لزوم ارزیابی اهداف انقلاب اسلامی

با توجه به فرار سیدن سالروز ١٢ بهمن و شروع دهه فرخنده فجر ضمن تبریک این ایام به خوانندگان عزیز، مطلبی در این زمینه تقدیم می‌‌گردد:

جامعه بشری تاکنون انقلابهای اجتماعی مهمی را تجربه کرده است. حداقل در چهارصد سال گذشته انقلابهای زیر به وقوع پیوسته‌اند:

١- انقلاب انگلیس

٢- انقلاب آمریکا

٣- انقلاب فرانسه

٤- انقلاب روسیه

٥- انقلاب چین

٦- انقلاب هند

٧- انقلاب کوبا

٨- انقلاب الجزایر

٩- انقلاب اسلامی ایران
البته از نقطه‌نظر علم جامعه‌شناسی به برخی از تحولات بالا نمی‌توان عنوان «انقلاب» داد اما به تسامح می‌توان این موارد را انقلاب نامید.

همه این موارد دارای اهدافی بوده‌اند که به وسیله تئورسین‌ها و رهبران آنها سالها قبل از پیروزی انقلاب تبیین شده و به مرور تبدیل به «ایدئولوژی انقلاب» شده و طی یک فرآیند مبارزاتی که الزاماً مسلحانه و خشونت‌آمیز نبوده به پیروزی رسیده‌اند؛ هرچند فرآیند مبارزه در بسیاری موارد مستلزم به‌کارگیری «خشونت» است.

معمولاً خشونت، هم توسط رژیم در حال سقوط که به وسیله انقلابیون به چالش کشیده می‌شود به کار می‌رود و هم توسط انقلابیون در جهت پیروزی انقلاب و سرنگونی رژیم پیشین؛ اما در مواردی مانند «هندوستان»، انقلابیون از به کارگیری خشونت خودداری کردند؛ چون مهاتما گاندی رهبر انقلاب مذکور مخالف خشونت بود و از روش مبارزه منفی استفاده کرد؛ مانند منع خرید کالای انگلیسی...

به هر حال کسانی که دست به انقلاب می‌زنند درصدد تغییرات بنیادین سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هستند و لاجرم دارای اهداف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هستند که آن را در قالب «ایدئولوژی» مطرح می‌کنند.

در انقلاب اسلامی که ریشه‌های آن را می‌توان حداقل در نهضت تحریم تنباکو، انقلاب مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت و نهضت ١٥ خرداد جستجو کرد، اهداف عمده‌ای به وسیله حضرت امام خمینی(رحمت خداوند بر او باد) مطرح و دنبال شد که عصاره آن در شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» تبلور یافت.

در طول دوران مبارزه، خصوصاً در ماه‌های پایانی سال ١٣٥٦ خورشیدی و سال ١٣٥٧ حضرت امام در عمده بیانیه‌ها و سخنرانی‌های خود بر دو محور تأکید نمودند:

١- حاکمیت مردم با تکیه بر انتخابات و آراء عمومی

٢- حاکمیت اسلام

از این روی پس از پیروزی انقلاب، در رفراندوم ١٢ فروردین ١٣٥٨، «جمهوری اسلامی» به عنوان نظام حکومتی ایران مورد تأیید مردم قرار گرفت.

جمهوری ‌اسلامی تلفیق دو محور بالاست هم اعمال نظر مردم، رعایت حقوق مدنی و اساسی آنان با رعایت آزادی‌های عمومی و قانونی، و هم اجرای موازین و آموزه‌های اسلامی.

اکنون ٣٨ سال کامل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد و در حال ورود به سی و نهمین سال آن هستیم، یعنی حدود چهار دهه از این انقلاب گذشته است.

در این چهار دهه، طرح‌ها، برنامه‌ها، و سیاست‌های کلان و خرد گوناگون تجربه شده و می‌توان گفت انقلاب به میانسالی رسیده است. بسیار لازم است یک بررسی کامل و بی‌طرفانه از اهداف انقلاب اسلامی صورت گیرد. اهداف سیاسی، اهداف اجتماعی و اهداف اقتصادی کاملاً واقع‌بینانه و به دور از هرگونه تعصب و جانبداری مورد ارزیابی قرار گیرند تا بتوان ادامه مسیر و تداوم فرآیند انقلاب را با روشن‌بینی و واقع‌نگری دنبال کرد. در شماره بعد این موضوع را پی خواهیم گرفت.

شاد و سالم و موفق باشید