علی اکبر همتایی(دکترای الهیات گرایش قرآن و حدیث) بخش دوم
هفته پیش بخش نخست این نوشتار را خواندید که در مورد شرایط رسیدن جامعه به حق و حقیقت و همچنین وظیفه علما در رساندن جامعه به عدالت و زمینه‌سازی ظهور منجی بود. در این شماره بخش دوم را تقدیم می‌کنیم.
****
السلام علی المهدی یَمْلَأُ اللهُ به الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً
سلام بر تو‌ای کسی که انتقام خون انبیا و نیکان را خواهی گرفت و جهان را پر از عدل وداد خواهی
کرد همانگونه که پر از ظلم و جور شده باشد.
دراین مقاله به چگونگی روش حکمرانی حضرت ولی عصر (عج) در سرزمین‌ها و کشورهای سراسر زمین اعم از پیروان ادیان آسمانی و ... از نگاه آیات و روایات می‌پردازیم.
استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب قیام و انقلاب مهدی ص ۱۹ ذیل آیه ۴۳ سوره فاطر آورده:
فَهَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِینَ فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِیلًا وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِیلًا
آیا مردم جز سنت [جاری شده در]پیشینیان را [که هلاکتشان به سبب تکبّرشان بود]انتظار دارند؟ پس هرگز برای سنت خدا تبدیلی نمی‌یابی، و هرگز برای سنت خدا دگرگونی نخواهی یافت.
قرآن کریم نکته فوق العاده آموزنده‌ای در مورد سنت‌های تاریخ یادآوری می‌کند و آن اینکه مردم می‌توانند با استفاده ازسنن جاریه الهی سرنوشت خویش را نیک یا بد بگردانند؛ یعنی سنت‌های حاکم بر سرنوشت‌ها در حقیقت یک سلسله عکس‌العمل‌ها و واکنش‌ها در برابر عمل‌ها و کنشهاست و عمل‌های معین اجتماعی عکس‌العمل‌های معین به دنبال خود دارد. از این رو نقش انسان و آزادی و اختیار او به هیچ وجه محو نمی‌گردد.
درسوره رعد آیه ۱۱ فرموده: إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ
در حقیقت خدا حال قومى را تغییر نمى‌دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند.
آیت اله طالقانی در تفسیر پرتوی از قرآن ص ۳۴۶ ذیل همین آیه می‌فرماید: سراسر قضایا و وقایع تاریخی و برخوردهای حق و باطل که در قرآن آمده بیان همین سنن است نه تاریخ‌نگاری و داستان‌سرائی درباره اشخاص. پس بیان سنن و امر به بررسی و نظر در آن و نکوهش از اعراض و نادیده گرفتن آن بیش از هر مسئله و حکم فردی و اجتماعی در قرآن بیان شده است، نه تنها برای مسلمانان بلکه برای همه مردم و کافران نیز.
قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ سُنَنٌ فَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ (۱۳۷/ آل عمران)
قطعاً پیش از شما سنتهایى [بوده و]سپرى شده است. پس در زمین بگردید و بنگرید که فرجام تکذیب‌کنندگان چگونه بوده است.
آنگاه که کاروان انسان به اجتماع و تکامل اجتماعی روی آورده، راه‌ها و روش‌ها و درگیری‌ها و قدرت‌نمایی‌ها پیش آمده که، چون جاده‌های کوبیده و هموار، آشکار گردیده که بعضی در مسیر کمال و حق پیش‌رفته و موانع را برداشته و بعضی منحرف و یا متوقف شده و منقرض گشته‌اند. مانند سلسله تکامل انواع جانواران. صاحبنظران باید آن سنن و عوامل و علل را دریابند و طریق مشهود دریافت آن سنن همان سیر در زمین و میان ملل و کشف آثار گذشتگان است: فسیروا فی الارض.
مطهری در قیام و انقلاب مهدی ص ۱۸ می‌نویسد: قرآن کریم این گمان را که اراده‌ای گزاف‌کار و مشیتی بی‌قاعده و بی‌حساب سرنوشت‌های تاریخی را دگرگون می‌سازد به شدت نفی می‌کند و تصریح می‌نماید که قاعده‌ای ثابت و تغییرناپذیر بر سرنوشت ملت‌ها حاکم است.
با اندیشیدن در مفهوم و معنای آیات الهی از جمله آیه ۵۳ سوره انفال به این نتیجه می‌رسیم که خداوند سرنوشت هیچ ملتی و قومی اعم از مسلمان و غیر مسلمان - حتی کافران - را تغییر نمی‌دهد مگر اینکه خودشان تغییر و دگرگونی را درخودشان بوجود بیاورند.
یعنی اگر در جامعه‌ای با تدوین قوانین و مقررات زمینه‌های فساد اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، حقوقی و ... را از میان بردارد بطوری که در آن جامعه دروغ، نیرنگ، ستم، جنایت، خباثت و سایر صفات رذیله نباشد، آیا آن جامعه، جامعه‌ای ایده‌آل و آن دیار مدینه طیبه‌ای نیست؟ هر چند نامی از خداوند ظاهراً در آن اجتماع برده نشود؟ آیا مردم آن دیار و کشور فطرتاً مسلمان نیستند؟
آیت‌اله جوادی‌آملی در دیدار با جمعی از دانشجویان و مدیران مرکز اسلامی آلمان فرمودند: بسیاری از مردم غرب از نظر فطری مسلمان‌اند، اما به دلیل عدم دسترسی به معارف الهی هدایت نشده‌اند. (سایت انتخاب- ۱۷/۱۰/۱۴۰۳)
آیا کشور‌هایی که کلمه مظلوم اسلام را یدک می‌کشند، اما انواع فساد، حق‌کشی‌ها، دروغ، ستم و ... در آنها جاریست، هرچند نام خداوند صبح و ظهر و شام از مناره‌های مساجد بلند باشد، آن جوامع، جوامعی انسانی و اسلامی هستند؟
آیا ملت و یا کشور‌هایی که بوسیله حاکمان آن فساد، دروغ، حق‌کشی، ظلم، ستم و نبود آزادی‌های مدنی جریان دارند، بیشتر آمادگی پذیرش حکمرانی امام زمان را دارند یا دیگران؟
مگر مسلمانی به راستگویی، صداقت، آزادی، پاک زیستن، رعایت حقوق اجتماعی، اخلاقی و مدنی، عدم ظلم و ستم و حق‌کشی، و سایر صفات اخلاق نیکو نیست؟ حالیا در کدام کشور اسلامی شما رواج دروغ را سراغ ندارید؟ در کدام کشور اسلامی ظلم و ستم و حق‌کشی نیست؟ در کدام کشور اسلامی رعایت مستمندان و محرومین و بسط عدل و داد سرلوحه زمامداران است؟ کدام یک از کشورهای اسلامی سهمی در تکنولوژی جدید از جمله برق، تلفن، چاپ، اینترنت، هوش مصنوعی، هواپیما، ماشین و ... دارد؟ آیا کشورهای اسلامی غیر از اینکه فقط کلمه مظلوم اسلام را یدک می‌کشند، چه کاری برای مردم خودشان و مردم جهان انجام داده‌اند؟!
امام صادق (ع) می‌فرماید: إن قائمنا إذا قام دعا الناس إلى أمر جدید کما دعا إلیه رسول الله (ص). (غیبت نعمانی: ۳۲۱)
همانا قائم ما، چون قیام کند مردم را به امر نوینی دعوت می‌کند همانطور که رسول خدا (ص) دعوت فرمود. جامعه‌ای که طبق سنت‌های جاریه الهی خودش را تنظیم کرده و راه صلاح و رستگاری را بپیماید، آن اجتماع و کشور و حکمرانان آن آمادگی هر چه بیشتر لبیک گفتن به دعوت امام زمان را دارد یا جامعه‌ای که فساد سیاسی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، دروغ، ریا، خودنمایی، ظلم و ستم و حق‌کشی و سایر رذائل اخلاقی در آن رواج دارد؟
نظر شما
