حماسی‌ترین ترانه‌های تاریخ ایران
ناگفته‌هایی از ۶ موسیقی خاطره‌ساز در تاریخ هر ملت، لحظاتی هست که دیگر زبانِ گفتار برای بیان احساسات و خواسته‌ها کافی نیست؛ آنجا که واژه باید به نغمه بدل شود، فریاد به ترانه، و درد به آهنگ.
در ایرانِ معاصر، ترانه‌های حماسی نه فقط ثبت‌کننده‌ی وقایع، که روحیه‌بخش، الهام‌آفرین و جهت‌دهنده‌ی تحولات اجتماعی بوده‌اند.
از مقاومت در برابر اشغال بیگانگان گرفته تا فریاد انقلاب، از همبستگی در میدان جنگ تا آگاهی‌بخشی نسل‌های دانشجو، ترانه‌های حماسی همیشه نقش رسانه‌ای فراتر از رسانه‌ها داشته‌اند. آنها پژواک فریاد مردم‌اند، گاهی آرام و کوبنده، گاهی پرشور و انقلابی، اما همیشه از دل ملت و برای ملت.
در ادامه ۶ ترانه حماسی تاریخ موسیقی ایران را می‌آوریم:
◻ای ایران
شاعر: حسین گل‌گلاب
آهنگساز: روح‌الله خالقی
خواننده مشهور: غلامحسین بنان
تاریخ اجرا: اولین‌بار در سال ۱۳۲۳ اجرا شد.
پشت پرده: در دوران اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم، گل‌گلاب از جسارت سربازان خارجی به مردم ایران به خشم آمد و شعر را نوشت. خالقی همان شب آن را آهنگسازی کرد.
این ترانه هم‌اکنون نماد غرور ملی ایرانیان است و در مدارس، راهپیمایی‌ها و رویداد‌های ملی طنین‌انداز می‌شود.
◻مرا ببوس
شاعر: حیدر رقابی
آهنگساز: مجید وفادار
خواننده: حسن گل‌نراقی
تاریخ اجرا: دهه ۳۰ خورشیدی
مرا ببوس با اینکه عاشقانه است، در دل مبارزات سیاسی نقش حماسی پیدا کرد. مردم می‌گفتند که شعر این ترانه غمگین و در عین حال شورانگیز را سرهنگ ژاندارمری «عزت‌الله سیامک»، از رهبران سازمان نظامی حزب توده ایران، پیش از اعدام در ۲۷ مهر ماه ۱۳۳۳ در زندان و در وصف سرنوشت غم‌انگیز افسرانی که اعدام می‌شدند، سروده‌است.
عده‌ای نیز بر این تصور بودند که این ترانه را سرهنگ دوم توپخانه «محمدعلی مبشری» عضو دیگری از رهبری این سازمان، در وصف «سرهنگ سیامک» در آخرین دیدار خود با دخترش در شب قبل از اعدام سروده‌است. گرچه بعد‌ها «گل‌نراقی» خواننده این ترانه، در مصاحبه‌ای با «ایرج طبیبی گیلانی» در مجله «روشنفکر»، در پی تکذیب این موضوع، برای اولین بار اعلام کرد که شاعر این ترانه «حیدر رقابی» از استادان رشته ادبیات دانشگاه تهران است.
◻همه با هم (الله‌اکبر، خمینی رهبر)
خوانندگان: گروه کر انقلاب اسلامی
شعار محوری: الله‌اکبر، خمینی رهبر
تاریخ اجرا: زمستان ۱۳۵۷
این سرود از شعار‌های تظاهرات مردمی گرفته شد و در واپسین روزهای حکومت پهلوی، از رادیو‌ها و بلندگو‌های مردمی به‌صورت گسترده پخش می‌شد.
◻خمینی‌ای امام
شاعر: حمید سبزواری
آهنگساز: حمید شاهنگیان
خوانندگان: گروه کر انقلاب اسلامی
تاریخ اجرا: ۱۲ بهمن ۱۳۵۷، هنگام ورود امام خمینی به ایران
پشت پرده: این سرود صبح همان روزِ ورود امام، ضبط و در فرودگاه مهرآباد و سپس در سراسر کشور پخش شد. شعر و آهنگ ساده و تأثیرگذار آن، به فضای انقلابی آن روز‌ها گره خورد.
◻یار دبستانی من
شاعر: منصور تهرانی
خواننده: جمشید جم
تاریخ اجرا: ۱۳۵۷، در فیلم از فریاد تا ترور
این سرود که ماهیتی اعتراضی و اجتماعی دارد برای یادآوری وقایعی، چون ۱۶ آذر و ۱۳ آبان ساخته شده و زمزمه می‌شد. در سال‌های پس از انقلاب مورد استفاده گروه‌های سیاسی گوناگون نیز قرار گرفت. برای نمونه سید محمد خاتمی در پی پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری از این آهنگ استفاده نمادین می‌کرد. همچنین این موسیقی از سوی گروه‌های اصولگرا نیز به‌کرات مورد استفاده قرار گرفته‌است. این سرود توسط صداوسیمای جمهوری اسلامی و در همایش‌های انتخاباتی نیز پخش شده‌است.
◻همراه شو عزیز
شاعر: «برزین آذرمهر» (احتمالاً نام مستعار پرویز مشکاتیان)
آهنگساز:پرویز مشکاتیان
خواننده: محمدرضا شجریان
تاریخ اجرا: سال ۱۳۵۸
پشت پرده: سرود رزم مشترک معروف به همراه شو عزیز، شعری حماسی است که در تاریخ معاصر ایران جایگاه ویژه‌ای دارد.
