تعداد بازدید: ۲۲۷
کد خبر: ۱۴۷۰۳
تاریخ انتشار: ۰۲ مهر ۱۴۰۱ - ۱۷:۱۷ - 2022 24 September
رحلت پیامبر اسلام(ص) و شهادت حضرت امام حسن(ع) و امام رضا(ع) تسلیت باد
نویسنده : رسول جعفریان / استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران و رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

در میان ویژگی‏ های رسول خدا(ص) هیچ چیزی مهمتر از اخلاق آن حضرت وجود ندارد. حضرت در بیان آموزه‏‌های خود روی اخلاق تکیه زیادی داشت و می‏‌فرمود: خداوند کریم است، کرامت و ارزشهای اخلاقی (معالی الاخلاق) را دوست دارد و از انجام کارهای حقیر و زشت کراهت دارد و جای دیگر هم فرمود: سنگین ‏ترین چیز در ترازوی مؤمن در روز قیامت «حُسن خُلق» است.

درباره اخلاق آن حضرت، مناسباتش با مردم و خانواده مطالب زیادی در منابع گفته شده است. در اینجا بر آنیم تا برخی از این برخوردها و نیز شماری از روشهای تربیتی حضرت را روشن کنیم:

 الف: برخورد با خشک مقدسی‏
پیامبر(ص) بسان قرآن، از افراط و تفریط بیزار است و تلاش می‏کند همانگونه که به او دستور داده شده تا مستقیم حرکت کند «واستقم کما امرت» همین رویه را میان مردم هم ترویج کند.

حضرت می‏کوشد تا حدود دین و احکام شرعی را مشخص کند. در این میان، یک اصل مهم، تفهیم این نکته به مردم است که دین را باید از خدا و رسول بگیرند و حلال و حرام را بر اساس قرآن و سنت بشناسند. در خود قرآن، از یهود به خاطر این که بی‏دلیل برخی از حلالها را حرام کرده‏اند، چندین بار گلایه شده است.

 قرآن و رسول و امامان دین، به همان اندازه که از لاابالی‏گری متنفرند از خشک مقدسی که ناشی از ضعف قوه عقلانی و تمسک به ظواهر است، هم بیزارند.

 نظافت شخصی و عطر زدن و..
پیامبر(ص) لباس سفید می‏‌پوشید، عطر می‌‏زد، موهای سر را شانه می‌کرد و مرتب دندان‏هایش را مسواک می‏ زد.

حضرت می‏ فرمود: در این دنیا عطر و زن و نماز را بسیار دوست می‏‌دارد، و البته در باره نماز ادامه می‌‏دادند که روشنی چشمان من در نماز است. نیز نوشته‏‌اند که رسول خدا(ص) به بوی خوشش شناخته می‏‌شد.

حضرت از خوردن چیزهای بودار که مردم را اذیت کند پرهیز می‏کرد مخصوصاً وقتی غذا سیر داشت.

خضاب و رنگ کردن موی هم برای آن حضرت اهمیت داشت. حضرت به زنان دستور می‏ داد تا موی‏های خود را خضاب کنند، اگر شوهر دارند برای شوهر، و اگر ندارند برای آن که خواستگاران بیشتری داشته باشند. حضرت زنی را که در دستانش اثری از خضاب یا حنا نبود، کراهت داشت نگاه کند.

پیامبر و شوخ‌طبعی‏
پیامبر(ص) فردی شوخ‌طبع بود و هیچ حالت خشم و عصبانیت در او دیده نشد. این شوخ طبعی هم خود او را سرحال نگاه می‏داشت و هم مردم را آرام و راضی نگاه می‏داشت. البته پیغمبر از شوخی بی‌‏مورد خوشش نمی ‏آمد. 

 عبادت حضرت‏
عبادت حضرت هم استثنایی بود. 

 حضرت علی(ع) در یکی از جنگها می‏‌گوید که در میان ما تنها کسی که ایستاده و زیر یک درخت نماز می‏‌خواند و تا صبح گریه می‏‌کرد، پیامبر بود.

ابوذر هم که خود آیتی در زهد و عبادت بود می‏گوید: یک شبی با آن حضرت نماز می‏خواندم، آن قدر ایستاد و نماز خواند که من خسته شده سرم را به دیوار گذاشتم.

پیامبر رحمت‏
خداوند در قرآن می‏‌فرماید: و ما أرسلناک الا رحمة‌للعالمین. پیامبر رحمت بدین معناست که آن حضرت هیچ‌گاه از مردم خشمگین نمی‌‏شد، به ویژه در اموری که مربوط به آموزش دین به آنان بود. 
پیامبر رحمت بدان معنا بود که بت‌پرستان را هم که آزارش می‌‏دادند نفرین نمی‌‏کرد و می‌‏فرمود: خداوندا! قوم مرا هدایت کن. وقتی به حضرت گفتند مشرکین را نفرین کنید، حضرت فرمود: انی لم‏أُبْعَث لعّانا و انما بُعِثْت رحمةً (من برای نفرین فرستاده نشدم، بلکه برای رحمت)

مردمداری‏
پیامبر حتی در عبادت هم مردم را خسته نمی‏کرد. شنیده نشده است که پیامبر نماز جماعتش طولانی باشد. البته از این که کسی هم تند تند نماز بخواند بدش می‏آمد و تذکر می‏داد. فراوان یاد خدا می‏کرد، لعنت کمتر می‏کرد، نمازش را با آرامش می‏خواند، خطبه نمازش کوتاه بود، تکبر نداشت، با فقرا و یتیمان می‏نشست و نیاز آن‏ها را برآورده می‏کرد.

در همین حال، انتظار احترام هم از مردم نداشت و پایبند احترامات رسمی نبود. از این که کسی جلوی پایش بلند شود، کراهت داشت. این خودش محبت بیشتری در مردم ایجاد کرده بود. هیچ کس برای مردم دوست داشتنی‏تر از پیامبر(ص) نبود، با این حال، می‏دانستند که او خوش ندارد کسی جلویش بلند شود، و آنها بلند نمی‏ شدند.

این بود گوشه‌‏ای از آنچه درباره روشهای اخلاقی و تربیتی پیامبر(ص) نقل شده است.

نظر شما
حروفي را كه در تصوير مي‌بينيد عينا در فيلد مقابلش وارد كنيد
پربازدیدها