راههای کاهش اضطراب کودکان در زمان جنگ
در روزهایی که اخبار جنگ، حملات موشکی، تهدید و ناامنی، بخش بزرگی از فضای خبری و گفتگوهای روزمره ما را اشغال کرده، بسیاری از پدرها و مادرها یک نگرانی اصلی دارند: چطور بچهام را از ترس، اضطراب و نگرانی محافظت کنم؟
بیشتر اضطراب کودکان از اخبار تلویزیونی و موبایل ما منتقل میشود. تصاویر بمباران، هشدارها، صحنههای دلخراش را حتی اگر بچه نگاه نکند، میشنود.
توصیههای زیر بر اساس نظر کارشناسان روانشناسی کودک و منابع معتبر جهانی مثل انجمن روانشناسی آمریکا (APA) و یونیسف تهیه شدهاند:
کودکان همه چیز را متوجه میشوند
مطالعات روانشناسان نشان میدهد حتی کودکان ۳ ساله هم استرس، نگرانی، لحن صدای شما، پیامهای تلویزیون و حالوهوای خانه را دریافت میکنند؛ بنابراین پنهانکاری مطلق، بیشتر باعث ترس میشود. کودکان در پنهانکاری شما و در سکوت مستمر شما احساس ترس بیشتری دارند و تلاش میکنند خود دست به مکاشفه بزنند، بنابراین ممکن است محتواها یا تصاویری از جنگ ببینند که صدپله بدتر از چیزیست که شما پنهان میکنید.
حرف بزنید؛ اما ساده، بدون اغراق، متناسب با سن کودک
بچهها، مخصوصاً در شرایط پر از ترس و ابهام، نیاز دارند بدانندچه اتفاقی افتاده. اما این دانستن باید با زبان قابل فهم باشد. حواسمان باشد درک کودک خردسال با نوجوان متفاوت است. نه زیاده روی کنید نه ساده انگاری. بر اساس درک کودک خود صحبت کنید. دروغ نگویید و پاسخهایی روشن و دقیق به نگرانیهای فرزندتان ارائه کنید. نگویید چیزی نیست، بگویید شرایط سختی است، اما قابل کنترل است.
اخبار را فیلتر کنید
بیشتر اضطراب کودکان از اخبار تلویزیونی و موبایل ما منتقل میشود. تصاویر بمباران، هشدارها، صحنههای دلخراش را حتی اگر بچه نگاه نکند، میشنود. راهکارهایی مانند عدم پخش اخبار در حضور کودک بسیار مؤثرند. این عادت که صدای تلویزیون را بلند میگذارید یا مدام شبکههای خبری را نگاه میکنید روی ذهن فرزندتان اثر منفی و جبران ناپذیری دارد. حتی وقتی مشغول صحبت کردن با تلفن هستید در حضور فرزندتان از نگرانیهای مختلف صحبت نکنید و اجازه دهید در همان چارچوبی که لازم است در جریان شرایط باشد نه در چارچوب بزرگسالانه.
بازی و نقاشی؛ زبان کودک همینهاست
کودک با بازی کردن، نقاشی کشیدن، قصه ساختن و عروسک بازی، احساساتش را بیرون میریزد. پیشنهاد یونیسف به کودکان در این شرایط اجرای نمایش عروسکی، نقاشی گروهی و شنیدن احساس کودک از طریق بازی است. اجازه دهید کودکتان با این روشها حس خود را به شما بگوید. او را سرکوب نکنید و تشویقش کنید با زبان کودکانه خود با شما صحبت کند.
احساسات را نامگذاری کنید
کودک باید یاد بگیرد که چه حسی دارد و آن حس را اسم ببرد. این کار از نظر علمی، یکی از بهترین روشهای کنترل احساسات است. اگر کودکتان میتواند صحبت کند و وارد سنی شده که قادر به بیان احساسش است، از ابراز احساسات او حمایت کنید.
برنامه روزانه و ثابت داشته باشید
در زمان جنگ یا تنش، چیزی که آرامش زیادی ایجاد میکند، برنامههای ثابت و ثبات و پیشبینیپذیری است. داشتن برنامه ساده روزانه، زمان خواب منظم و فعالیتهای تکرارشونده، به کودک احساس امنیت میدهد. وقتی زندگی خود را آشفته کنید یا برنامههای منظمی مثل مسواک زدن، ورزش کردن، قصه قبل از خواب یا حتی عصرانه خوردن را متوقف کنید کودکتان متوجه میشود وضعیت عادی نیست و دچار استرس میشود.
از بدن شروع کنید
راههایی مثل نفس عمیق، ریلکسیشن عضلهای، ماساژ آرام و موسیقی کودکانه توسط انجمن روانشناسان اروپا، به عنوان روشهایی برای کاهش اضطراب کودک معرفی شده است. با این روشهاست که میتوانید ضمن آرامسازی کودک، خودتان را نیز آرام کنید.
مراقب خودتان باشید
پدر و مادرهای مضطرب، نمیتوانند آرامشبخش بچهها باشند. مراقبت از خوددر والدین، کمک میکند کودک احساس امنیت کند. روتینهای روزانه خود را حفظ کنید. داروها و ویتامینهای موردنیازتان را مصرف کنید. اگر نیاز به مشاوره روانشناسی دارید حتی به شکل آنلاین از این مشاورهها استفاده کنید. احساساتتان را سرکوب نکنید و اگر لازم است با دوستان، همسر یا خانوادهتان صحبت کنید. فراموش نکنید اگر حال شما خوب نباشد نمیتوانید حامی خوبی برای فرزندتان باشید.