تعطیلی ناگهانی پارک دریاچه مصنوعی نی‌ریز پس از وقوع یک حادثه تلخ، نه‌تن‌ها توقف کوتاهی در امکانات تفریحی شهر بود، بلکه آغازگر گفتگویی پرحرارت میان مردم و مسئولان شد؛ گفتگویی پربار که در آن انتقاد، دل‌نگرانی، خاطره، امید و انواع پیشنهاد‌های مدیریتی و فرهنگی شنیده می‌شود. 
در پی انتشار مطلب و پستی در فضای مجازی و دعوت هفته‌نامه نی‌ریزان فارس به مشارکت مردم در بیان پیشنهادات و راهکار‌ها برای بازگشایی دریاچه مصنوعی نی‌ریز، صد‌ها پیام مردمی به دست ما رسید.
ریشه‌ها و روایت‌ها؛ از دریاچه بختگان تا دلتنگی‌های امروز
در دل کامنت‌ها، روایتی نوستالژیک از خاطره دریاچه بختگان و صدای پرندگانش شنیده می‌شود. زمانی که کودکان نی‌ریز، دریا و آرامش را در طبیعت جستجو می‌کردند، و امروز که دریاچه مصنوعی به امید بازآفرینی همان شادمانی و فرهنگ ساخته شد. اما تقدیر چنین رقم خورد که خطای چند نفر و درگیریِ تأسف‌بار، برای خانواده‌ها ناامنی و برای مدیران چالشی جدی رقم زند؛ چالشی که بلافاصله در قالب تعطیلی کل مجموعه نمود یافت.
همین تعطیلی، حافظه تلخ بسته‌شدن سینمای نی‌ریز را به یاد آورد. تصمیمی مشابه که سال‌ها پیش، بر رشد فرهنگی شهر سایه انداخت و اکنون سایه‌اش بر تنِ شادی جمع دیگری افتاده است.
برخی نیز با لحنی تلخ‌تر به ضعف فرهنگ عمومی، بی‌احترامی به فضا‌های جمعی و نبود آموزش و نظارت اشاره کرده‌اند. به نظر می‌رسد انتشار این خبر و پیام‌های مردمی آن از جنبه روانشناسی اجتماعی اثری مثبت داشته؛ آنها به خود آمده‌اند و با نفی رفتار عده‌ای قانون‌گریز، متوجه شده‌اند که خود نیز باید وارد عمل شده و در جهت تأمین امنیت، جلوی برخی رفتار‌های زننده و هنجارشکن بایستند و بی‌تفاوت نباشند.
اما بخش زیادی از پیام‌ها به جای امیدبستن صرف به تغییر فرهنگ، خواهان اقدام فوری و مدیریتی است: از حضور جدی پلیس تا ممنوعیت مصرف دخانیات و ایجاد فضا و زمان مجزا برای گروه‌های سنی مختلف.
نقدی جدی بر نگاه مدیریتی: حل مسئله یا پاک‌کردن صورت‌مسئله؟
شهروندان بار‌ها تأکید کرده‌اند که تعطیلی راه‌حل نیست. این شهر نخستین یا آخرین شهر با پارک و دریاچه نیست! تاب آوردن در برابر بحران‌ها و حذف نکردن فرصت‌های جمعی، مهمترین مطالبه افکار عمومی است. بسیاری معتقدند که تعطیل‌کردن مکان‌های تفریحی به‌خاطر رفتار معدودی، یک راه میانبر مقطعی است و نه راهکاری پایدار. اعتراض پررنگی تکرار می‌شود:
«حذف مکان‌های جمعی، آسیب را حل نمی‌کند؛ بلکه آن را به گوشه‌های دیگر جامعه، حتی مخفی‌تر، انتقال می‌دهد.»
شهروندان خواهان آنند که مجموعه‌های عمومی متعلق به همگان باشد؛ نه فقط گروه خاصی (از جمله نزدیکی به کارکنان واحد‌های صنعتی) و لازم است این مهم روشن و شفاف بیان شود.
پیشنهادات مردم برای ایجاد امنیت و شادی
در دل صد‌ها نظر اهالی شهر، راهکار‌های متنوع و عملی برای رفع مشکل و تضمین امنیت و شادی عمومی دیده می‌شود. مهمترین پیشنهاد‌ها چنین‌اند:
- تقسیم‌بندی فضای پارک برای خانواده‌ها و عموم (مجردین، جوانان و...) همراه با ورودی مجزا و کنترل‌شده.
- استقرار دائمی نگهبانان و نیروی انتظامی، افزایش محسوس و تجهیز نیرو‌های حراست.
- نصب کامل سیستم دوربین مداربسته (در همه مسیرها، نقاط کور و ...)
- اعمال قوانین و تابلو‌های هشدار ممنوعیت قلیان، بردن حیوانات خانگی، نصب چادر و...
- ایجاد گیت بازرسی و شناسایی اشیاء ممنوعه و محدودیت زمانی برای ورود افراد مجرد.
- حضور گشت‌های سیار پلیس به منظور رعایت انضباط اجتماعی، امنیت و حتی رعایت حجاب.
- نورپردازی کامل محیط، بهبود مسیر‌های عبور و رفع مشکلات پارکینگ.
- برگزاری بازارچه، جشن، مسابقه و رویداد‌های فرهنگی برای پویایی و افزایش حضور خانواده‌ها.
- تشکیل گروه‌های داوطلب مردمی برای مشارکت در مدیریت و نظارت روزانه.
- اجرای جلسات گفتگو و آموزش توسط کارشناسان (با محورهایی، چون مدیریت خشم و مهارت‌های اجتماعی)
- برنامه‌هایی برای آموزش و فرهنگ‌سازی در نسل جوان؛ هم در فضای پارک و هم مدارس.
- ایده‌هایی برای زیباسازی و بهبود زیرساخت، از جمله سرپوشیده‌کردن بخش‌هایی با شیشه نشکن، پل متحرک و روشنایی ویژه.
در این بین، مردم معتقدند که اگر همان ابتدای افتتاح دریاچه، این مجموعه مقرراتی را اعمال و امکانات امنیتی- نظارتی کاملی را ارائه می‌کرد، از بروز چنین حوادثی جلوگیری می‌شد.
انتقاد از بی‌عملی، تناقضات مدیریتی و مطالبه‌گری اجتماعی
«اگر در بازار، مسجد یا کلانتری حادثه‌ای رخ دهد، آیا تعطیلش می‌کنند؟»
این پرسش گزنده، مطالبه‌گری جدیدی است که شهروندان دارند و خواهان علاج واقعه قبل از وقوع هستند.
شهروندان تصریح می‌کنند که مجازات باید متوجه متخلفین باشد، نه جامعه. «مسئولان باید مخلان نظم اجتماعی را به طور جدی بازخواست کنند و بقیه شهروندان از این امکانات محروم نشوند.»
احتمال آزاد شدن سریع افراد خاطی، ضعف ضمانت‌های اجرای قانونی و ناکافی بودن برخورد با ریشه‌های مشکلات، دیگر گلایه‌های پرتکرار است.
ضرورت بازاندیشی در فضا‌های تفریحی شهری
ابعاد زیرساختی دریاچه نیز همواره محل توجه بوده، از فقدان پارکینگ اختصاصی تا ضعف در مسیر‌های عابران و نبود امکانات پزشکی و امدادی دائمی نقد شده است. شهروندان می‌خواهند چنین مشکلاتی همزمان با دغدغه‌های امنیتی و فرهنگی حل شوند.
در لایه‌ای عمیق‌تر، این امید بیان شده که بسنده نمی‌کنیم به حلِ یک‌باره یک بحران: باید چشم‌اندازی بلندمدت برای ایجاد فضا‌های بیشتر و بهتر تفریحی و فرهنگی داشته باشیم و نسل‌های نو، مثل کودکان نی‌ریز دیروز و امروز، همواره جایی برای شادمانی و تجربه زیبایی داشته باشند.
رخداد اخیر در نی‌ریز فقط یک حادثه جنجالی یا مشکل محلی نبود؛ این بحران توانست بستری برای ابراز صریح انتقادها، نوآوری و مطالبه‌گری باشد. آسیب جمعی، با مشارکت جمعی و مدیریت هوشمندانه قابل درمان است.
حادثه ضرب و جرح اخیر تنها دلیل تعطیلی دریاچه نبود
کامنت‌ها نشان می‌دهد که اعتماد به مدیریت شهری و تصمیم‌گیران زمانی تقویت می‌شود که نه تنها امنیت، بلکه نشاط جمعی و حق تفریح و آرامش برای همه، به ویژه خانواده‌ها و کودکان، به رسمیت شناخته و عملی شود.
نکته‌ای که دادستان عمومی و انقلاب نی‌ریز هم بر آن تأکید دارد. دکتر اکبر شهسوار می‌گوید: «بر خلاف تصور عموم مردم، بسته شدن دریاچه مصنوعی تنها به دلیل ضرب و جرح عده‌ای جوان هنجارشکن نبوده است. بلکه در پی اعتراضات و شکایت‌های فراوانی صورت گرفت که از رفتار خلاف عرف عده‌ای افراد صورت می‌گرفت و خانواده‌ها نمی‌توانستند در این مکان احساس امنیت و آرامش داشته باشند.»
دادستان نی‌ریز با اشاره به اعتراضات مکرر خانواده‌ها نسبت به رفتار‌های ناهنجار برخی جوانان در این مکان تفریحی، اظهار داشت: «هدف از این تعطیلی موقت، فراهم کردن زیرساخت‌های لازم و تأمین امنیت شهروندان است تا بتوانیم این مکان را به صورت کامل برای استفاده عموم آماده کنیم.»
وی افزود: «در حال حاضر با مسئولان فولاد غدیر (به عنوان متولی این دریاچه) صحبت‌هایی انجام شده و ایشان قول داده‌اند تا این هفته نواقص موجود برطرف شود. در صورت تحقق این وعده، احتمالاً همین هفته شاهد بازگشایی دریاچه خواهیم بود.»
از جمله نواقص و کمبود‌هایی که دادستان به آنها اشاره کرد، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- نصب نبودن تابلو‌های هشداردهنده و تعیین موارد ممنوعه
- نبود کانکس استقرار نیروی انتظامی جهت تأمین امنیت و ارائه خدمات انتظامی
- نبود برنامه‌های فرهنگی مناسب
- نظم و نسق نامناسب زمین‌های ورزشی والیبال و بسکتبال
- نیاز به آموزش کافی نیرو‌های نگهبانی
- نیاز به نصب دوربین مداربسته
دادستان نی‌ریز همچنین از شهروندان خواست تا با رعایت شئونات و هنجار‌های اجتماعی، در حفظ امنیت و آرامش این مکان تفریحی همکاری کنند. وی تأکید کرد که هدف از ساخت این پارک، ایجاد فضایی برای استفاده خانواده‌ها و گذراندن اوقات فراغت است؛ نه جولانگاه افراد خاطی و مزاحم.
وی تأکید کرد به دلیل ماهیت این مکان که حالت درآمدزایی ندارد، نمی‌توان برای ورود به آن هزینه دریافت کرد و هدف از ساخت آن، بهره‌مندی آزاد و رایگان برای عموم مردم بوده است.
دادستان در پایان، از برخورد قاطع دستگاه قضایی با جرائم خشن از جمله چاقوکشی خبر داد و گفت: «در این راستا، مقرر شده است که با متهمان این قبیل جرائم، با سنگین‌ترین قرار تأمین (بازداشت موقت) برخورد شود و هیچ‌گونه تسهیلاتی به آنها اعطا نشود.»
بازگشایی دریاچه با استقرار دائمی پلیس
در همین حال، سرپرست مجتمع فولاد غدیر نی‌ریز از احتمال بازگشایی دریاچه مصنوعی در این هفته خبر داد و تأکید کرد: پس از تکمیل اصلاحات و تأمین امنیت مورد نیاز، امکان بهره‌برداری مجدد فراهم خواهد شد.
حامد راحت درباره آخرین وضعیت تعطیلی دریاچه مصنوعی نی‌ریز اظهار داشت: «یکی از مهمترین الزامات برای بازگشایی مجدد این مجموعه، تأمین امنیت شبانه پارک است که به همین منظور در حال رایزنی با نهاد‌های انتظامی برای استقرار دائمی پلیس و تجهیز کانکس انتظامی در محوطه پارک هستیم.»
وی افزود: «تأمین آب شرب مورد نیاز کاربران پارک، تکمیل ضلع غربی مجموعه، راه‌اندازی پمپ‌خانه و نصب فواره‌ها و همچنین انجام برخی اصلاحات عمرانی و محوطه‌سازی، از جمله اقدامات در دست اجراست که بخش عمده آن در همین هفته نهایی می‌شود.»
راحت گفت: «نصب سرعت‌گیر و حل مشکل پارکینگ پارک نیز مورد درخواست اهالی اطراف مجموعه بوده که به گفته شهردار، با اخذ مصوبه شورای ترافیک، این اقدامات نیز به زودی اجرا می‌شود.»
سرپرست مجتمع فولاد غدیر نی‌ریز تصریح کرد: «همه تلاش‌ها بر این است که با اتمام اصلاحات و اطمینان از تأمین امنیت، در همین هفته شاهد بازگشایی مجدد مجموعه باشیم.»
در همین زمینه مجتبی گرگین رئیس هیئت مدیره مجتمع فولاد غدیر نی‌ریز از برنامه‌ریزی برای رفع موانع بازگشایی پارک دریاچه مصنوعی این شهر و پیشنهاد استقرار کانکس نیروی انتظامی برای ارتقاء امنیت این مجموعه خبر داد.
مجتبی گرگین با اشاره به پیگیری‌ها و دغدغه‌های مطرح شده درباره بازگشایی پارک دریاچه مصنوعی نی‌ریز گفت: «در هفته آینده نشستی با حضور مسئولین محترم شهرستان اعم از فرمانداری، شورای تأمین، شهرداری و سرپرست فولاد با هدف رفع موانع و هماهنگی لازم برگزاری خواهد شد تا مردم نی‌ریز بتوانند از این زیرساخت آماده‌شده استفاده کنند.»
وی پیشنهاد داد: «به عنوان یک شهروند نی‌ریزی، پیشنهاد می‌کنم شرکت فولاد نسبت به استقرار یک کانکس در ورودی پارک برای حضور نیروی انتظامی اقدام کند تا ضریب امنیتی مجموعه افزایش یابد و شهروندان با آرامش خاطر بتوانند از فضا برای تفریح بهره‌مند شوند.»
گرگین خاطرنشان کرد: «در سایر نقاط کشور نیز استقرار نیروی انتظامی در مجتمع‌های بزرگ امری متداول است و هدف اصلی این اقدام، ارتقاء سطح امنیت و رفاه شهروندان است.»
وی افزود: «هزینه‌های برپایی و استقرار این ایستگاه انتظامی توسط فولاد تأمین و نیروی انتظامی نیز نیرو‌های آن را تأمین خواهد کرد.»
رئیس هیئت‌مدیره شرکت فولاد غدیر نی‌ریز اظهار امیدواری کرد که با همکاری، همفکری مسئولان و همراهی مردم، دغدغه‌های موجود به زودی رفع و زمینه استفاده ایمن و شایسته شهروندان از این مجموعه فراهم شود.
