افسردگی بهاری را جدی بگیریم با فرارسیدن فصل بهار، طبیعت جان تازه می‌گیرد، درختان شکوفه می‌زنند، روز‌ها بلندتر می‌شوند و بسیاری از مردم احساس شادابی و انگیزه بیشتری می‌کنند. اما در این میان، عده‌ای با نوعی احساس بی‌قراری، خستگی، خواب‌آلودگی و حتی غم بی‌دلیل مواجه می‌شوند که اصطلاحاً به آن «افسردگی فصلی بهاری» یا «اختلال خلقی فصلی» گفته می‌شود.
علائم افسردگی بهاری
افسردگی بهاری معمولاً در اوایل فصل بهار آغاز شده و می‌تواند تا چند هفته ادامه داشته باشد. برخی از علائم رایج آن عبارت‌اند از:
◻ احساس خستگی یا بی‌انرژی بودن
◻ کاهش تمرکز و انگیزه
◻ بی‌حوصلگی
◻ اختلال در خواب (خواب زیاد یا بی‌خوابی)
◻ تغییر در اشتها (افزایش یا کاهش)
◻ کاهش میل به فعالیت‌های روزمره یا اجتماعی
این علائم ممکن است به‌صورت خفیف یا متوسط بروز پیدا کنند، اما در برخی افراد می‌توانند زندگی روزمره را مختل نمایند.
دلایل بروز افسردگی بهاری
علت اصلی این اختلال، تغییرات فصلی در نور و ساعت زیستی بدن (ریتم شبانه‌روزی) است. افزایش ناگهانی نور خورشید، تغییر در برنامه خواب و بیداری، و تطابق بدن با تغییرات دمایی و محیطی، می‌توانند روی ترشح هورمون‌هایی مانند ملاتونین و سروتونین تأثیر بگذارند و باعث نوسانات خلقی شوند.
راه‌های پیشگیری و مقابله با افسردگی بهاری
خبر خوب این است که افسردگی فصلی معمولاً گذرا است و با چند اقدام ساده می‌توان آن را مدیریت کرد:
◻ نور خورشید را به آغوش بکشید
سعی کنید هر روز حداقل ۳۰ دقیقه در فضای باز و در معرض نور طبیعی قرار بگیرید. پیاده‌روی در صبح زود، می‌تواند تأثیر چشمگیری در بهبود خلق‌وخو داشته باشد.
◻ فعالیت بدنی منظم
ورزش روزانه، حتی به میزان کم، باعث ترشح اندورفین (هورمون شادی) شده و به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند.
◻ برنامه خواب منظم
خواب کافی و منظم باعث تنظیم ساعت زیستی بدن شده و خستگی و خواب‌آلودگی را کاهش می‌دهد.
◻ تغذیه سالم
مصرف میوه و سبزیجات تازه، غذا‌های سرشار از امگا ۳ (مانند ماهی و گردو) و نوشیدن آب کافی، می‌تواند به تعادل خلق و انرژی کمک کند.
◻ دوری از تنهایی
تعامل اجتماعی با خانواده، دوستان یا شرکت در فعالیت‌های گروهی، نقش مهمی در بهبود روحیه دارد.
◻ در صورت نیاز، کمک حرفه‌ای بگیرید
اگر علائم شدید یا طولانی‌مدت شدند، حتماً با روان‌شناس یا مشاور گفتگو کنید. درمان‌های روان‌شناختی و گاه دارویی می‌توانند مؤثر باشند.
بهار با همه زیبایی‌هایش، گاهی با چالش‌هایی پنهان همراه است. اما با آگاهی، سبک زندگی سالم و ارتباط با طبیعت و دیگران، می‌توان از افسردگی فصلی عبور کرد و از فرصت‌های تازه‌ای که این فصل زیبا فراهم می‌آورد بهره‌مند شد.
