امین رجبی
سردبیر
هفته پیش دو حادثهی خاص در نیریز رخ داد. غرق شدن یک جوان در حوضچه آب معدن، و سقوط یک نوجوان به چاه قنات متروکه در حاشیه جاده پلنگان که البته دومی خوشبختانه به خیر گذشت.
نمونه این حادثههای خاص را پیش از این هم در نیریز داشتهایم. از جمله دو غرق شدگی در گوراب نیریز و دریاچه سد چشمه عاشق.
سه کشته و یک مصدوم در ٤ حادثهی بیمورد که میتوانست اتفاق نیفتد!
این گونه حوادث و حوادث پرشمار جادهای و در کنار آن مرگ و میر سکتههای قلبی و سرطان نشان میدهد که ایمنی زندگی در ایران پایین است.
در مورد حوادث ترافیکی زیاد بحث شده و همه میدانند که آمار مرگ و میر در این حوزه بالا است.
برای نمونه بر اساس یک بررسی، از سال ٨٤ تا ٩٣ طی ١٠ سالِ تمام، در تصادفات جادهای ایران، ٢١٩ هزار و ١٧٢ تن کشته شدند که این عدد، آمار بالایی است؛ چرا که تعداد شهدای ٨ سال جنگ تحمیلی با تعداد کشتههای ده ساله تصادفات جادهای تقریباً برابری میکند.
این به آن معنی است که ما در جادههای کشور با یک شبه جنگ روبرو هستیم.
به گفته رئیسپلیس راهور ناجا، هر روز ۴۷ نفر و هر ساعت ١,٩ نفر در تصادفات رانندگی کشور کشته میشوند. به علاوه هر روز ۵۶۵ نفر و هر ساعت ۴۰ نفر در این حوادث مجروح میشوند.
آمارها نشان میدهد در دنیا به ازای هر ۱۰ هزار خودرو حدود ۹ نفر کشته میشوند، در حالی که در ایران به ازای این تعداد خودرو، ۳۷ تن کشته میشوند. (آمار سال ٩٤)
بر اساس اعلام پژوهشكده بیمه مركزی ایران، کشور ما از نظر تصادفات ناایمن رانندگی در بین ۱۹۰ كشور جهان، رتبه ۱۸۹ را به خود اختصاص داده و از این جهت، تنها كشور سیرالئون در غرب قاره آفریقا است كه وضعیت نامناسبتری نسبت به ایران دارد. میزان تلفات تصادفات رانندگی در ایران ۲۵ برابر ژاپن و ۲ برابر ترکیه است.
این حوادث ضررهای اقتصادی سنگینی برای کشور در پی دارد.
برابر آمارهای موجود ۵۱ درصد کشته های تصادفات بین ۲۰ تا ۵۰ ساله هستند و نیروی کار به حساب می آیند. از سوی دیگر براساس تحقیقی ۶ تا ۷ درصد تولید ناخالص ملی کشور در تصادفات رانندگی از بین می رود.
در حوادث ترافیکی سه عامل انسانی، جاده و خودرو نقش دارند؛ اما نقش اصلی و عمده برعهده عامل انسانی است. بر اساس یک تحقیق، در ٩٧,٥ درصد تصادفات، تأثیر عامل انسانی وجود دارد. در همین تحقیق مشخص شده که بی توجهی به مقررات، مصرف مشروبات الکلی و استعمال مواد مخدر، و خستگی و خواب آلودگی عامل اصلی تصادفات بودهاند.
در حوادث خاصی که ابتدای مقاله به آن اشاره شدو همچنین در حوادث ترافیکی، اگر انسان محتاط باشد، بسیاری از این حوادث رخ نمیدهد. حتی شیوه زندگی نیز اگر درست و با برنامه باشد، بسیاری سکتهها و سرطانها اتفاق نمیافتد.
درست است که جادهها و خودروهای ایران ناایمناند، اما اگر رانندگان احتیاط کنند، در همین جادهها و با همین خودروهای ناایمن نیز میتوان رانندگی ایمن داشت. چرا که راننده محتاط و مجرب، ایمنی پایین جاده و با خودرو را پوشش میدهد. به عکس، یک راننده بیاحتیاط، در یک جاده استاندارد و با یک خودرو مناسب، باز هم میتواند حادثه ایجاد کند.
اینها نشان میدهد که ایمنی زندگی در کشور ما پایین است. عوامل این ایمنی پایین، ممکن است بسیار باشند؛ اما بیتردید مقصر اصلی این مسأله انسانها هستند. خود ما هستیم که باید در رانندگی، در تفریحات، در خورد و خوراک، در کار، در ورزش و در همه شئون زندگی جانب احتیاط را رعایت کنیم.
مرگ هر فرد اگر طبیعی نباشد، حاصل همین بیاحتیاطیهایی است که خود ما برای خود و دیگران ایجاد میکنیم و به این وسیله هزینههای هنگفتی را به خود و جامعه تحمیل میکنیم.