هرچند قانون حمایت از حقوق معلولان دولت را مکلف کرده که زمینه‌های لازم برای تأمین حقوق آنها را فراهم کند و حمایت‌های لازم را از آنان به عمل آورد، اما معلولان در بسیاری از شهر‌های ایران و چه بسا در نی‌ریز با مشکلات مختلفی روبرو هستند؛ مشکلاتی که خواه‌ناخواه خانواده آنان نیز با آن درگیرند. از نبود شغل گرفته تا هزینه‌های درمان و ... در این مورد، اما خانواده‌های دارای معلولی که وضعیت مالی خوبی ندارند، بیشتر تحت‌فشارند و به قول مادر یکی از همین بچه‌ها، معلولیتشان یک طرف و نداری‌اشان هم یک طرف...
برخی از معلولان، اما خودشان سرپرست خانواده‌اند و با وجود معلولیت، کار می‌کنند.
آقای م فوق‌لیسانس، داری معلولیت جسمی - حرکتی و کارمند است. مناسب‌سازی پارک‌ها برای معلولین، نبود یک عابربانک مناسب، نبود پل برای معلولان و نداشتن رمپ جلوی پارک‌ها را از مشکلات معلولان می‌داند و می‌گوید: «نصب تابلو‌های مخصوص معلولان در سطح شهر که بتوانند از ماشین پیاده شوند و کارشان را انجام دهند، از کار‌هایی است که بهزیستی باید در مورد آن اقدام کند. متأسفانه این مشکل بسیار بزرگی برای معلولان است. سر فلکه پارک می‌کنیم و می‌خواهیم کاری انجام دهیم؛ اما نیروی انتظامی می‌خواهد فوراً حرکت کنیم و شرایط ما را در نظر نمی‌گیرد.»
دادن حقوق کامل مطابق اداره کار طبق ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان از طرف دولت و بهزیستی به معلولان جسمی شدید و خیلی شدید، و همچنین پرداخت هزینه پرستار به معلولانی که وضعیت جسمی بسیار بدی دارند، از دیگر عواملی است که برخی از آنها به آن معترضند. یکی از معلولانی که به دلیل تصادف از گردن به پایین فلج است، در این مورد می‌گوید: «حقوق آنچنانی به ما نمی‌دهند. ماهی ۸ میلیون تومان به پرستار می‌دهم و هنوز نق می‌زند که کم است؛ این درحالی‌است که شوهرم فوت شده، دو تا بچه‌مدرسه‌ای دارم و بقیه خرج‌ها به کنار، بهزیستی تنها ۳ میلیون تومان به من حق پرستار می‌دهد.»
در این میان، اما مادران فرزندان معلول، سختی زیادی را متحمل می‌شوند. از ندیده گرفتن مشکلات درسی و مدرسه فرزندانشان توسط کارمندان آموزش و پرورش گرفته تا طرز رفتار با بچه‌ها و دغدغه اوقات فراغتشان.
یکی از مادران می‌گوید: «درست است که بچه‌های ما معلولیت دارند؛ اما به آموزش و پرورش که می‌رویم و در مورد مشکلات فرزندانمان که صحبت می‌کنیم، بها نمی‌دهند و ما را جدی نمی‌گیرند.»
مادر یکی دیگر از بچه‌ها می‌گوید: «نمی‌دانید در تابستان و با تعطیلی مدارس ما چه زجری می‌کشیم. یک کلاس آموزشی یا ورزشی نیست که ما این بچه‌ها را به آنجا بفرستیم. در کلاس‌های آموزش عادی هم که آنها را نمی‌پذیرند؛ بپذیرند هم کسی همزبانشان نیست و راحت نیستند. بار‌ها از بهزیستی خواسته‌ایم در این رابطه کلاسی مخصوص برای بچه‌های معلول برگزار کند که ترتیب‌اثر داده نشده است. مخصوصاً اگر بتوانند کلاس‌های مهارتی برای این بچه‌ها برگزار کنند تا چیزی یاد بگیرند، خیلی بهتر است. چون این بچه‌ها با درس خواندن به جایی نمی‌رسند؛ اما اگر مهارتی یاد بگیرند، حداقل می‌توانند برای خود در آینده کسب درآمد کنند.»
برگزاری کلاس‌های مشاوره، از دیگر درخواست‌هایی است که برخی از مادران کودکان معلول به برگزاری آن اصرار دارند. بچه‌های معلولی که به گفته والدین‌شان روز به روز بزرگتر و مشکلاتشان بیشتر و طرز رفتار با آنها سخت‌تر می‌شود.
یکی از مادران می‌گوید: «گاهی واقعاً نمی‌دانیم با این بچه‌ها چه رفتاری داشته باشیم و مطمئناً صحبت‌های مشاوران می‌تواند در این مورد تأثیرگذار باشد. کلاس‌های مشاوری که هیچ وقت برگزار نمی‌شود؛ نه از طرف بهزیستی و نه حتی مدرسه!»
اسفندیاری رئیس اداره بهزیستی نی‌ریز، اما در مورد مشکلات ذکرشده معلولین می‌گوید: «طبق ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان، دولت و بهزیستی موظف است به معلولان جسمی شدید و خیلی شدید حقوق کامل اداره کار را پرداخت کند؛ اما علت اجرایی نشدن آن این است که در زمان تصویب قانون، اعتبار لازم و بودجه آن اندیشیده شد، اما این بودجه تأمین نشد و منابع لازم برای اجرایی کردن قانون میسر نگردید. لازم به ذکر است در سال جاری پیگیری‌های مستمری در سطح استان و کشور انجام شده که در صورت تأمین اعتبار، بخشی از مشکلات این عزیزان مرتفع می‌شود.
همچنین عده‌ای به حق پرستاری‌شان معترضند که در قانون به این موضوع اشاره شده که میزان کمک هزینه بابت حق پرستاری یا مددکاری، متناسب با نوع و شدت معلولیت فرد بر پایه هزینه‌های متعارف نگهداری و مراقبت از افراد دارای معلولیت و متناسب با تورم سالانه و میزان کمک هزینه پرداختی به مراکز غیردولتی تعیین می‌شود. اما با توجه به کمبود اعتبارات، در حال حاضر مبلغ ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بابت حق پرستاری پرداخت می‌شود. لازم به ذکر است در سال جاری با توجه به رویکرد خانواده‌محور سازمان بهزیستی، اقداماتی در سطح استان و کشور طبق ماده ۷ قانون حمایت از حقوق معلولان جهت برابر شدن حق پرستاری در خانواده به میزان کمک هزینه پرداختی به مراکز غیردولتی صورت پذیرفته است.»
اوقات فراغت معلولان و نبودن کلاسی مناسب، از دیگر مواردی است که مورد گلایه بسیاری از معلولان و خانواده آنها است. اسفندیاری در این مورد می‌گوید: «دوره آموزشی مهارت‌های زندگی، زندگی خانواده، فرزندپروری، پیشگیری از حوادث و سوانح دوران سالمندی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و پیشگیری از معلولیت‌ها و... به صورت مستمر برگزار می‌شود. اما لازم است خانواده‌ها برای شرکت در دوره آموزشی توجه بیشتری داشته باشند. در خصوص برنامه‌های ورزشی و سایر مهارت‌های شغلی نیز عزیزان به اداره مراجعه کنند تا با توجه به استعداد و علاقه آنها، هماهنگی لازم با سازمان‌های مربوط انجام شود و معلولان عزیز بتوانند در رشته موردعلاقه خود ثبت‌نام و مهارت لازم را کسب کنند.
همچنین خانواده‌های متقاضی مشاوره می‌توانند از طریق یاری‌برگ به مراکز مشاوره روانشناختی عمومی غیردولتی تحت نظارت معرفی شده و از خدمات مشاوره مراکز بهره‌مند شوند. علاوه بر این، خط تلفن ۱۴۸۰ به صورت رایگان از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب، به متقاضیان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌کند.»
رئیس اداره بهزیستی نی‌ریز همچنین در مورد نصب وسایل مخصوص معلولان شامل تابلوها، رمپ‌ها و ... در سطح شهرمی‌گوید: «طبق ماده ۲ قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، کلیه سازمان‌ها، مؤسسات، شرکتهای دولتی و نهاد‌های عمومی موظفند در طراحی، تولید، احداث ساختمان‌ها، اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهره‌مندی از آنها برای افراد دارای معلولیت همچون سایر افراد فراهم شود.
همچنین موارد مربوط به مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری افراد دارای معلولیت، در جلسه ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی مطرح و پیگیری می‌شود. لازم به ذکر است تابلوی توقف خودرو ویژه معلولان در دو نقطه از خیابان اصلی نصب شده و سایر نقاط پر تردد نیز شناسایی و در صورت تأیید در شورای ترافیک نصب می‌شود.
همچنین کاشی‌کاری پیاده‌رو‌ها با خط ویژه نابینایان، عریض کردن پل‌ها، مناسب‌سازی پارک‌ها و ایجاد سطح شیبدار به منظور دسترس‌پذیری افراد دارای معلولیت، سالمندان و... نیز توسط شهرداری محترم در نقاطی از سطح شهر انجام شده و بقیه موارد نیز در دستور کار قرار دارد.»
وی با اشاره به این که ۱۰ درصد جمعیت کشور تحت‌پوشش سازمان بهزیستی هستند و تنها یک درصد از اعتبارات در اختیار این سازمان است، می‌گوید: «زمانی که سازمان بهزیستی تشکیل شد، تنها ۶ مأموریت داشت؛ اما امروز مأموریت‌های آن به ۱۶۰ مورد رسیده است؛ لذا در صورت همکاری و مشار کت خیرین و داوطلبان و بهره‌گیری از مسئولیت‌های اجتماعی، در صورت همکاری شرکت‌ها با بهزیستی، بخشی از کمبود اعتبارات قابل رفع است.»
