می‌کند. و کودکی که با خواهر یا برادرش یک بازی ویدیویی مناسب سنش را انجام می‌دهد.

«زمان صفحه نمایش» اصطلاحی بسیار کلی است: می‌تواند شامل تلویزیون، بازیها، ویدئوها، تکالیف کامپیوتری، برنامه‌های آموزشی و غیره باشد. در واقع، نوع زمانی که کودک جلوی صفحه نمایش می‌گذراند، مهمتر از صرفِ مدت زمان آن است.

قوانین زیر می‌توانند به والدین کمک کنند تا درباره «زمان صفحه نمایش» فرزندانشان هوشمندانه‌تر تصمیم بگیرند.

آیا زمان صفحه نمایش می تواند مفید باشد؟

بله، زمانی که شامل این موارد باشد:

◻  برنامه‌های آموزشی و برای کودکان بزرگتر، هر چیزی مربوط به کدنویسی

◻  بازی‌های ویدیویی تعاملی مناسب سن، به ویژه اگر نیاز به انجام چند کار به سرعت داشته باشند یا شامل ساختن چیزی باشند: اینها می‌توانند به رشد مهارت‌های حرکتی ظریف و بهبود عملکرد شناختی کمک کنند.

◻  انجام بازی هایی که چندنفره انجام می‌شوند.

◻  روی آوردن به بازی هایی که شامل فعالیت فیزیکی هستند (مثل Wii Sports که برای مهارتهای حرکتی و هماهنگی چشم و دست عالی است).

◻  فیلم های مناسب برای تماشای خانوادگی، برای یک لحظه ویژه در کنار هم.

آیا زمان صفحه نمایش باید محدود شود؟

بله، زمانی که شامل این موارد باشد:

◻  هر زمانی که صفحه نمایش غیرتعاملی است (تماشای تلویزیون یا ویدئوها).

◻  زمان صفحه نمایش بدون تعامل با دیگران.

چه زمانی باید استفاده از صفحه نمایش ممنوع شود؟

زمانی که شامل این موارد باشد:

◻  تماشای ویدئوهای آنلاین یا استفاده از اینترنت بدون نظارت.

◻  بازی کردن با بازی‌های نامناسب سن.

اثرات منفی زمان صفحه نمایش  چیست؟

دومین نکته کلیدی برای درک این مسئله، فکر کردن به این است که کودکان در زمانی که مشغول «صفحه نمایش» هستند، چه کارهایی انجام نمی‌دهند.

مثلاً وقتی پسرم ساعتها بیرون فوتبال بازی می‌کند، همانطور که تقریباً هر روز این کار را می‌کند، هیچ مشکلی ندارم که به خانه بیاید و چند بازی ویدیویی روی کنسولش انجام دهد.

اما اگر همین حالا یک فیلم کامل را با خواهرش تماشا کرده باشد، ترجیح می‌دهم او را از بازیهای ویدیویی دور کنم، چون فکر می‌کنم زمان آن است که فعال باشد.
زمان صفحه نمایش زمانی به مشکل تبدیل می‌شود که مانع از ورزش کردن، بازی با دوستان یا خواهر و برادرها، بازی در فضای بیرون، خواندن کتاب، انجام تکالیف یا ارتباط رو در رو با دیگران شود.

در مورد کودک خردسال دوستم در رستوران، من مهربانانه پیشنهاد دادم که قبل از رسیدن غذا، کمی با او بازی کنیم و برایش کتاب بخوانیم.

دخترک لبخند می‌زد و پرحرفی می‌کرد، سپس مشغول کثیف‌کاری عجیب و غریب با غذایش شد و کلی خنده و توجه به دست آورد؛ هیچکدام از اینها اتفاق نمی‌افتاد اگر او با تبلت سرگرم می‌شد.

بعد از غذا، کمی بیقرار و نق نقو شد، در آن موقع مادرش به او تبلت داد تا با آن بازی کند و ما بتوانیم دور یک قهوه گفتگو کنیم. به نظرم این یک روش متعادل برای مدیریت زمان صفحه نمایش بود و من هم توانستم با دختر کوچولو و مادرش خوش بگذرانم!

اثرات مثبت زمان صفحه نمایش  چیست؟

آخرین جنبه بحث زمان صفحه نمایش این است که باید بپذیریم فناوری از بین نمی‌رود. دور نگه داشتن کامل کودکان از صفحه نمایش‌ها، در بلندمدت آنها را از بسیاری فرصتها محروم می‌کند.

صفحه نمایش‌ها جای کتابخانه‌ها، فرهنگ لغت‌ها، کتاب‌های درسی، مستندهای آموزشی و غیره را گرفته‌اند: ما هرگز به فکر ممنوع کردن این منابع دانش نمی‌افتادیم، پس چرا صفحه نمایش‌هایی که جایگزین آنها شده‌اند را ممنوع کنیم؟

رفتار مناسب چیست؟  

به عنوان بزرگسالان، مسئولیت داریم که به کودکانمان نشان دهیم استفاده متعادل و مناسب از فناوری چگونه است.
قدرتمندترین ابزاری که برای تربیت فرزندانمان داریم، رفتار خودمان است: کودکان بیشتر از آنچه می‌شنوند، از آنچه می‌بینند تقلید می‌کنند. به عبارت دیگر، اگر به فرزندانمان بگوییم از صفحه نمایش دور بمانند، اما خودمان ساعتهای طولانی مقابل آنها با تلفن یا کامپیوتر کار کنیم، حرفمان بی‌اثر خواهد بود.
جزئیات کوچکی مثل گذاشتن تلفن هنگام گفتگو، دادن توجه کامل و تماس چشمی به کودکان وقتی به آنها سلام می‌کنیم، یا ممنوعیت صفحه نمایش برای همه اعضای خانواده سر میز غذا، می‌توانند تفاوت بزرگی ایجاد کنند.
نمی‌توانم بگویم چند بار وقتی صدای ورود بچه‌ها به خانه را شنیده‌ام، تلفنم را زیر کوسن پنهان کرده ام و عمداً کتابی برداشته‌ام!
کامپیوترها و تبلتها از بسیاری جهات بهتر از تلویزیونهایی هستند که به سرعت جایگزین شان می‌شوند: تجربه‌ای که ارائه می‌دهند بسیار کمتر منفعلانه است، بیشتر مغز و بدن ما را درگیر می‌کند و به طور کلی آموزشی‌تراست.

به جای ممنوعیت یا محدودیت شدید زمان صفحه نمایش، بیایید والدینی باشیم که کودکانمان به آنها نیاز دارند: آگاه، مطلع، دردسترس و متعادل در استفاده خودمان از فناوری.

جمع‌بندی:

فناوری به خودی خود نه خوب است و نه بد؛ این نحوه استفاده ماست که تعیین کننده اثرات آن است. به جای ترس از صفحه نمایش‌ها، بهتر است بیاموزیم چگونه از آنها به شکل هوشمندانه و متعادل بهره ببریم.

با تعیین قوانین شفاف، انتخاب محتوای مناسب و الگوبرداری رفتار درست، می‌توانیم فرزندانی تربیت کنیم که نه تنها در دنیای دیجیتال گم نمی شوند، بلکه از آن به عنوان ابزاری برای رشد و یادگیری استفاده می‌کنند.

به یاد داشته باشید: بهترین راه برای آموزش کودکان، همراهی و الگوی عملی بودن است. پس بیایید با آگاهی و تعادل، والدینی باشیم که فرزندانمان در عصر دیجیتال به آنها نیاز دارند.

راهنمای نهایی:

کیفیت مهمتر از کمیت است: نوع فعالیتی که کودک با صفحه نمایش انجام می‌دهد، از مدت زمان آن مهمتر است.

تعادل را حفظ کنید: زمان صفحه نمایش نباید جایگزین بازی‌های فیزیکی، تعاملات اجتماعی و یادگیری‌های واقعی شود.

الگوی خوبی باشید: کودکان از رفتار شما بیشتر از حرف‌های شما یاد می‌گیرند.

با رعایت این اصول، می‌توانید مطمئن باشید که زمان صفحه نمایش فرزندتان نه تنها بی‌ضرر، بلکه مفید خواهد بود.