جعفری[Parsley]ویژگیهای ظاهری:
گیاه جعفری با نام علمی «Petroselinum crispum» بومی ایران (به نام انگلیسی آن دقت نمایید: پارسلی) و نواحی مدیترانهای میباشد، گرچه امروزه در همه جای جهان کشت میشود.
ویژگیهای درمانی:
موارد کاربرد تأیید شده جعفری، درمان عفونتهای دستگاه ادراری و سنگهای کلیه و مثانه میباشد. این گیاه دارای اثرات پیشابآور (مدر یا دیورتیک) هم است.
همچنین این گیاه منبع بسیار خوب ویتامینها مانند ویتامین A، C، کاروتن و عناصر معدنی مانند کلسیم و آهن میباشد.
میریستیسین موجود در این گیاه مسئول اثرات توهمزا (هالوسینوژنیک) این گیاه میباشد تا حدی که کشیدن این گیاه به شکل سیگار میتواند باعث ایجاد اثرات سرخوشی (افوریک یا نئشگی) گردد.
جعفری محرک ماهیچههای رحمی نیز میباشد و میتوان از آن به عنوان یک ترکیب سقط آور کمک گرفت.
جعفری به طور کلی دارای اثرات تببر، ضد باکتری و ضد قارچ میباشد.
در طب سنتی ایران، دانههای جعفری به عنوان ضد نفخ، ملین، رفع گرفتاریهای گوارشی، هضم کننده غذا؛ و افشره آن جهت تنظیم قاعدگی، درمان آمنوره (ندیدن عادت ماهانه بانوان) و دیسمنوره (خونروی ماهانه دردناک)، محرک رشد مو و... به کار برده میشود.
همچنین از دم کرده یا جوشانده این گیاه به طور موضعی در درمان جوشها و دانههای پوستی و نیز روشن کننده رنگ پوست بهره برده میشود.
این گیاه در هومیوپاتی برای درمان التهاب مجاری ادراری و نیز مثانه تحریک پذیر استفاده میشود.
مصرف در بارداری:
بهرهگیری از دوزهای درمانی این گیاه در دوران بارداری و نیز خوردن این گیاه (به دلیل اثر تحریک کننده بر روی ماهیچههای رحمی و سقط آوری) ممنوع میباشد.
همچنین پژوهشها نشان میدهد که مریستیسین موجود در افشره (اسانس) این گیاه میتواند از جفت عبور کرده و باعث ایجاد تاکی کاردی کشنده (افزایش ضربان قلب) در نوزاد گردد.
مصرف در شیردهی:
درباره سالم بودن خوردن این گیاه در دوران شیردهی آگاهی کافی در دسترس نیست، با این حال خوردن آن در اندازههای بالاتر از مقدار موجود در رژیم خوراکی سفارش نمیشود.
پرهیز از مصرف:
منع مصرف شامل افزایش حساسیت به این گیاه، مصرف مقادیر بالای آن و خوردن عصاره (اسانس) این گیاه به تنهایی میباشد.
بههنگام التهاب کلیه و بروز ادم (خیز و تورم بدن) به دلیل کاهش کارکرد قلب یا کلیه درمان با این گیاه نباید انجام گردد.
پیامدهای ناخواسته و ناگوار:
پیدایش عوارض جانبی با جعفری معمول نیست، ولی احتمالاً شامل سردرد، گیجی، نداشتن تعادل، تشنج، آسیب کلیه و بروز واکنشهای آلرژیک (حساسیت به نور یا فتودرماتیت) میباشد.
مسمومیت:
در موارد مسمومیت با دوز (میزان دارو) بالا، نشانهها شامل انقباض در ماهیچههای صاف بهویژه رحم و روده و مثانه، آنوری (بیادراری)، مدفوع خونی، همولیز (نابودی دیواره گویچههای قرمز خون)، جگر چرب (فتی لیور)، متهموگلوبینوردی و خونریزی از غشاء مخاطها میباشد.
واکنشهای دارویی:
خوردن همزمان این گیاه با داروی وارفارین و دیگر ضدانعقادها به دلیل تقویت اثر ضد انعقاد آنها، باعث افزایش خطر خونریزی میگردد.
خوردن همزمان با داروهای ضد تجمع پلاکتی (گردههای خونی) مانند آسپیرین نیز همین اثر را دارد.
مصرف همزمان داروهای مهار کننده منوآمین اکسیداز با جعفری موجب افزایش خطر بروز عوارض جانبی این داروهای اعصاب و روان میگردد.