
شاید به قول بعضیها آن عطر و طعم قدیمی را نداشته باشند، اما خوش رنگ و لعاب و هوسبرانگیزند. میوههای از همه رنگ که درون سبدها جا خوش کردهاند و حسرت خوردن آنها به دل خیلیهاست...
مسلماً گران شدن میوهها در این بازار وانفسا را همه و همه به چشم دیدهایم، میوههایی که خیلیها از خرید آن عاجزند...
/ اجارهمغازههای زیاد در نیریز و نبود میدان ترهبار از علل اصلی گرانی میوه در نیریز است.
خریدمان نسبت به سال قبل کمتر شده
علیرضا ش معتقد است قیمت میوههای استهبان از نیریز خیلی ارزانتر است.
سبد میوه خانهشان را شامل سیب، انگور، هندوانه و خربزه میداند و میگوید: قید میوههایی مانند گیلاس، گلابی و انبه را زدهایم و خرید دیگر میوههایمان هم نسبت به سال گذشته خیلی کمتر شده، اما به هرحال میوه چیزی نیست که نشود آن را اصلاً نخرید و در کنار دیگر چیزها مانند پیاز و سیبزمینی و گوجه، حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون تومان در ماه بابت ترهبار میپردازیم که خب فشار زیادی به آدم وارد میشود.
سال تا سال رنگ میوه نمیبینیم!
مریم ۴۰ ساله قیمت میوه و ترهبار را بسیار زیاد میداند. میوههایی که به قول او سالی یکبار هم نمیشود رنگ آنها را دید.
میگوید: ۸-۷ تا شلیل میخری، ۵۰ هزار تومان. موز کیلویی ۱۰۰ هزار تومان. بدبختانه همان سیبزمینی و پیاز و خیارسبز هم گران شده. همین چند وقت پیش رفتهام برای مادرم سیر بخرم گفت کیلویی ۱۳۰ هزار تومان. سه چهار تا سر سیر کشید گفت میشود ۶۰ هزار تومان. تازه دوایی هم بود و برای فشار خونش باید حتماً میخورد. هیچی دیگر. توان خرید نداشتم، گفتم پودر سیر میخرم. به خدا ما که سال تا سال رنگ میوه نمیبینیم. شاید در ماه دو تا هندوانه بخریم، آن هم اگر برایمان مهمان بیاید. چه خبر است؟ نمیشود خرید. همین چند روز پیش مهمان داشتیم، گفتم تلیت کشکی درست کنیم و دور هم بخوریم. رفتم خیار سبز پرسیدم میگویند کیلویی ۴۰ هزار تومان. منصرف شدم. گفتم کشک بدون خیارسبز بخورند. بقیه ترهبارها هم همینطور. البته من فکر میکنم قیمت ترهبار در نیریز نسبت به شهرهای دیگر گرانتر است. شوهرم یک وقتهایی که به خاطر کارش مسیر شیراز تا نیریز را میآید میگوید در بین راه ترهبارها ارزانتر است. هویج را میگیرد کیلویی ۶ هزار تومان و سیبزمینی را ۱۰ هزار تومان...
رفتن به استهبان برای خرید ترهبار
شوهر زهرای ۳۰ ساله مسئول خرید میوه و ترهبار خانهاشان است. خریدی که خیلی وقتها به خاطر گران بودن میوهها نصفه و نیمه انجام میشود.
زهرا میگوید: بارها پیش آمده لیست خرید میوه و ترهبار دادهام و همسرم آمده و گفته فلان چیز گران بود نخریدم. از میوههای تابستان، شلیل و آلوسیاه و سیب میخریم، اما نه آنطور زیاد و باید و شاید. همین سال گذشته دو سه روزی یکبار میوه میخریدیم، اما الان هفتهای یکبار هم به زور میخریم. گاهی هم برای خرید ترهبار به استهبان میرویم. قیمتها مناسبتر است و فروشندهها منصفترند، نه تنها در ترهبار، از لوازمالتحریر بگیر تا کیف و کفش و لباس و خشکبار.
رحم و مروت ندارند
عزیزا... ش هم قیمت میوههای نیریز را نسبت دیگر شهرها و خصوصاً شیراز بیشتر میداند.
میخندد و میگوید: میوهفروشهای اینجا رحم و مروت ندارند و خودشان میگویند میوهها را دو برابر قیمت میفروشیم. با این افزایش قیمتی که میوهها داشته دور خیلی از آنها مانند انبه، موز، گلابی و شلیل را خط کشیدهایم و در حد هندوانه، خربزه و انگور میخریم. از آن طرف بقیه چیزها هم گران شده. وقتی مجبوری گوشت بخری کیلویی ۷۰۰ هزار تومان و عدس و لوبیا را ۱۰۰ هزار تومان، پول آنچنانی برای خرید میوه و ترهبار باقی نمیماند. والا چیز زیادی نمیخریم و با این وجود در ماه حدود دو سه میلیون تومان خرج میوه و ترهبارمان میشود.
نظارتی نیست
خانم ن از نبود نظارت مدیران بر روی قیمت کالاها، اجناس و میوهها شاکی است. میوههایی که به قول او رنگ بعضی از آنها مانند گلابی، انبه و گیلاس را باید در خواب دید.
میگوید: همین هفتهی قبل عروسم رفته بود یک خربزه گرفت ۱۲۰ هزار تومان. میگفت وقتی فروشنده گفت ۱۲۰ هزار تومان باورم نشد. میخواستم آن را پس بدهم خجالت کشیدم. حالا شما حساب کنید هر قاچ از این خربزه چند میشود یا شلیل کیلویی ۵۰ هزار تومان، هر شلیل دانهای چند میافتد؟ دانهای حدوداً ۷-۶ هزار تومان. با این حساب میشود میوه خورد؟ والا نه کشاورز این وسط تقصیری دارد نه خریدار، مغازهدارها هستند که گران میفروشند. مسئولین هم که نظارتی نمیکنند. الان یک مغازه موز را میدهد ۹۰ هزار تومان، مغازه کناریاش با همان کیفیت ۱۱۰ هزار تومان. الان هم که فصل لیمو و آبلیموست. خدا کند لیموها ارزان شود تا بتوانیم چهار تا شیشه آبلیمو بگیریم!
بعضی میوهها به گروه خونی ما نمیخورد!
محمدرضا ۶۷ ساله معلم بازنشسته است.
میگوید: با ماهی نه میلیون تومان و ۵ تا بچه میشود میوه خورد؟ همین چند روز پیش یک خربزه خریدم ۱۳۰ هزار تومان. حالا این خربزه به کجای ۶-۵ نفر میرسد؟ یک مغازه میوهفروشی کنار خانهمان است که صبح تا صبح از کنارش رد میشویم و فقط به میوههایش نگاه میکنیم. یک کیلو خیارسبز را میگویند ۳۰ هزار تومان. شلیل، انبه، موز و گلابی هم که کلاً به گروه خونی ما نمیخورد! قارچ شده کیلویی ۱۷۰ هزار تومان. باور کنید اگر خرج اضافهای تراشیده نشود، شاید بتوانیم در ماه ۴۰۰-۳۰۰ هزار تومان میوه بگیریم که آن هم شامل یک هندوانه، خربزه و کمی انگور است. نی ریز هم نسبت به جاهای دیگر گرانتر است. قیمت کالاهای استهبان، حتی زردچوبهاش از اینجا خیلی ارزانتر است. نظارت نیست خواهر من! نظارت نیست.
میگویند سواکردنی نیست!
حکیمه ۳۵ ساله هم از آن خانمهایی است که در ماه نمیتواند زیاد میوه بخرد. میگوید آن کس که جنسش خوب است گران میدهد، آن هم که ضعیفتر است میگوید سواکردنی نیست، بعد هم خودش پلاستیکش را در دستش میگیرد و یک مشت آت و آشغال میریزد توی پلاستیک. چهار تا میوهی خوب میگذارند روی میوههایشان و از آن ته میوهها که بنجل است میریزند توی پلاستیک مردم. جرئت هم داری بگو نریز! مغازههای گرانفروش هم که دیگر جای خود دارد. حاضرند میوههایشان کنار خیابان له شود، بپوسد و گند بزند آن را با قیمت کمتر دست مردم ندهند. باید یک شلیل را بیاوری وسط و نفری یک قاچ بدهی دست هر کس! باور کنید ما گاهی همان ترهبار «گوجه، خیار، سیبزمینی و پیاز» را هم نیمکیلو نیم کیلو میگیریم. در ماه شاید ۳۰۰- ۲۰۰ هزار تومان بتوانیم میوه بخریم که آن هم فکر کنید چقدر میشود!
نبود میدان ترهبار عامل گرانی میوه
محمدجواد سهرابی میوهفروشی دارد. افزایش قیمت میوهها نسبت به سال گذشته را حدود ۲۰ درصد میداند و اعتراف میکند که قیمت میوهها در شهر استهبان نسبت به نیریز ارزانتر است.
میگوید: اجارهمغازههای زیاد در نیریز و نبود میدان ترهبار از علل اصلی گرانی میوه در نیریز است. سال قبل کرایه مغازه من هفت میلیون تومان بود و الان باید ماهی ۱۳ میلیون اجاره مغازه بدهم. خرید مردم هم که دیگر جای خود دارد. الان اکثر مردم میوهها را کیلویی نمیخرند و به تعداد بچههایشان دانهای برمیدارند.
بیشتر میوهها را میخرند ولی کم، خیلی کم. بعضی از میوهها مثل گلابی را هم که تعدادی انگشتشمار آن را میخرند. کسانی که به مزاجشان بسازد!
آقای سهرابی میگوید:
من فکر میکنم تنها راه کم کردن قیمت میوه در نیریز راهاندازی میدان ترهبار است، مثل فسا. طرف ۱۰ دقیقه با ماشین خودش به میدان ترهبار میرود و جنسش را میخرد. ما الان هر باری که از شیراز میآوریم نزدیک به دو میلیون تومان برایمان هزینه دارد. البته امام جمعه هم در صحبتهایشان این مسئله را مطرح کردند که خب ترتیباثری داده نشد.
حتی پاگوشتی را هم کمتر میخرند!
مسعود عسجدی نیز از میوهفروشانی است که افزایش قیمت میوه را نسبت به سال گذشته بیشتر میداند.
میگوید: بازار خصوصاً در اوایل ماه مهر خیلی خراب میشود. مردم مجبورند پولشان را بابت لباس فرم و دفتر و کتاب بدهند و چیزی برای خرید میوه باقی نمیماند. الان خرید میوهها بیشتر دانهای شده و مردم به تعداد اعضای خانوادهشان میوهها را دانهای برمیدارند. در تابستان فروش انگور، شلیل و آلو نسبت به دیگر میوهها بیشتر است. سالهای گذشته مردم واقعاً بهتر خرید میکردند. دو سه کیلو میوه میخریدند، اما حالا همان پاگوشتیها مثل سیبزمینی، پیاز و گوجه را هم دو کیلو و سه کیلو نمیخرند. تنها راه کاهش قیمت میوه هم کوتاه کردن دست دلالان است. نه برای ما میصرفد و نه برای کشاورز. ما خودمان باغ اناری داریم. سال گذشته انارها را دادیم کیلویی ۱۲ هزار تومان، در حالی که همان انار را در میدان شیراز کیلویی ۳۰ هزار تومان میفروختند.
میوههای نیریز گرانتر از بالاشهر تهران!
محمدرضا مکرر از مغازهداران میوهفروش است که معتقد است نرخ میوه امسال نسبت به سال گذشته تغییر آنچنانی نداشته.
میگوید: مسلماً قیمت میوهی نوبر فرق میکند. به عنوان مثال الان سیب کیلویی ۵۵ هزار تومان است و سال قبل سی هزار تومان بود، اما خب همین سیب نوبرانه ۵۵ هزار تومان را ما دو سه هفته دیگر میدهیم ۳۰-۲۰ هزار تومان. خربزه را در میدان ترهبار شیراز میدهند ۱۵-۱۴ هزار تومان که ما الان آن را ۱۰ هزار تومان میفروشیم. بله! ممکن است جنس استهبان نسبت به نیریز ارزانتر باشد ولی خب یا کیفیت فرق میکند و یا کرایه کمتری میدهند. الان کرایه سایپا از شیراز به نیریز بین یک میلیون و پانصد تا یک میلیون و هفتصد هزار تومان است. البته من موافقم که در اکثر مغازههای میوهو ترهبار، جنس را با قیمت زیادی میفروشند، آنطور که شنیدم بازرس تعزیراتی که به تازگی از تهران به نیریز آمده گفته بود چرا در نیریز اینقدر قیمت میوه زیاد است؟ ما میوه را در شمال شهر تهران ارزانتر از نیریز میخریم!
خداراشکر ما به خاطر قیمتهای مناسب اجناسمان، ریزش مشتری که نداشتهایم هیچ، روزبه روز هم به مشتریهایمان اضافه شده.
او دلیل قیمت مناسب اجناس و فروش بالایش را در این میداند: خب ما کاسب قدیمی هستیم. میوه را به مقدار خیلی زیاد از باغهای بندر، چابهار و... بدون دلال و بیواسطه میخریم. ما حاضریم قیمت میوه را حتی از میدان شیراز ارزانتر به میوهفروشیهای نیریز بدهیم، اما متأسفانه میوهفروشان نیریز همکاری نمیکنند. حاضرند بیدارخوابی مسیر شیراز را تحمل کنند و پول کرایه سایپا بدهند و از ما خرید نکنند. الان برای راهاندازی این بازارچه خیلی زحمت کشیدهایم و بسیاری از ادارهها هم با ما همکاری کردهاند. اگر همکاری دیگری کنند و چند فروشندهی خوب هم بتوانیم پیدا کنیم مسلماً قیمت میوه را میتوانیم از این ارزانتر به دست مردم بدهیم.