ماجرا از دزدویه آغاز شد؛ کوه‌هایی میان نی‌ریز و داراب. ساعت ۸ صبح ۷ فروردین امسال، چوپانی محلی در این منطقه دورافتاده، مسافران نوروزی یا شاید گردشگرانی را دید که پیرامونشان، خودرو‌هایی مجهز و غیربومی پارک شده بود. 
اما نزدیکتر که رفت، حقیقت دیگری از ماجرا آشکار شد: گروهی بالغ بر ۲۰ نفر، هر کدام مشغول جمع‌آوری گیاهان دارویی کمیاب با ۵ دستگاه خودرو پلاک غیربومی و در حال تخریب طبیعت منطقه بودند. گیاهان گران‌بهایی مانند «انغوزه»، «جاشیر» و «پیاز کوهی» به‌صورت غیراصولی و غیرقانونی از خاک بیرون کشیده می‌شدند.
چوپان منطقه بلافاصله با شورای دهستان هرگان ارتباط گرفت و از متخلفان خواست محل را ترک کنند؛ اما جواب او تهدید بود. شورای هرگان با اداره منابع طبیعی نی‌ریز تماس گرفت. پاسخ، اما امیدوارکننده نبود: «پیگیری می‌کنیم؛ اما در حوزه استحفاظی نی‌ریز نیست».
شورای محلی برای کمک، به سراغ اداره منابع طبیعی داراب رفت. رحیمی رئیس این اداره، با همراهی نیروی انتظامی و پاسگاه مروارید، نیابت قضایی گرفت و وارد عمل شد. تمرکز بر سرعت عمل بود. پس از اعزام نیرو‌ها به منطقه، ۴ دستگاه خودرو توقیف، مقادیر زیادی گیاهان دارویی کمیاب ضبط و پرونده‌ها به دادگاه شهرستان داراب فرستاده شد. متخلفان، اهل یکی از استان‌های همجوار فارس بوده و با استفاده از راه‌هایی که طی سال‌ها شناسایی کرده بودند، به منطقه هجوم آوردند.
عملیات منابع طبیعی
به گفته رئیس اداره منابع طبیعی نی‌ریز، تخلفات اولیه در حوزه استحفاظی شهرستان داراب رخ داد و نیرو‌های پاسگاه مروارید موفق شدند چند دستگاه خودرو حامل گیاهان دارویی را توقیف کنند. هر چند عبدالهی رئیس پاسگاه مروارید به نی‌ریزان فارس می‌گوید رسیدگی به این تخلفات، آن هم در شرایطی که باید از حوزه استحفاظی نی‌ریز عبور کنند، در اولویت کاری آنها نیست و منابع طبیعی باید به وظیفه خود عمل کند.
رئیس اداره منابع طبیعی در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر ورود نکردن نیرو‌های آنها به برخی تخلفات اخیر می‌گوید: «این موارد عمدتاً در حوزه قضایی شهرستان داراب رخ داده است و ما طبق قانون نمی‌توانیم خارج از حوزه استحفاظی خود اقدام کنیم. مقامات قضایی نیز تأکید دارند که ورود به این موارد تنها در چارچوب حوزه قضایی ممکن است. اگر تخلف در حوزه نی‌ریز رخ داده بود، قطعاً با آن برخورد می‌شد.»
وطن‌دوست اضافه می‌کند: «عصر یکشنبه ۱۰ فروردین، اما طی گشت‌زنی نیرو‌های منابع طبیعی در منطقه هرگان، سه دستگاه خودرو متخلف متوقف و ۲۰۰ کیلوگرم گیاه دارویی «بن‌سرخ» از آنها کشف و ضبط شد. این خودرو‌ها به اداره منابع طبیعی منتقل شده‌اند و پس از تعطیلات، مراحل قانونی و اداری پیگیری خواهد شد.»
وی همچنین به عملیات دیگری اشاره می‌کند: «در ساعت یک بامداد دوشنبه ۱۱ فروردین، گزارشی مبنی بر حرکت یک خودرو نیسان حامل گیاهان دارویی از منطقه به سمت شهر دریافت شد. با کمک کلانتری محلی، خودروی مظنون متوقف و چند کیسه گیاه دارویی کشف شد.»
وی در خصوص منشأ افراد خاطی می‌گوید: «بیشتر این افراد غیربومی هستند و معمولاً از شهرستان یاسوج و اطراف آن به منطقه می‌آیند. هر خودرو معمولاً دو تا سه نفر سرنشین دارد و مطابق با آمار، در تخلفات اخیر حدود ۱۰ نفر شناسایی شده‌اند. البته افراد بازداشت نمی‌شوند و تنها خودرو‌ها و اموال مربوط به تخلف توقیف شده و جرائم نقدی مطابق قانون برای آنها تعیین می‌شود.»
وی خاطرنشان می‌کند: «نیرو‌های منابع طبیعی به طور مرتب در مناطق حساس گشت‌زنی کرده و با هرگونه تخلف برخورد می‌کنند. در روزهای گذشته نیز از ورود دو دستگاه خودرو که قصد برداشت گیاهان دارویی داشتند، جلوگیری شد و آنها از شهرستان خارج شدند.»
رشد بی‌سابقه تخلفات در سال جاری
رحیمی رئیس اداره منابع طبیعی داراب در گفتگو با نی‌ریزان فارس، از افزایش جهشی تخلفات برداشت غیرقانونی گیاهان دارویی در سال جاری سخن می‌گوید: «سال گذشته حداکثر دو یا سه خودرو به منطقه می‌آمدند؛ اما امسال، تعدادشان چندین برابر شده. این افراد حتی گیاهان را با پیاز و ریشه از زمین درمی‌آورند و حیات اکوسیستم طبیعت را نابود می‌کنند.»
او می‌گوید گیاهانی نظیر «بن سرخ»، «جاشیر»، «انغوزه» و «کنگر» که ارزش دارویی بالایی دارند، بیشترین هدف این افراد هستند.
رئیس منابع طبیعی داراب با اشاره به ارتباط میان شهرستان‌های نی‌ریز و داراب توضیح می‌دهد که در موارد زیادی مانند آتش‌سوزی‌ها یا رفع تصرف، همکاری انجام گرفته است.
برخی می‌گویند متخلفان در گذشته توسط برخی اهالی منطقه همراهی شده و مسیر‌های خاص ورود و خروج به آنها نشان داده شده است. اما امسال، این گروه‌ها بدون نیاز به کمک محلی، راه‌ها را به‌خوبی یاد گرفته و خودشان وارد منطقه می‌شوند.
هر چند رحیمی می‌گوید تلاش برای گشت‌زنی و ایست‌های بازرسی شبانه افزایش پیدا کرده و این اقدامات، با کمک نیرو‌های انتظامی و مردمی، ادامه دارد.
او می‌گوید ورودی متخلفان اغلب از سمت حوزه و مسیر‌های شهرستان نی‌ریز صورت می‌گیرد. تنها راه دسترسی به این منطقه از سمت داراب، گردنه این شهرستان است که اداره منابع طبیعی داراب با وجود یک ایستگاه ایست و بازرسی دائم، شرایط را برای متخلفان سخت کرده است.
اما امید مردم همچنان به اقداماتی عملی‌تر است. برای آنها، حفاظت از منابع طبیعی نه تنها کافی نیست، بلکه مقابله با تخلفات باید با جدیت بیشتری دنبال شود. در پایان، آنچه از این دو شهرستان مورد انتظار است، همکاری بیشتر، سرعت عمل در برخورد با متخلفان و کاهش زمان هماهنگی‌های بین بخشی است؛ چرا که طبیعت بی‌صدا قربانی می‌شود.
فقط نظارت و حضور مستمر و جریمه های سنگین و مجازات بدون ملاحظه یا پارتی بازی و آگهی از طریق رسانه و تبلیغات مردمی موثره،اینکه طبیعت و مردم زنده بودنشان به هم مربوط هستش 
