ماجراهای پَپوشته!!

سلام؛ روزهای سرد پاییزی‌اتان بخیر و شادی

«خواندن این داستان برای بچه‌های خیلی بابا توصیه نمی‌شود!!»

در این شماره می‌خواهم تفاوت خلاف‌هایی از جنس دخانیاتی جوانان آن روز را با جوانان امروز بیان کنم. به دلیل بدآموزی، ما تنها به ماده ممنوعه سیگار ‌می‌پردازیم و از بیان انواع قرص اکس و... خودداری می‌ورزیم.

در دهه شصت که جامعه پدرسالار بود، بچه هیچ جایگاهی نداشت و قد علم کردن در برابر پدر، برابر بود با خرد کردن قد علم شده به ٧ قسمت مساوی و درست کردن سیرابی و شیردان از شکمبه‌های بچه نافرمان!

به همین دلیل شما همیشه باید حق را به پدر می‌دادید! مادر خانه هم همیشه او را با القابی مثل بزرگ خانه! فهیم خانه! آقای خانه! رئیس خانه! مرددددد خانه... و... و... و... مورد ستایش قرار می‌داد.

مثلاً اگر در ظرف آبگوشتی مادر دو تیکه گوشت پیدا می‌شد قطعاً و لاغیر یکی سهم پدر بود و دیگری سهم ٤ بچه پپوشته و ننه‌اشان! این یک اصل بود و جای سؤال هم نداشت. یعنی اصلاً سؤالی هم نباید مطرح می‌شد! این را فقط ما بچه‌های آن دوره می‌فهمیم و بس!

اما اگر در هر صورت تصمیم به یک امر اشتباه می‌گرفتیم و مثلاً نافهمی می‌کردیم و زبانم لال رویم به دیوار سیگار کشیدن را تجربه می‌‌نمودیم باید یک به یک روشهای زیر را اجرا می‌کردیم.

١- تصمیم به یک امر کس نَکرد(١)

٢- هماهنگی با یکی دو تا از بچه‌های پایه خلاف

٣- برداشتن یک نخ از سیگار هما فیلتردار پدر!

دقت داشته باشید که پدران آن زمان حساب جیب خودشان را داشتند و اینگونه نبود که بچه بیاید و پول، سیگار و غیره را بردارد و پدر هم هیچ نفهمد!!

در حال حاضر غالباً در جیب پدرها پولی پیدا نمی‌شود و یک کارت بانکی است که اگر کارمند باشد پولی در آن نیست و در دو روز اول موجودی صفر و یا نزدیک به صفر می‌شود که قابل برداشت نیست و اگر هم وضع پدر خوب باشد که شماره کارت و رمز دوم را بچه‌ها حفظ هستند و برداشت از حساب نیاز به دست کردن توی جیب پدر ندارد. هر چند از زمانی که سیستم پیامک بانکی آمده حاشیه امنیت از جوجه پپوشته‌های دهه ٨٠ و ٩٠ گرفته شده است.

به هر روی با هزار ترس و لرز سیگار را بر می‌داشتیم و در خرابه‌ای کار خلاف را انجام می‌دادیم و از آنجایی که هیچ چیز در ایران سری و مخفی نمی‌ماند، کلاغهای کوچه خبر را به پدر می‌رساندند و در ادامه تنبیهات بدنی در حد مرگ اجرا می‌شد و ما دیگر غلط می‌کردیم که همچین ...ی بخوریم.

اما الان با آن زمان تفاوت از سیاه تا سفیده! بچه نه تنها سیگار اشنو پدر را بر نمی‌دارد بلکه خودش اقدام به خرید انواع و اقسام سیگارهای به قول خودش باکلاس می‌کند و همراه با جنس مذکر دقت کنید گفتم مذکر!!!! در کافی‌شاپ آنچنانی می‌نشیند و با کشیدن سیگار ادعای بزرگی می‌کند و تازه پدر در عین ناباوری باید بگوید: «پسرم چقد بزرگ شدی! دست ننم درد نکنه با این بچه بزرگ کردنش! مایه افتخار بابا و...» وگرنه القابی از نوع اُمل، در عهد قجر مانده، نفهم و... از سوی فرزندان و در ادامه از طرف مادر پپوشته‌ها به او داده می‌شود.

آخر خودتان قضاوت کنید دیگه این بابا می‌شه؟ این توقعیه که بچه‌ها از باباهاشون دارن؟ دیگه جَنَم و اینا چه تعریفی پیدا می‌کنه؟ واله ما وقتی بچه‌ بودیم باباها خیلی بابا بودن و وقتی ما بابا شدیم بچه‌ها خیلی بابا شدن!!!!

زت زیاد

یعنی چه:
١- امر کس نَکرد: کاری که از عهده هر کسی بر نمی‌آید و باید خیلی کلفت باشی که بتوانی آن را انجام دهی!!

در یکی از شبهای سرد پاییزی که داشتم تلویزیون نگاه می‌کردم ناگهان متوجه شدم در کمال ناباروری [ناباوری] ترزده[پرزیدنت] ترامپ، شده رئیس جمهور آمریکا!!

به همین دلیل تصمیم گرفتم با توجه به شناخت قبلی از او، نامه سرگشاد شده‌ای[سرگشاده‌ای] برای او بنویسم و تا حدودی نکات ناگفته‌ای را تذکر دهم.

نکته

با توجه به اینکه برخی مسائل نیاز است که انگلیسی گفته شود تا ترامپ بفهمد اینجانب مجبور شدم از دو زبان فارسی و انگلیسی بطور همزمان استفاده کنم!

در زیر بخشی از نامه سانسور شده توسط سردبیر را می‌خوانید:

جناب آقای ترامپ هِلوو«Hello» [سلام]

اینجانب پپوشته رئیس شورای پپوشت‌آباد لازم دیدم نکاتی را بِرادِروار«Brother»[بَرادَروار] به شما بگم:

١- لطفاً دست از چشم سفیدی بردار! آخه تو دیگه پات لب گوره و باید عیسی مسیح به فریادت برسه یعنی چه که این همه زن می‌گن یوو «You»[تو] چشم سفیدی کردی؟!

٢- از مشاور و وزیر زن هم استفاده نکنی بهتره! یه وقت نمی‌تونی جلو دهنت رو بگیری، ایالت به ایالت آلبوم خانوادگیت رو ورق می‌زنن خوبیَت نداره! اگه دنبال نمونه کلمات هستی می‌تونی یه سر بیای ورزشگاه آزادی تا ببینی چطور داور صفحه به صفحه آلبوم خونه‌وادگیش ورق می‌خوره!

٣- یادت باشه طرفدارای کلینتون آدمن نکنه یه وقت ناپرهیزی کنی و بهشون بگی خس و خاشاک که جریانی پیش می‌یاد واویلا!!

٤- تو کشور ما می‌گن مث یکی از رئیس جمهورای مایی! وآلا ما که سیاسی نیستیم ولی مواظب باش از کلمه‌های خوبی مثل مهر و بهار و اینا استفاده نکنی! یه دفه یه هووم «Home» [مسکن] درست می‌کنی زاغارت(١) از کار در می‌یاد بعد اون «هوم مهر» میشه سوژه!

٥- می‌گن پولداری! مواظب باش پولاتو دست خاور و بابک و... ندی یهو همش رو بار می‌کنن می‌برن و دستت به هیچ جا بند نیس! مانی«Money»[پول] ٣ هزار میلیاردی ایران برات درس عبرت بشه!

٦- مواظب دکل‌آت هم باش! کاری نکن که دَکَلای نفتی‌ت گم بشه که با دکل‌آت، دَکَنِت رو می‌کنن! همه جا مث شهر ما نیست که ننه غضنفر بیاد تو شورا جلو چشِ پپوشته ظرف عسل و کره حیوونی رو ببره و بعدش هم بگه بردم که بردم! شما هم ببرید!!

٧- حقوقات رو نظم قاعده باشه! نکنه یه وقت بیای یک میلیارد، یه میلیارد بدی به این و اون! تو کشور ما بهش می‌کن حقوقای نجومی! البته خواستی به برو بچ ناسا بدی فکر نکنم مشکلی باشه چون اونا کلاً با نجوم سرو کار دارن!

٨- تو ایران روزنامه‌هایی هستند که خیلی دوستت دارن! یکی از اونا رئیسش خیلی دوست داره مشاور مطبوعاتیت بشه و پدر این روزنامه‌های طرفدار دولت و برجام را جلو چشماشون دار بزنه. اگه هنوز گزینه خوبی نداری تعارف نکن.

٩- درسته که تو برجام تا حدودی سرتون کلاه رفته و تو تبلیغات انتخاباتی خودتو جر دادی تا مث صدام برجام رو پاره کنی ولی به نظرم تو قطعنامه‌اش دست نیار که به ضررت می‌شه و می‌گی عجب ... خوردم!

١٠- در ضمن هواپیماهامون رو هم بده بیاد!

در پایان رئیس شورای کار بلد خواستی بوگو[بگو]! به نظرم تو به یه مشاور نیاز داری! ما یه فرماندار داشتیم از تعدادی مشاور جوان استفاده کرد!

البته من خیلی جوان نیستم اما قول می‌دم آنچنان مشاوره‌هایی به شما بدم که راس راس همه بگن !  OH  MY  GOD TERAMP.

کاری باید کرد که این اروپایی‌ها بفهمن تصمیم یهویی یک رئیس جمهور یعنی چی؟ کاری می‌کنم که اگر وزیر خارجه پا از پا خطا کرد تو سفرش به سنگال همون تو هواپیما برکنار بشه و هواپیماش سقوط آزاد بره قبرس!

داشتیم موردش رو تو کشورمون ولی چون رابطه خانوادگی داریم دوست ندارم اسمشو بیارمو و بگم بگم کنم!!!!!

زت زیاد

توضیح سردبیر:

به دلیل اشتباهات تایپی و انگلیسی مجبور شدیم برخی از کلمات را در کروشه گذاشته و توضیح دهیم.

پپوشته:

اینا درسته، تو نمی‌فهمی! من دیگه رفتم کشور ینگه دنیا(٢) تو نیویورک تام[تایمز].

یعنی چه:

١-زاغارت: ناکارا، به درد نخور، حیف پول، و...

٢- ینگه دنیا: لقبی که روشن فکرها به آمریکا می‌دهند. یعنی جایی برای عشق خارج رفتن‌ها!

بخش بیست و چهارم

سلام؛ روزهای رنگ و وارنگ و زیبای پاییزی‌اتان بخیر!

این مسئله‌ی المان هم در شهر ما برای خودش داستانی‌ شده، انگار یادمان رفته اصلاً المان چیست و به چه کار می‌آید؟!

تاریخ‌شناسان و مورخین عهد عتیق از دیار پپوشت آباد می‌گویند نباید به چیزی که شناختی رویش نداری دست بزنی و به قول ما نی‌ریزی‌ها «نباید توش رو بیاری»!

شاید داستان از ناهمگونی همین میدان شهید رجایی به ذهن رئیس الرؤسا  رسید. بابات خوب! ننت خوب! اگر نگاهی به همین فلکه گل خودمان بیندازید می‌فهمید که می‌شود اسم رسمی‌اش را میدان شهید رجایی گذاشت، نمادش را کفتر انتخاب کرد و به آن گفت: فلکه گل!!

اگر زبردست‌ترین معلمین، کاتبین و علما کنار ما می‌نشستند، نمی‌توانستند به ما بگویند که از این پس به جای واژه کفتر یا به قولی کبوتر بگویید گُل.

اما همین مسئله در نی‌ریز اتفاق افتاده و خیلی راحت فلکه کبوتر به گل و شهید رجایی تبدیل می‌شود.

تا اینجای کار همه چی آرومه! ما چه قد بدبختیم!!

اما در ادامه، آن کاری که نباید بشود شد!! یکی یه جایی!! یه جوری دست آوُرد توش.

شروع این دست کاری با میدان وسط شهر بود؛ میدانی با المان گل لاله و نام ١٥ خرداد!

یک روز کارگر آوردن و کندن و کندن و کندن و ریختن دور و به جاش یه چیز پیچ پیچی گذاشتن که باید دورش می‌چرخیدی تا بفهمی چیست! ولی ما هر چه چرخیدیم و چرخیدیم و چرخیدیم هیچ چیزی نصیب ما نشد جز سرگیجه و حالت تهوع!! بعد از مدتی دیدم کسای دیگه هم نمی‌فهمن و به سرگیجه دچارند!

اعتراضات بالا گرفت. کشته‌ها داده شد تا این که این را هم کندند و انداختند دور به ناکجا آبادی از جنس پپوشت‌آباد! البته خوبی ما مردم این است که خیلی زود یادمان می‌رود و با کار گذاشتن مجسمه استاد احمد نی‌ریزی غائله ختم به خیر شد.

در ادامه رئیس‌الرؤسای دیگری آمد و در جای دیگر شهر اسب بالدار و انگشتری گذاشت. جایی که تا ما به یاد داریم هیچی نبود، هیچ کی هم هیچی نمی‌گفت! اما با نصب آن المان‌ها مردمانی پیدا شدند و مث پنبه ذرت یا همان چس‌فیل یا پاپ‌کرن بالا و پایین پریدند و گفتند این چرا و آن چرا؟ و در آن سو هم رئیس‌الرؤسا از کار خود دفاع می‌کرد و می‌گفت: خوب است و خوب. اما وقتی اسب بالدار به مریضی افتاد آن وقت بود که نیست و ناپدید شد و پس از مدتها با چهره‌ای خموش و درهم به نمایش درآمد و آنگاه بود که پنبه‌ذرت‌ها بار دیگر بالا و پایین پریدند.

اسب رؤیایی دیگر در شهر جایی نداشت و تندیس دیگری آمد اما او هم با دید ما جور نیامد و به نظر می‌رسد که اگر نباشد چه بسا بهتر خواهد بود.

اصلاً ما را چه به چه؟

زت زیاد

بخش بیست و دوم

سلام؛ روزهای رنگارنگ و زیبای پاییزی‌اتان بخیر!

ویدئو یکی از نوستالژی‌های زمان ما بود. وسیله‌ای که در دهه شصت بشدت ممنوع بود، در دهه هفتاد ممنوع بود و در دهه هشتاد به تاریخ پیوست و سی‌دی‌پلیر جایگزین آن شد.

شاید چیزی مثل ماهواره امروز! هر چند همین ماهواره هم تا اواخر دهه هفتاد بشدت ممنوع بود. در دهه هشتاد ممنوع بود، ولی الان معلوم نیست چی هست؟! ممنوعه! گناهه! خیلی بده! بده! به شرط و شروطی بده! اصلاً به من چه! خیر و صلاح خودتون رو خودتون تشخیص بدید...

آن زمان ما همسایه‌ای داشتیم به نام «اصغر نوار کوچیک»! علت این نامگذاری این بود که از نظر اصغر، ویدئو یعنی آیوا با نوار کوچک(١)! فیلم شعله و بَسَنتی هم در صدر علاقه‌ها یا به قول امروزی‌ها فیوریتیش (Favorite)‌ قرار داشت.

آن زمان هنوز از ماهواره خبری نبود و اصغر توسط دایی‌اش که در دبی کار می‌کرد نوارهای فیلم فارسی و فیلم‌های خارجی رو می‌آورد و به سبکی خیلی مرموزانه نسبت به پخش آن اقدام می‌کرد.

اصغر نوار کوچیک شیوه خاصی در انتقال ویدئو به خانه دوستان داشت که غالباً به صورت جمعی می‌نشستند و فیلم نگاه می‌کردند.

 اما آنچه که من به خاطر دارم نحوه انتقال این دستگاه است که یکی از همان ماجراها را در زیر می‌خوانید:

اصغر نوار کوچیک: احمد برو سر کوچه ببین وضعیت چطوره؟ سبز بود بگو تا بیام!

احمد در حالی که یک چراغ قوه در دست داشت دو تک چراغ زد... این بدان معنی بود که وضعیت مناسب است!

در ادامه یکی از دوستان اصغر که نمی‌دانم اسمش چی بود با سینه‌ پر مو و موهای کفتری، و دکمه‌های باز درِ خانه ایستاده و یک نوار را تحویل ‌گرفت و سوار بر موتورسیکلت هوندا سرسیلندر مشکی ‌شد و با سرعت به طرف مقصد حرکت ‌کرد.

در ادامه صدای آه و ناله و نفرین‌های ننه اصغر بلند ‌شد: خاک بر سرت، دنیاتو نفروش، ذلیل شده! من چه گناهی کرده‌ام؟ سر سفره کی نشستم و لقمه حروم خوردم که تو اینجوری ول ول شدی؟

اما اصغر در حالی که ویدئو آیوا نوار کوچک رو در میان چادرهای ننه پیچیده بود ترک موتور یکی از دوستاش پرید و راهی ‌شد.

هنوز چند متری نرفته بود که صدای ترکیدن چیزی به گوش رسید... همه اهالی ریختند وسط کوچه! ننه اصغر گفت: وای خاک تو سروم شد! اصغر ترکید!

دوان دوان به سرکوچه رفتیم و دیدیم که اصغر و دوستش داخل چاله سرکوچه افتاده‌اند! آیوا نوار کوچیک چسبیده بود به تیرک برق و دل و روده‌اش بیرون زده بود! زین موتور سرسیلندر مشکی کنده شده بود و افتاده بود داخل مغازه مشت احمد روی نخود و لوبیاها و موتور هم همین جور گاز می‌خورد و فریاد می‌زد.

اصغر که با سر رفته بود داخل جوی آب بلند بلند داد می‌زد و می‌گفت: وای ننه، آی ننه!!

ننه اصغر هم که گویا دل پُری داشت دائماً هی لگد به آیوا نوار کوچیک می‌زد و می‌گفت: به درک! درد و ننه! ایشالا بمیری من راحت بشم!

در ادامه لنگ و پاچه‌های اصغر رو جمع کردیم و با نیسان آبی غضنفر به بیمارستان بردیم.
*****

سه ماه بعد...

اصغر هنوز عصایی در زیر بغل داشت اما انگار نوستالژی آیوا نوار کوچیک برایش تمام شده بود و او خودش را آماده می‌کرد تا به شغل بنایی بپردازد...

زت زیاد

یعنی چه:
١- آیوا نوار کوچیک: یک نوع مارک ویدئو ژاپونی اصل بود و همه برای این که پز زیادی بدهند، اول مارک پشت آن را نشان می‌دادند و بعد خود فیلم را پخش می‌کردند! بعضی وقت‌ها که آیوا بود اما فیلم نبود و یا برعکس، مدت‌ها به واکاوی آن می‌پرداختیم و با تعجب می‌گفتیم: یعنی آدمای این فیلم کجاشن؟ مگه داریم؟ مگه می‌شه؟

سلام؛ روزهای رنگارنگ و زیبای پاییزی‌اتان بخیر!

می‌گویند به هر چه دل بستی روزی تو را ترک خواهد کرد. حتی اگر آن چیز فضای مجازی و ابزار آلات آن باشد.

شبی در حالی که با نی‌نی پپوشته در حال مباحثه بودم، او من را گیج و عقب افتاده می‌خواند و می‌گفت: بابا با تمام احترامی که برایت قائلم هیچی حالیت نیست! تو چه می‌فهمی «وایبر»، «تالک» و «الو» چیه؟ آیا از فضای اینترنت و امکانات جدید چیزی می‌فهمی؟

در حالی که سرش تو تبلتش بود گفت: بذار تا اینو «فالو»(١) کنم بعد ادامه بدیم!

من خیلی تو پَرم خورده بود که یک جوجه پپوشته اینجوری من رو ضایع کرده بود. دیگر نگذاشتم یک کلمه ادامه بدهد و گفتم: جوجه من مثِ بابام اخلاقای خاصی دارما! اگه درست وارد بحث نشی و بخوای چرت و پرت جواب بدی آنچنان درسی بهت می‌دم که هر چه مرغ همسایه است از تخم بره!

نی‌نی پپوشته که تا بیخ گوشاش زرد کرده بود تبلت رو کنار گذاشت و نشست تا طبق معمول من نوستالژی‌های دوران خودم را بزنم توی سرش!

...
چند لحظه سکوت

...
در این مدت داشتم توی ذهنم می‌گشتم که به او چه بگویم که حسابی کم بیاورد! آخر ما پپوشته‌ها برای خودمان اصولی داریم که در تربیت بچه باید آنها را رعایت کرد... مو به مو!!
به او گفتم:

از بین این همه کلمه عجیب غریب که گفتی یکیش ناحقه! «الو» که من از همون بچگی پشت تلفن می‌گفتم! حالا تو می‌خوای به من یاد بدی؟!

در ضمن تو اصلاً می‌دونی یاهو مسنجر(٢) چی بود؟ اون موقع که تازه اینترنت تو ایران اومده بود همه کامپیوتر می‌خریدن که باهاش چت و مت کنن! نفهم تو اصلاً می‌دونی چت روم(٣) چیه؟ بیا تو خصوصی تا بهت بگم یعنی چی؟ پاتوق بچه‌های نی‌ریزی با هزار تا شکلک جور وا جور یعنی چی؟ زنگ چت و فشار دادن اون یعنی چی؟ یعنی اینکه آهای الاغ، من منتظر جوابم!

خب نادون! برای این برنامه‌های جدید حداقل یه زنگ نمی‌زارن تا وقتی کسی اومد تو بفهمی که الان چه خبره! شمارت رو ازت می‌گیرن فقط به خاطر اینکه عکسهای پروفایلت رو چک کنن؟ توی نادون هم که عکس من و ننت رو در حال تلیت آبگوشت خوردن می‌زاری و می‌نویسی آقا جون و مادر جون همین الان یهویی!! یهویی و مرگ!! یهویی و درد!! یهویی و درد بی‌درمون!!

بلند شدم و آنچنان پپوشته رو کوفتم تا دیگه هوس مباحثه با من نکنه!!

در این بین دیدم که ننه پپوشته داره از تربیت اصولی و بی‌قید و بند من با گوشی جدیدش عکس می‌گیره! بعد که کارم با پپوشته تمام شد و مطمئن شدم که او را تربیت لازمه کرده‌ام از زنم پرسیدم: داشتی چکار می‌کردی؟ ناگهان صفحه‌ای در اینستاگرام باز کرد  و نشانم داد. عکس خودم و پپوشته را دیدم که روی هوا بود و زیرش نوشته شده بود: «تربیت نادرست فرزند! در برابر این جنایت خانوادگی فالو کنید!!!»

 و جالب‌‌تر اینکه هزار و شصت و ١٦ نفر در عرض همین چند دقیقه فالو کرده بودند و انواع فک و فحش‌ها را نصیب من پدرررررررر نموده بودند!!

 زت زیاد

یعنی چه:
١- فالو: یعنی بزن روش! فشار دادن قلبیو در اینستاگرام! یعنی بابا من فالو کردم تو هم آدم باش عکسای منو فالو کن!

٢- یاهو مسنجر: عشق آغازین ما در اینترنت!

٣- چت روم: اتاقی به نام چت! در ابتدا کسی خیلی وارد نبود و فقط به هم فحش می‌دادیم اما اگر «اصغر آقا» خودش رو  «سپیده» معرفی می‌کرد آن وقت محیط چت روم به فضای عشقولانه تبدیل می‌شد!!

دوران سربازی برای هر آدمی خاطره‌ساز است! برای منِ پپوشته هم یک سلسله حوادثی در دوران سربازی رخ داد که سعی می‌کنم از این هفته بهترینها را برایتان بیان کنم.

از زمانی که حرف رفتن به خدمت اجباری به میان آمد تنها گزینه‌ای که فکرم را قلقلک می‌داد در رفتن از این رویداد بزرگ زندگی بود.

بنابراین نشستم و انواع راهکارهای عملی را ارزیابی کردم. بهترین گزینه کاهش وزن بود. ابتدا آمدم و بر اساس جدولی که وجود داشت هیکل پپوشته‌ایم را در نمودار قرار دادم و دیدم که اگر ١١ کیلو و ٢٠٠ گرم کم کنم به فضل خدا از سربازی معاف خواهم شد. البته چاق شدن هم یکی از گزینه‌ها بود اما باید بیش از ٣٠ کیلو چاق می‌شدم که امکانپذیر بود ولی بعد از معافیت بازگشت به حالت قبل غیرممکن می‌شد.

رژیم لاغری پپوشته‌ای را شروع کردم. روز اول بسیار موفقیت‌آمیز بود؛ صبح آب خوردم، ظهر یک کپه نان و آب، و شب هم شام را حواله دادم به دشمنم...

نصف شب با سر و صدای زیاد از خواب بیدار شدم. انگار در شکم گرد و نابهنجارم، جنگی بین دو قبیله رخ داده بود و قرار هم نبود تمام شود.

بابام که چند متر آن طرف‌تر زیر پتو بود فریاد زد: یه خفه‌کنی بذار روش، یا پاتومرگ(١) برو یه لقمه نون کوفت کن!

اینجا بود که دو راهی سربازی و معافیت بر روی چشمانم نقش بست. خوردن غذا برابر بود با سفر به اعماق دنیای ناشناخته سربازی!

خوابیدم؛ اما همان صداها امانم را برید و وقتی چشمانم را باز کردم تنها عقربه ساعت نیم ساعت به پیش رفته بود. چشمانم را که باز کردم دیدم «بابا لنگ دراز» ببخشید بابای عزیزتر از جانم سایه سنگینی به رویم انداخته و می‌گوید: با این فکر که نمی‌دونم چه آدمی تو ذهنت پرورونده، هم خودت رو بدبخت می‌کنی هم ما رو زابه‌راه! تا نزدم دل و رودت رو به هم ببافم پاشو برو شام بخور! قار و قور شکمت کم بود خودتم مثِ صفحه‌گرام گیر کرده، تو خواب می‌گی: نه مرسی گشنم نیست! نه مرسی گشنم نیست! خوب برو یه چیزی کوفت کن دیگه!

واقعیتش من غالباً در برابر تهدیدات پدر سر تعظیم فرو می‌آورم. این بار هم رفتم پای دیگ ننه و تا تونستم ماکارونی ظهرمانده را خوردم! و با شکمی توپ توپ خوابیدم!

صبح روز بعد عذاب وجدان به سراغم آمد و باز تصمیم گرفتم که رژیم را سفت و سخت ادامه بدهم اما نمی‌دانم چطور بود که شب، هنگام خواب همان قصه شب اول تکرار می‌شد.

... روز سوم

... روز چهارم

... روز پنجم

و...

روزها و ساعت‌ها پشت سر هم می‌گذشت اما رژیم غذایی فایده‌ای نداشت. از هفته دوم تصمیم گرفتم با ورزش وزن کم کنم. یک سفره‌ی یک‌بار مصرف دور تا دور شکم و ران‌ها که از همه جای بدن پر گوشت‌تر و پر چربی‌تر بود بستم و در همان روز اول ٣ ساعت یک کلّه دویدم.

شب که به خانه رسیدم آنچنان دست و پایم گرفته بود که نمی‌توانستم قدم از قدم بردارم. آن وقت بود که فهمیدم من مرد نمی‌شوم مگر این که به سربازی بروم. جالب‌تر این که وزنم پس از این‌ همه مکافات ٣ کیلو هم افزایش یافته بود!!!

 زت زیاد

یعنی چه:

١- پاتومرگ= واژه‌ای در راستای امر کردن مطلق از سوی پدر برای انجام یک کار به فوریت! 

بخش سیزدهم

سلام؛ روزهای تابستانی و شهریوری‌تان بخیر!

 اصولاً این دزدها نمی‌دانم معیار دزدی‌اشان چیست؟

البته می‌شود حدس زد که تنها نگاه به جنس می‌کنند و فکر نمی‌کنند صاحب این وسیله (مثلاً ماشین یا موتور) چگونه و با چه مکافاتی توانسته آن را بخرد!

در این بین کسی که تمام داشته‌ها و نداشته‌هایش را می‌گذارد و یک وسیله نقلیه می‌خرد، با دزدیده شدن آن عملاً راهی برایش نمی‌ماند مگر این که زانوی غم به بغل گیرد.

القصه!

پدر ما اصولاً کارش به موتورش وابسته بود یعنی اگر موتور نبود عملاً پدر ما کارکردی نداشت و می‌شد خیابان گز کن یا به قول امروزی‌ها مهندس خیابان!

طلاها و ظرف و ظروف ننه، قُلک پپوشته، هزینه مسافرت،  عیدی و پاداش، و دوربین عمو که مدتی از آن یادی نمی‌کرد همه جمع شد تا پدر یک «هوندا ١٢٥» سر سیلندر مشکی(١) بخرد!

از آنجایی که در دهه شصت و اصولاً در کوچه ما کمتر کسی ماشین داشت بنابراین اولویت دوم همه موتورسیکلت بود که آن هم البته برای خودش تقسیم‌بندیهای زیادی داشت: از موتورگازی گرفته تا موتور ١٠٠، ایژ، براوو، تریل و ...

بابای ما با جمع کردن این پولها و خرید موتورسیکلت، جزو موتورسواران پولدار محسوب می‌شد.

قوپوسی(٢) بودن بابا که در بین فامیل مشهور بود، سبب می‌شد تا  موتور همیشه دَمِ در پارک شود تا چش اهالی کور شه! مامان هم که مثل ندیده‌ها! تا صدای یابو(٣) و یابوسوار را می‌شنید اسپند به دست سر کوچه می‌آمد تا چشم اکرم خانم بترکد. چون می‌گفتند بدجوری چشم درآمده است.

خلاصه این که این قرو قمبیل‌های(٤) مامان و بابای ما چند روزی دوام نیاورد و ما دیدیم که جا تره و بچه نیست...

بله! پدر ما موتور را مثل همیشه دَمِ در گذاشته بود و دزد نامرد هم سوار شده و الفرار!

از مسائل خانوادگی مثل سرزنش‌های مادر و به کار بردن یابوی قوپوسی‌سوار، مرد ندید بدید و غیره که بگذریم با دزدیده شدن موتور عملاً همه چیزمان را دود شده دیدیم و پدر را هم بیکار!

از فردای آن روز چرخ جت(٥) ما شد وسیله کار بابا و ما باید از ته شادخانه پیاده می‌رفتیم مدرسه ملاصدرا که الان در شهر اثری از آن نیست که نیست.

چند روزی گذشت اما دیدیم که نمی‌شود و کار پدر با دوچرخه پیش برو نیست. آن وقت ما که روی خط صفر بودیم با پیشنهاد مادر به زیر خط صفر رفتیم!

چگونه؟

مادر شروع کرد به قرض کردن از کس و ناکس!

طوری که تا چند ماه از برخی خیابانها و کوچه‌ها به دلیل مسائل امنیتی نمی‌شد عبور کرد و با تعدادی از اقوام تا هنگام تسویه حساب قطع رابطه کردیم.

پدر این بار موتورسوار شد اما نه «هوندا ١٢٥» سر سیلندر مشکی، بله یک موتورگازی اوراق که هر صبح تا اداره بابا آن را حل می‌دادم و با فرمان پدر که می‌گفت: رسیدیم! موتور اصلی که خودِ منِ پپوشته بودم از حرکت باز می‌ایستاد و پدر هم دستور دوم را صادر می‌کرد: برو مدرسه تا دیرت نشده.

به هرحال هنوز هم نمی‌دانم که آن آقای دزد به چه چیز ما نگاه کرد و برد!! الهی که از هفت نقطه به صد تیکه تبدیل شود!

زت زیاد

یعنی چه
١- «هوندا ١٢٥» سر سیلندر مشکی: عشق موتورسواران، اِند موتور، آهوی صحرا
٢- قوپوسی: باکلاس، بالابین، مردم را جزء آدم حساب نکردن.
٣- یابو: نوعی اسب کوچک و زیباست. اما در واژه‌نامه  پپوشته‌ای یعنی سوار شدن مردی سینه کفتری با موهای بلند، سوار بر «هوندا ١٢٥» سر سیلندر مشکی.
٤- قرو قمبیل: با هزاران عشوه و ناز کاری را انجام دادن.
٥- چرخ جت: چرخی چینی با ظاهری پوکیده اما با عشق فراوان.

بخش دوازدهم

سلام؛ روزهای تابستانی‌اتان بخیر.

تابستان برای دانش‌آموزان فصل بسیار خوب و راحتی است. راحت از این جهت که نظر خانواده‌ها بیشتر گردش و تفریح است تا درس و مشق.

البته داریم کسانی که تابستان را برای بچه‌هایشان کوفت زهر مار می‌کنند و آن بچه روزی صد هزار بار دعا می‌کند که برود به مدرسه!

ننه سوسن یکی از آنهایی است که اعتقاد دارد نباید فقط به آموزش مدرسه اکتفا کرد و تابستان بهترین موقعیت است که فرزندش را مَرررررد بار بیاورد. به همین دلیل صبح رأس ساعت ٥:٣٠ در هنگام خروس خون، اصغر- که ما به دلیل خرید و فروش انواع طرقه‌های چهارشنبه سوری بهش می‌گوییم اصغر ترقه-  را بیدار می‌کند تا همراه پدر  بروند بنایی!

بارها وقتی از مسیر خانه تا محل کار در حال حرکت هستم می‌بینم که اصغر ترقه، ترقه‌هاش سوخته و از همه طرف دارد دود می‌کند.(١) تعطیلات با طعم کار!

تازه ظهر هم که به خانه می‌آید مادرش برنامه عصرانه و شبانه اصغر را تقدیم پسر یکی یک دانه می‌کند:

١ تا ٢: نهار و خواب

٢ تا ٣,٥: کلاس آموزش زبان و تعیین سطح تافل!

٣,٥ تا ٤.٥: حرکت سریع به سمت استادیوم شهدا

٣,٤٥ تا ٥.٥: آموزش فوتبال در مدرسه فوتبال «بشین و پاشو در رو» زیر نظر برادران «تکل خطرناک»(٢)

٥,٥ تا ٦: حرکت به سمت آخر شهرک آبادزردشت برای حضور در تمرین اسب‌سواری با اسب چموش سابالان!

٦ تا ٦,٥: حرکت به سمت شهر و شرکت در کلاس آموزش پیشرفته کامپیوتر!

٦,٥ تا ٨ : شرکت در کلاس روانکاوی «بچه‌جان خوش آمدی!» با موضوع کاملاً مخفی برای بچه‌ها و آشکارا و خودخواسته برای اولیاء با محوریت «چگونه بچه‌های شرور را مثل ماس آرام کنیم.»

و ٨ : خلاصصصصصص

اصغر ترقه ١٠ ساله بدون هیچگونه شرارتی با اتمام یک روز تابستانی مثل اسب می‌خوابد تا فردا صبح یک روز دیگر را شروع کند.

اما ما در زمان خودمان وِلِ وِل بودیم... از صبح تا شب به قول ننه زهرا تو کوچه وِل می‌چرخیدیم و با توجه به تماشای سریال «آئینه عبرت» در شب قبل، تمامی سکانس‌های فیلم را با حضور تعدادی از بچه‌ها بازآفرینی می‌کردیم و تاظهر کشت و کشتاری در کوچه به راه می‌انداختیم که ببین و نپرس. در این بین کسی که تفنگ ترقه‌ای داشت به عنوان پولدار محل نقش پلیس را ایفا می‌کرد و امثال من هم که با چند چوب تفنگ کلاش درست کرده بودم می‌شدم دزد و زینال بندری(٣)!

ظهر هم که گرسنه می‌شدیم همه به آشپزخانه ننه‌امان می‌رفتیم و با ربودن چند سیب‌زمینی و برپایی آتش، «سیب‌زمینی پخته» می‌خوردیم و باز هم بازی می‌کردیم و بازی تا ٨ شب...

و ٨ : خلاصصصصصص

اما این خلاصی با خلاصی الان اصغرآقا تفاوتش از زمین تا آسمان است.

زت زیاد

یعنی چه
١- از همه طرف دارد دود می‌کند: فشار کار آنقدر زیاد است که طاقت اصغر طاق می‌شود و آمپر می‌چسباند و آن وقت عرقهایش تبدیل به بخار می‌شود.

٢- مدرسه فوتبال «بشین و پاشو در رو» زیر نظر برادران «تکل خطرناک»: مدرسه‌ای با تبلیغات لیونل مسی اما با مربی شلوار کردی بدون مدرک و توپ سه پوسته و یک عالمه رو!

٣- زینال بندری: کسی که با موهای تراشیده از بیخ، و شهرت «جمشید آریا» می‌شناختیم. اما نمی‌دانم چرا این نوستالژی زمان ما هم موهای فراوانی درآورد و هم تغییر شهرت داد و شد «جمشید هاشم‌پور»! اگر ننه زهرا زنده بود نه تنها باور نمی‌کرد که این همان آدم است بلکه برای من از «صفر رمال» دعا می‌گرفت تا هذیان نگویم...

سلام؛ روز تابستانی و بارانی‌اتان بخیر
این روزها مسافرت و گردش و تفریح حسابی همه را مشغول به خود کرده! البته شاید همه هم نه! بهتره بگویم آنهایی که پایشان یه کم از خط فقر بالاتر است. چون اگر برق خط فقر کسی را گرفت حالا حالاها باید بدود تا تازه پیشرفت اقتصادی‌اش صفر بشود. آن وقت است که تازه می‌تواند فکر مسافرت برای ٢ یا ٣ سال آینده بکند.

القصه
دهه شصتی‌ها و بیشتر آنهایی که بابایشان کارمند بوده بهتر می‌فهمند که من چه می‌گویم! حقوق کارمندی‌ آن زمان در بهترین حالت به ٤ تا ٥ هزار تومان نمی‌رسید مثل الان نبود برخی از کارمندها نجومی پول بگیرند آن هم میلیاردی و بعد فیش‌های حقوقی رو بشود و اینها!

آن زمان میلیونر شدن رؤیا بود و فیلم‌های بسیاری با این موضوع ساخته شد. بابای ما هم جزو همان ٥-٤ هزار تومانی‌ها بود که بعد از چند سال می‌توانست فکر مسافرت بکند!

در این شماره بنا دارم در رابطه با اتوبوس‌های بنز سه جعبه‌ای ناسیونال ٣٠٢ که آن زمان ما را به این طرف و آن‌طرف می‌برد بپردازم و چند ویژگی‌ آن را بیان کنم:

١- این اتوبوس‌ها پنجره داشت نه مثل این جدیدها که اگر کولرش خراب شد انگار تو سونا برای عرقگیری نشسته‌ای. غالباً ما کنار پنجره را انتخاب می‌کردیم و اگر بابا بداخلاقی نمی‌کرد تا ناف بدن را بیرون می‌فرستادیم تا باد به ما بخورد. البته این در زندگی من تنها یک بار به وقوع پیوست و راننده، مسافر جلویی و نوزاد قنداقی(١) روبه‌رویی آنچنان آتشی به پا کردند که بابام علاوه بر کتک زدن حسابی به من، نزدیک بود مسافرت را وتو کند که با مخالفت و پا درمیانی وزیر جنگ بابا «مادر بهتر از جانم» ختم به خیر شد.

٢- سیستم آبسردکن بسیار پیشرفته! غالباً قبل از حرکت، شاگرد راننده که در حال تعویض روغن و واسکازین ماشین بود به دستور راننده برای خرید یخ اقدام می‌کرد و به علت کمبود وقت، سریع ابزار تعویض روغن را بر زمین می‌گذاشت و با همان دست‌ها! یخ می‌خرید! خرد می‌کرد! و آب را از بشکه‌های کاملاً بهداشتی! بر روی یخ‌ها می‌ریخت. اما آنچه که از همه جالب‌تر بود این که با تنگ‌های آناناسی شکل که گویا برند همه اتوبوس‌ها بود با یک لیوان از اول تا آخر اتوبوس سیراب می‌شدند.

٣- بوفه! بوفه اتوبوس جایی بود که شما می‌توانستید در آخرین لحظات بدون بلیت، با قبول کردن جریمه پلیس راه به مقصد برسید؛ البته دود گازوئیل که از دهانه انتهایی ماشین خارج می‌شد در آن زمانها آلوده نبود و شما می‌توانستید براحتی نفس عمیق بکشید! مثل الان نبود که با یه کم گرد و خاک بگوییم: ریزگرد و مُردیم و اینا!

٤- خوابیدن در کف راهرو اتوبوس: این امر در ابتدا مخصوص همه بود اما بتدریج و با نزدیک شدن به دهه هفتاد مخصوص کودکان شد و بعد هم کاملاً ولِ ول(٢) شد.  البته این را هم باید مدنظر قرار داد که اگر نصف شبی کسی از خواب بیدار می‌شد و می‌خواست که شاگرد راننده از تنگ آناناسی به او آب بدهد این شکم و دست و پای شما بود که له می‌شد!

٥- بوق پووووپَ: این بوق در زمان ما خیلی رایج بود و زمانی که راننده در جاده همکار خود را می‌دید یک بوق «پووووپَ» نثارش می‌کرد. این بوق بیشتر به صورت بلبلی بود و بوق‌های یکضرب و وحشتناک که فابریکی اتوبوس بود برای حالت خشم و اشاره به راننده‌ای که خلاف کرده با الفاظ «حیف گواهینامه‌ای که در جیب تو خیس می‌خوره» و در مقابل زنان راننده «برو پشت ماشین لباسشویی بشین!» به کار می‌رفت.
زت زیاد

یعنی چه:
١-  قنداقی: بچه‌ای که از نظر منِ پپوشته عددی به حساب نمی‌آمد و حالا حالاها باید شیر می‌خورد تا پپوشته شود!

٢- ولِ ول: رهای رها، به قول خواننده معروف:
رهای رها ز چون و چرا
به داده حق همیشه رضا