مواظب قارچ‌های سمی باشید

گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز 

قارچ‌ها گیاهانی هستند که برخی از آنها مصرف خوراکی دارند، اما همه آنها خوراکی نیستند. برخی از قارچ‌ها سمی و بسیار خطرناک بوده و مصرف حتی چند لقمه از آنها می‌تواند موجب ازکارافتادگی کبد، کلیه و حتی مغز شود و در برخی موارد به مرگ بیانجامد.

چگونه می‌توان قارچ سمی را از خوراکی تشخیص داد؟

حتی افراد متخصص نیز بدون آزمایشگاه نمی‌توانند تنها بر پایه ظاهر یا مزه، خوراکی یا سمی بودن قارچ‌های وحشی را تشخیص دهند. تنها آزمایشگاه‌های تخصصی قادر به تأیید خوراکی بودن قارچ‌ها هستند. هیچ آزمایش ساده‌ای نیز وجود ندارد که افراد عادی بتوانند با آن از خوراکی بودن قارچ اطمینان حاصل کنند.

علائم مسمومیت با قارچ چیست؟

علائم مسمومیت با قارچ به دو دسته زودرس و دیررس تقسیم می‌شوند:

علائم زودرس: شامل تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم و تعریق است. در برخی موارد، علائم مغزی مانند توهم، خواب‌آلودگی، تشنج یا بی‌قراری نیز مشاهده می‌شود. این علائم معمولاً بین ۴ تا ۴۴ ساعت پس از مصرف ظاهر می‌شوند.

علائم دیررس: شامل نشانه‌های مسمومیت کبدی، کلیوی یا آسیب‌های مغزی است که ممکن است طی روز‌ها یا هفته‌ها پس از مصرف بروز کند.

در صورت مشکوک شدن به مسمومیت با قارچ چه باید کرد؟

در صورت هرگونه شک به مسمومیت با قارچ، فرد مسموم را سریعاً به بیمارستان منتقل کنید.

نباید از تخلیه معده فرد مسموم جلوگیری کرد.

در برخی موارد، لازم است فرد را وادار به استفراغ کنید تا قارچ‌های سمی باقی‌مانده از معده خارج شوند و از جذب بیشتر سم جلوگیری شود.

اقدامات درمانی در بیمارستان

⬜  کنترل فشار خون، ضربان قلب و دمای بدن فرد مسموم

⬜  تجویز مواد مسهل برای تخلیه معده و روده از قارچ‌های باقی‌مانده

⬜  تجویز موادی که به سموم موجود در روده متصل شده و به دفع سریع‌تر آنها کمک می‌کنند

⬜  تحت نظر گرفتن بیمار برای عوارض شدید مانند تشنج، نارسایی کبد و کلیه در طول بستری

چگونه از مسمومیت با قارچ پیشگیری کنیم؟

⬜  از چیدن، خریدن و خوردن قارچ‌های وحشی روییده در طبیعت خودداری کنید.

⬜  تنها از قارچ‌های خوراکی پرورش‌یافته در کارخانجات معتبر استفاده نمایید.

⬜  پختن، آب‌پز کردن یا کباب کردن قارچ‌های وحشی، سم آنها را از بین نمی‌برد؛ بنابراین، تنها راه پیشگیری، پرهیز از مصرف آنهاست.

⬜  سم قارچ پادزهر ندارد و بهترین راه، پیشگیری از ورود آن به بدن است.

⬜  قارچ‌های پرورشی را حداکثر تا ۴ روز پس از چیده شدن مصرف کنید.

⬜  به دلیل احتمال وجود حشرات و باکتری‌های بیماری‌زا، قارچ‌ها را قبل از مصرف به‌خوبی شسته و کاملاً بپزید.

افراد مشکوک به مسمومیت با قارچ در شیراز می‌توانند به بیمارستان حضرت علی‌اصغر و در سایر شهرستان‌ها به بیمارستان محل سکونت خود مراجعه کنند.