اتاق عمل در تنگنا
تا پیش از این، مشکل نوبتدهی به جراحان و کمبود تجهیزات حیاتی در اتاق عمل بیمارستان شهدای سلامت نیریز به معضلی دائمی در نظام درمان این شهرستان بدل شده بود؛ اما چندی پیش، نبود پزشک جراح برای سه روز پیاپی هم به آن اضافه شد تا بحرانی کوتاهمدت اما هشداردهنده رقم بخورد.
به گفته شماری از کارکنان، پزشکان و مسئولان بیمارستان شهدای سلامت نیریز، اتاق عمل این بیمارستان مدتها است با مشکلاتی ساختاری روبرو است؛ از کمبود متخصص بیهوشی و محدود بودن زمان فعالیت اتاقهای عمل گرفته تا کمبود برخی اقلام حیاتی و تجهیزات مصرفی در داروخانه بیمارستان.
در حال حاضر، تنها دو اتاق جراحی غیراورژانسی و یک اتاق اورژانس فعال است.
یکی از کارکنان اتاق عمل میگوید: «ما چهار اتاق داریم، اما چون فقط یک متخصص بیهوشی داریم، نمیتوانیم بیشتر از دو اتاق عمل الکتیو (عمل غیراورژانسی) و یک اتاق عمل اورژانسی داشته باشیم.»
این محدودیت باعث شده تا نوبتدهی پزشکان جراح با دشواری انجام شود. جراحان میگویند تنها در صورتی نوبت جراحی به آنان داده میشود که در شیفتهای آنکال حضور داشته باشند؛ مسئلهای که برخی از آنان آن را نوعی فشار غیررسمی برای انجام شیفت میدانند. حتی برخی پزشکان متخصص جراحی زنان میگویند با وجود این که به دلیل تعدد پزشک این فیلد نیاز و درخواستی برای شیفت آنکال بیمارستان نبوده، اما باز هم اتاق عمل به آنها ندادهاند.
یکی دیگر از جراحان به نیریزان فارس گفت:
«پزشکی که در آنکال نیست، عملاً از نوبت اتاق عمل حذف میشود. اینطور که نمیشود ادامه داد. وقتی هزینه و وقت صرف میکنیم، اما امکان عمل نداریم، انگیزهای برای ماندن در نیریز نمیماند.»
دکتر سروش صدر رئیس بیمارستان نیریز هم این موضوع را تأیید میکند و میگوید: «در همه بیمارستانهای کشور مرسوم است هر پزشکی که برای بیماران خودش از اتاق عمل استفاده میکند، باید بیماران اورژانسی را هم ببیند و در این زمینه همکاری کند.»
در بخش تجهیزات نیز مشکل بهصورت مزمن ادامه دارد. بدهی بیمارستان به داروخانه به 14 میلیارد تومان رسیده و همین باعث تأخیر در خرید اقلام مصرفی جراحی شده است. یکی از کارکنان اتاق عمل گفت:
«خیلی وقتها گاز مخصوص یا پَدهای جراحی مغز در انبار نیست. داروخانه هم میگوید تا طلبش پرداخت نشود، کالای جدید نمیآورد.»
با این حال شنیدهها حاکی است در چند روز اخیر مبلغ دو میلیارد تومان بابت طلب داروخانه بیمارستان از طرف دانشگاه علوم پزشکی به بیمارستان پرداخت شده؛ اما با دستور خود دانشگاه، به جای داروخانه، صرف مطالبات کارکنان بیمارستان شده است.
دکتر صدر اما کمبود تجهیزات را شایعه میداند و میگوید: «مسئله اصلی ناتوانی برخی جراحان است که نبود تجهیزات را بهانه میکنند.»
گفته میشود با توجه به محدودیت تعداد متخصصان بیهوشی و کارکنان، بیمارستان نیریز فعلاً نمیتواند ساعت کاری اتاق عمل را از صبح تا شب افزایش دهد. این در حالی است که جراحان از کوتاه بودن زمان فعالیت اتاق عمل (تا ساعت ۲ بعدازظهر) انتقاد دارند و میگویند در شهرهایی مانند فسا و استهبان، جراحیها تا ساعت ۷ یا ۸ شب ادامه دارد و در اصطلاح، اتاق عمل لانگ دارند.
دکتر هاشمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز اما در حاشیه سفر هفته گذشته خود به نیریز، در این رابطه به ما گفت: «باید از فرصت اتاق عمل تا حداکثر ظرفیت استفاده شود؛ حتی در قالب شیفتهای اضافه یا لانگشیفت. اگر نیاز به نیروی بیهوشی بیشتر باشد، در برنامه جذب جدید لحاظ میکنیم.»
با این حال، گفته میشود برخی پزشکان همچنان تمایلی به انجام عمل جراحی در بیمارستان ندارند و بهانه میآورند تا بیمارانشان را راهی مراکز درمانی استان کنند و هزینه آزاد از آنها بگیرند.
در کنار این مشکلات مزمن، بیمارستان شهدای سلامت، روزهای 16، 17 و 18 مهرماه شاهد بحرانی مقطعی بود و از شامگاه چهارشنبه تا صبح شنبه، هیچ جراح فعالی در بیمارستان حضور نداشت. وضعیتی که سبب شد شماری از بیماران اورژانسی از جمله چند بیمار دیالیزی و تصادفی برای انجام جراحی به شهرستان استهبان اعزام شوند. مسئولان میگویند علت این رخداد، مرخصی ناگهانی جراح و نبود جایگزین در فاصلهای کوتاه بوده است.
دکتر سروش صدر رئیس بیمارستان شهدای سلامت، ضمن تأیید این موضوع به نیریزان فارس گفت:
«برای پزشک جراحی که شیفت بود، مشکل پیش آمد و دیر مطلع شدیم. متأسفانه بقیه جراحان در آن بازه در مراکز دیگری مشغول بودند و امکان جایگزینی فوری وجود نداشت. در نتیجه ناچار شدیم چند بیمار دیالیزی را برای کار گذاشتن شانت به استهبان اعزام کنیم.»
دکتر فرزین بابایی رئیس شبکه بهداشت و درمان نیریز هم در توضیح این اتفاق گفت:
«غیبت جراح (دکتر نعیمی) بهدلیل مرخصی ناگهانی بوده که در فاصله کوتاه پایان هفته فرصت تأمین جایگزین نبود و چند بیمار تصادفی اعزام شدند. چنین موردی معمولاً سالی یکبار بیشتر پیش نمیآید.»
بابایی در پاسخ به این سؤال که چرا به عنوان یکی سه پزشک جراح شهرستان حاضر به پوشش این کمبود نشده، گفت: «من به بیمارستان دیگری قول همکاری داده بودم و این امکان برایم وجود نداشت که در نیریز بمانم.»
او تأکید کرد بیمارستان باید در تعامل با پزشکان، برای چنین مواردی پشتیبان داشته باشد تا فوراً جایگزین اعزام شود.
این در حالی است که دکتر نعیمی در گفتگو با ما این گفتهها را رد کرد و عنوان داشت: «من به دنبال کسالت یکی از افراد خانواده، با وجود همکاریصد درصدی یک سال اخیر در شهرستان نیریز، قادر به پوشش سه روز از شیفت کاری خود نبوده و این موضوع را دقیقاً از دو هفته قبل (دوم مهرماه) به اطلاع رئیس شبکه بهداشت، رئیس بیمارستان و رابط بیمارستان رساندم. حتی معاونت درمان استان فارس نیز درجریان این درخواست من بوده و همگی موافقت خود را اعلام کرده بودند. فکر میکنم دو هفته، فرصت کمی برای اعلام جایگزین جراح نیست.»
