مهر که میرسد و درهای مدرسه باز میشود، خانه و کوچه و خیابان را جنب و جوش فرا میگیرد.
درس خواندن و آموزش و پرورش فرزندان دغدغه اصلی و مهم والدین است.
از لباس فرم گرفته تا نوشتافزار و سرویس مدرسه و تدریس معلم و کیفیت مدرسه و بسیاری دغدغهها که به مدت ۹ ماه خانوادهها را درگیر میکند.
همه و همه این دلشورهها برای آینده بچهها است. این که به جایی برسند و در جامعه کسی باشند.
اما نکته باریکتر از مو این که بیشتر والدین، آینده موردپسند و مطلوب را از راهِ درس و مدرسه و دانشگاه میبینند.
این که بچه آنها بهترین نمره را بیاورد، رتبه الف کلاس باشد، مشقها را به موقع بنویسد و درسها را یاد بگیرد و بعد هم بهترین رتبههای کنکور و بهترین دانشگاهها و خوشحالی و سربلندی پدر و مادر، تبریکها، بهبه و چهچه و چشم و همچشمی.
اما همه میدانیم که در این کشاکشِ رقابت و پیکارِ پنهان، دانشآموزان و خانوادهها همه نمیتوانند پیروز باشند و ناگزیر عده زیادی عقب میمانند.
چرا که در بین خیل دانشآموزان، استعداد همه یکسان نیست و همه نمیتوانند در بهترین رشتهها و بالاترین دانشگاهها پذیرفته شوند.
در واقعیت امر، بسیاری از آنان دانشآموزانی حد وسطاند و در دانشگاههایی قبول میشوند که خود و خانواده امید چندانی به آینده آن ندارند و دلخوش به آناند که بچه ما دانشگاه میرود.
اما چه بسا در بین آنها بذرهای فراوان نهفتهای وجود دارد که روزی اگر بشکفند نجارها و خیاطها و برقکاران و مکانیکهای قابلی پیدا شوند، هنرمندانی که مرزهای هنر را جابهجا کنند، ورزشکارانی که افتخار بیافرینند و پرچم کشورشان را بالا ببرند، کشاورزانی که سرآمد باشند، کارآفرینانی که امید و اشتغال و سرمایه ایجاد کنند، و آشپزها و قنادهایی که معجزه کنند؛ و این همه از راهِ درس و مشق و مدرسه نخواهد بود.
راهِ مدرسه و دانشگاه برای پزشکان و معلمان و اساتید دانشگاه و کارمندان است.
اما آیا همه فرزندان ما برای پزشک یا کارمند شدن ساخته شدهاند؟ آیا استعداد همه یکسان است؟
البته که درس و مدرسه برای زندگی و هر نوع کار و شغلی ضرورت انکارناپذیر دارد؛ اما به شرطی که استعداد فرزند را بیابیم و کمک کنیم در پرورش آن؛ نه این که استعدادش را فدای معدل درسی او کنیم.
پس به صلاح است که برای یک نمره کم و زیاد بچه را در فشار خُرد کننده و ویرانگر قرار ندهیم. نمرات دیگر بچهها را به رخ او نکشیم.
از اعتماد به نفس و شخصیت او، چون گوهری مراقبت کنیم؛ و بدانیم که امروز یک مکانیکِ ماهرِ ماشین یا برقکارِ کارکشتهی صنعتی، یا یک فردِ دارای مهارت در فضای مجازی و هوش مصنوعی میتواند به مراتب از یک پزشک یا رئیس اداره یا کارمند، درآمد و احساس موفقیت بیشتری داشته باشد.
در زیر، نامه یک مدیر مدرسه از هند یا آلمان یا هرجای دیگری آوردهایم که خطاب به والدین دانشآموزان نوشته شده و گویای همه چیز است:
والدین عزیز!
سال تحصیلی فرزندان شما آغاز شده.
من میدانم شما چقدر اضطراب دارید که فرزندانتان بتوانند جزء نفرات ممتاز کلاس شده و به خوبی از عهده امتحانات بر آیند.
اما لطفاً در نظر داشته باشید که در بین این دانشآموزان یک هنرمند وجود دارد که نیازی به دانستن ریاضیات ندارد.
یک کارآفرین وجود دارد که نیازی به درک عمیق تاریخ یا ادبیات انگلیسی ندارد. یک موزیسین وجود دارد که کسب نمرات بالا در شیمی برایش اهمیتی ندارد.
یک ورزشکار وجود دارد که آمادگی بدنی و فیزیکی برایش بیش از درس فیزیک اهمیت دارد.
اگر فرزندتان جزء نفرات ممتاز کلاس شد و نمرات بالایی کسب کرد عالی است.
در غیر این صورت، لطفاً اعتماد به نفس و شخصیتش را از او نگیرید.
به آنها بگویید مشکلی نیست، آن فقط یک امتحان بود.
آنها برای انجام چیزهای بزرگتری در زندگی به دنیا آمدهاند.
به آنها بگویید فارغ از هر نمرهای که کسب کنند، شما دوستشان خواهید داشت و آنها را قضاوت نمیکنید.
لطفاً این را انجام دهید تا ببینید چگونه فرزندانتان جهان را فتح خواهند کرد.
یک امتحان یا نمره پایین، نبایستی آرزوها، استعداد و اعتماد به نفس آنها را فدا کند؛ و در پایان، لطفاً فکر نکنید که دکترها و مهندسین، تنها انسانهای خوشحال و خوشبخت روی زمین هستند.