با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال، شستشوی فرش‌ها به یکی از پردردسرترین بخش‌های خانه‌تکانی تبدیل می‌شود. اما خوشبختانه برخلاف گذشته که فرش‌ها در خانه شسته می‌شد، این روز‌ها بیشتر مردم کار شستشوی فرش را به قالیشویی‌ها می‌سپارند. این گزارش به بررسی نرخ‌های قالیشویی و چالش‌های پیش روی این صنف می‌پردازد.
چقدر باید هزینه کنید؟
بر پایه نرخنامه جدید اتاق اصناف و اتحادیه صنف قالیشویی نی‌ریز، قیمت هر متر مربع شستشوی فرش ماشینی ۱۹ هزار و ۲۰۰ تومان و برای فرش‌های دستباف ۲۳ هزار تومان اعلام شده است. به این ترتیب شستن یک تخته فرش ۱۲ متری، به‌طور متوسط ۲۳۰ هزار تومان هزینه دارد.
این در حالی است که قالیشویی‌های نی‌ریز اعلام می‌کنند به‌دلیل نیاز به اضافه‌کاری کارگران و انتقال سریع‌تر سفارشات، هزینه شستشوی یک تخته فرش ۱۲ متری ممکن است تا ۳۰۰ هزار تومان هم برسد.
به‌جز فرش، هزینه شستشوی موکت‌های ساده متری ۷۰ هزار تومان، موکت‌های پالاز متری ۸۰ هزار تومان و یک عدد روفرشی ۱۲ متری ۷۰ هزار تومان برآورد می‌شود. بااین‌حال قالیشویی‌ها می‌گویند میزان مراجعه برای شستشوی موکت و روفرشی بسیار کمتر از فرش است.
هزینه‌های مصرفی و مالیات، ثابت مانده یا افزایش یافته‌اند؟
مسئولان قالیشویی‌ها معتقدند که باوجود افزایش هزینه مواد شوینده، مالیات و دستمزد کارگران، نرخ خدمات قالیشویی افزایش چندانی نداشته است. بر پایه بررسی‌های ما، هزینه شستشوی فرش‌های ۶ متری بین ۱۰۰ تا ۱۴۰ هزار تومان و فرش‌های ۹ و ۱۲ متری بین ۲۵۰ تا ۲۸۰ هزار تومان است که اضافه‌شدن هزینه رفت و برگشت حدود ۵۰ هزار تومان نیز در این ارقام محاسبه شده است. نکته قابل‌توجه این که هزینه شستشوی قالی‌های دستباف به‌دلیل حساسیت جنس نخ و الیاف، کاملاً توافقی بوده و بالاتر از نرخ فرش‌های ماشینی تعیین می‌شود.
نکاتی که باید رعایت کنید
قالیشویی‌ها تأکید دارند که قبل از تحویل فرش‌ها برای شستشو، این موارد رعایت شود:
گردگیری: حتماً گردوغبار فرش را با جاروبرقی بگیرید و به‌جای تا کردن، فرش را لوله کنید.
بررسی سلامت فرش: اگر فرش سوراخ یا مشکلی دارد، قبل از شستشو اقدام به رفو یا تعمیر آن کنید تا در حین شستشو آسیب بیشتری نبیند.
اشیاء قیمتی: مطمئن شوید که داخل فرش هیچ شیء قیمتی، سوزن یا سنجاقی باقی نمانده باشد؛ چرا که ممکن است باعث آسیب رساندن به کارگران شود.
تحویل به‌موقع: بهتر است تحویل فرش‌ها را به اواخر اسفند موکول نکنید؛ زیرا شرایط جوی و احتمال قطعی برق ممکن است باعث تأخیر در آماده‌سازی شود.
مسئولان قالیشویی‌ها معتقدند که برای شستشوی باکیفیت و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی موارد زیر باید رعایت شود:
- دستگاه‌های شستشوی فرش‌های دستباف و ماشینی جدا باشند.
- نوع تراکم و جنس فرش موردتوجه قرار گیرد.
- از مواد شوینده مناسب و مخصوص استفاده شود.
- آبکشی نهایی با دقت کامل انجام شود تا مواد شوینده در فرش باقی نماند.
- شستشوی شرعی و اهمیت آبکشی کامل مهم است.
میثم علیزاده مسئول قالیشویی بهارستان، می‌گوید: «شستشوی اسلامی به‌ویژه آبکشی، برایم اهمیت زیادی دارد. قالی باید کاملاً پاک و طاهر تحویل داده شود؛ چرا که روی این قالی قرار است نماز خوانده شود.»
حمیدرضا آبادیان مسئول قالیشویی پرنیان نیز تأکید می‌کند که به‌دلیل تماس مستقیم کودکان با فرش، حتماً باید مواد شوینده به‌طور کامل از فرش خارج شود.
سعید چوب‌تراش، مدیر قالیشویی دیگری که اخیراً تجهیزات جدیدی به کارگاه خود اضافه کرده، می‌گوید: «برای حفظ عمر فرش، در صورت ریختن هرگونه مایعات روی آن، به سرعت اقدام به خشک‌کردن کنید. همچنین بهتر است هر از گاهی قالی‌ها با فرش‌های دیگر تعویض شوند تا هوا به آنها بخورد و از آسیب ناشی از رطوبت جلوگیری شود.»
