
نشست بررسی طرح جامع شهر نیریز با حضور شهردار، اعضای شورای شهر و معاونان شهرداری برگزار شد. در این جلسه که به درخواست هفتهنامه نیریزان فارس برگزار شد، مسائل مربوط به تهیه و تصویب طرح جامع شهری مطرح و ابعاد مختلف آن مورد بحث و تبادلنظر قرار گرفت.
شهردار نیریز، در ارتباط با طرح جامع شهری نیریز، جزئیاتی از روند بازنگری و اهداف این پروژه را تشریح کرد. سجاد شاهسونی طرح جامع را برنامهای کارآمد و بلندمدت برای ارتقاء توسعه شهری دانست و گفت: «طرح جامع شهری، هر ده سال یک بار مورد بازبینی قرار میگیرد و تعیینکننده نیازها، کمبودها، سرانههای خدماتی و برنامههای توسعه آتی شهر است. این طرح چشماندازی دهساله ارائه میدهد که حتی برخی از آثار آن ممکن است تا چندین دهه در شهر ماندگار شود.»
سومین طرح جامع شهری نیریز
شهردار نیریز با اشاره به تدوین سومین طرح جامع شهری نیریز افزود: «آخرین بازنگری طرح جامع نیریز مربوط به سال ۱۳۹۲ بود و حالا پس از یک دهه، بازبینی مجدد این طرح در دستور کار قرار گرفته است. شرکت مشاور پارس بوم، پس از مناقصه و بررسی صلاحیتها، از سوی وزارت راه و شهرسازی برای اجرای این پروژه انتخاب شده و در درجهبندی اعتبار، دارای گرید 5، یعنی بالاترین درجه است که سابقه بررسی طرح مطالعاتی شهرهایی نظیر تهران، زنجان، یزد، کازرون، نورآباد، مرودشت و... را دارد.»
شاهسونی تأکید کرد که انتخاب مشاوران طرح جامع بر پایه ظرفیتها، جمعیت و استانداردهای شهر انجام میشود. وی همچنین از اقدامات انجامشده برای شفافسازی و اطلاعرسانی عمومی خبر داد و گفت: «هدف ما این است که همه شهروندان از روند طرح جامع اطلاع داشته باشند و دغدغههای خود را به شهرداری و شورای شهر منتقل کنند.»
آغاز مطالعات طرح جامع
شهردار نیریز با تشریح اقدامات اولیه در تدوین این طرح ادامه داد: «مشاور طرح، پس از دریافت مستنداتی نظیر طرح جامع و تفصیلی قبلی و همچنین اطلاعات نقشهبرداری و ساختوسازهای سالهای گذشته، مطالعات اولیه را آغاز کرده است. این مطالعات شامل بررسی میدانی و دریافت نظرات مردمی از طریق پرسشنامهها و جلسات عمومی بوده است.»
وی افزود: «دغدغههای مردم درباره موضوعاتی مانند کمبود فضاهای ورزشی، خدماتی و آموزشی در محلات مختلف، مشکلات ترافیکی و دسترسی محلهها شناسایی و به مشاور ارائه شده است.»
تعامل با دستگاههای اجرایی و مردم
برگزاری جلسات با دستگاههای اجرایی و سازمانهای مردمنهاد از دیگر اقدامات تیم مشاور و شهرداری بوده است. شاهسونی بیان کرد: «جلساتی با حضور سازمانهایی مانند آب و فاضلاب، آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی، نظام مهندسی، نمایندگان هیئتهای ورزشی و سازمانهای مردمی برگزار شد تا نقطهنظرات و مطالبات آنان در این طرح لحاظ شود. همچنین مشاور با حضور در محلات و مساجد، نظرات مردم را به صورت مستقیم جویا شد.»
شهردار نیریز به برخی اهداف اصلی بازنگری طرح جامع اشاره کرد:
رفع مشکلات ترافیکی: کاهش گرههای ترافیکی خیابانهایی مانند طالقانی و ولیعصر و بهبود راههای دسترسی محلات.
پیشبینی توسعه آتی: ظرفیتسازی برای جمعیت مهاجرپذیر نیریز با توجه به رشد صنعتی شهر.
بهبود سرانههای خدماتی و رفاهی: پیشبینی افزایش فضاهای خدماتی، ورزشی و آموزشی در نقاط مختلف شهر.
توسعه زیرساختها: طراحی و اجرای کمربندیها و اصلاح مسیرهایی مانند خیابانهای خوارزمی و بولوار امام علی.
پیشگیری از حاشیهنشینی: جلوگیری از گسترش مناطق غیررسمی و افزایش مساحت طرح جامع به تناسب نیاز شهروندان.
شاهسونی به برخی از درخواستهای مردم و شورا مانند ساماندهی ورودی بولوار امام رضا، حل مشکلات اراضی غربی ترمینال و بهبود دسترسی به مسکن مهر و بیمارستان اشاره کرد و افزود: «همه این موضوعات به صورت دقیق در طرح جامع لحاظ خواهد شد و هدف نهایی ما رسیدن به توسعهای پایدار و متوازن برای شهر است.»
ضرورت مشارکت عمومی
شهردار نیریز با تأکید بر شفافیت در روند تدوین طرح جامع گفت: «مردم باید در جریان روند این طرح قرار گیرند تا ضمن جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی، دغدغهها و مشکلات خود را بیان کنند. این رویکرد منجر به تدوین طرحی خواهد شد که هم اجرایی باشد و هم به صورت کاربردی مشکلات شهری را حل کند.»
شاهسونی گفت: «طرح جامع شهری یک نقشه راه است که توسعه شهر را برای دهههای آینده رقم میزند. این طرح تنها به موضوع محدودههای شهری و الحاق به آن اختصاص ندارد؛ بلکه شامل برنامهریزی همهجانبه برای مسائل جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی و زیربنایی شهر نیریز است.»
نقش مشاوران در اجرای طرح
در ادامه نشست، شرکت مشاور مسئول اجرای طرح جامع مورد بحث قرار گرفت. شهردار، اعضای شورای شهر و معاونان شهرداری تأکید کردند که مشاور باید توانمندیهای لازم را برای تهیه طرح جامع را داشته باشد و همه مراحل اجرای طرح باید تحت نظارت کامل شهرداری و شورای شهر انجام شود. در این راستا، شهردار اشاره کرد: «پرداخت حقالزحمه مشاور توسط وزارت راه و شهرسازی انجام میشود و انتخاب مشاور نیز از سوی این وزارتخانه است. با این حال، شهرداری حق دارد در صورت مشاهده ضعف عملکرد، شکایت یا اعتراض خود را اعلام کند.»
سجاد شاهسونی افزود: «طرح جامع زمانی نهایی و برای تصویب نهایی به شورای عالی معماری و شهرسازی ارائه میشود که بین شهرداری، شورای شهر، راه و شهرسازی استان و مشاور، جمعبندی نهایی انجام شده باشد. درخواست ما این است که کار به صورت اصولی و قانونمند جلو رود و ما مرحله به مرحله از مشاور بیلان کاری میخواهیم. قطعاً نظارت ما نظارتی خواهد بود که کمترین اشتباه در طرح صورت گیرد؛ درست است که کارفرما به عنوان وزارت راه و شهرسازی مشاور را انتخاب کرده، اما شهرداری است که میخواهد طرح را اجرا کند اگر قرار باشد روی طرحی که میخواهد تهیه شود نظارت نداشته باشیم و اظهار نظر نکنیم، ممکن است در آینده برای اجرای طرح با مشکل مواجه شویم.»
سیدجواد قطبی رئیس شورای شهر نیز عنوان داشت: «در روند اجرای طرح، پیشنهادات شهرداری و شورای شهر گرفته میشود و در نهایت این طرح باید به تصویب شورا برسد. اما فعلاً در مرحله جمعآوری اطلاعات است.»
اعضای شورا ضمن تشریح رویکردهای کارشناسانه در تهیه طرح جامع، بر ضرورت هماهنگی میان مشاوران و شورای شهر تأکید کردند تا تمامی مراحل، از جمعآوری اطلاعات اولیه تا تصویب نهایی، مطابق با نیازها و خواستههای شهروندان انجام شود.
تأکید بر شفافیت و اطلاعرسانی
یکی از موضوعات مطرحشده در نشست، نقش شفافیت در اجرای طرح جامع بود. شهردار نیریز تأکید کرد که اطلاعرسانی دقیق به مردم باید بهعنوان یکی از اصول اصلی کار در نظر گرفته شود. وی ضمن اشاره به برخی خواستههای شهروندان مانند الحاق زمینهای خارج از محدوده به طرح جامع گفت: «باید به مردم توضیح داده شود که طرح جامع صرفاً به موضوع الحاق زمینها محدود نیست و تمامی مسائل شهر، از حملونقل تا جانمایی مسکن ملی، را در بر میگیرد. حتی در برخی موارد ممکن است منطقه یا زمینی از محدوده شهر حذف شود.»
در بخش دیگری از جلسه، برخی از اعضای شورا نسبت به فشارهای موجود در خریدوفروش زمینهای شهری پیش از نهایی شدن طرح جامع هشدار دادند. آنان خواستار اطلاعرسانی به شهروندان شدند تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود. همچنین پیشنهاد شد که خریدوفروش زمینها با هماهنگی شهرداری انجام شود تا حقوق افراد به ویژه اقشار نیازمند مورد توجه قرار گیرد.
معضلات بافت فرسوده و حاشیهنشینی
موضوع بافت فرسوده و آسیبهای اجتماعی ناشی از رهاسازی این مناطق از دیگر مباحث مطرحشده در جلسه بود. شورای شهر پیشنهاد داد که با افزایش تراکم و بهسازی معابر، این مناطق از وضعیت فعلی خارج شود. اعضای شورا تأکید کردند که بازسازی مناطق بافت فرسوده میتواند علاوه بر افزایش فضای قابل استفاده، درآمد شهرداری را نیز افزایش دهد و زمینه رشد پایدار شهر را فراهم کند. همچنین بر لزوم برخورد تخصصی با مسائل حاشیهنشینی و استفاده از نظرات کارشناسان تأکید شد.
مشکلات اجرای طرح
در پایان جلسه، تأخیر در تصویب طرح جامع شهری بهعنوان یکی از چالشهای جدی مطرح شد. اعضای شورا با اشاره به تجربه طرحهای قبلی اظهار داشتند: «برخی طرحها به دلیل عدم پیگیری مناسب یا تغییرات مدیریتی زمان زیادی به تأخیر افتاده که این امر به ضرر شهر و شهروندان تمام شده است.»
شهردار نیریز با تأکید بر اجرای هرچه سریعتر طرح جامع گفت: «درخواست ما این است که طرح جامع در موعد مقرر خودش تصویب شود. چرا که هرچه فاصله زمانی شروع طرح با تصویب آن کوتاهتر شود، قطعاً به نفع شهر و همان شرکت پیمانکار است. این شرکت قرارداد یک سالهای دارد که بیاید اطلاعات را جمع آوری کند و طرح را ببندد؛ حال این که تصویب طرح جامع چقدر طول بکشد و به ما ابلاغ شود، مشخص نیست. این طرح باید به گونهای طراحی شود که نیازهای آینده شهر نیریز را بر پایه جمعیت، مسائل اجتماعی، اقتصادی و زیرساختی پاسخ دهد و از مشکلاتی نظیر نابسامانی در خریدوفروش زمینهای شهری، رانت و فشارهای خاص در اجرای این فرآیند جلوگیری شود.»