رقابت ابزاری برای رشد کودک

️«رقابت» شخصیت کودک را تحریک کردن و اراده کودک را بارور کردن است.

تحریک‌های عقده‌آور و مقایسه‌های تحقیر کننده را نمی‌توان به حساب رقابت گذاشت؛ مثل این که بگویند: خاک بر سرت! تو هیچی نمی‌شوی! تو بدبختی! تو نمی‌توانی فلان کار را انجام دهی، ولی محمود پسر خاله ات انجام داده و یا حسن برادرت فلان کار را کرده.

اینگونه گفتگوها شکستن شخصیت کودک است و جز ایجاد دشمنی و حسادت بین کودکان نتیجه‌ای ندارد و در واقع این رقابت نیست، بلکه تلقین ضعف و زبونی و تحقیر است.

مربی باید به کودک شخصیت بدهد و او را با شخصیت‌های بزرگ همانند کند تا این که کودک نیرو بگیرد و به خود مطمئن شود و از رکود خود وحشت کند و جلوتر بیاید. این شخصیت دادن می‌تواند از تعریف استعدادهای کودک و یا عظمت دودمان و یا عشیره و فامیل و یا کشور و وطن ریشه بگیرد و آن رقیب تراشیدن‌ها نباید با تحقیر و نفی کودک آلوده شوند.

هنگامی‌که پدر و مادر و یا مربی از فریاد کودک و یا آبروریزی او و یا امساک از خوردن و نوشیدن او و یا از قهر و بی‌اعتنایی او عاجز می‌شوند، نمی‌توانند توقع کنترل و یا تربیت کودک را داشته باشند. در واقع کودک با شناسایی عوامل حاکم بر آنها و لو رفتن قوانین مسلّط بر وجود آنها، به تسلیم و تربیت آنها موفق شده و آنها را با خود همراه کرده است.

گذشته از نقطه ضعف‌ها و علاقه‌ها و نفرتهای مقطعی و موقّتی کودک، می‌توان در او از احساسات و عواطف عمیق تری استفاده کرد.

احساس تقلید و یا رقابت و یا ترس و عشق و یا مقبولیت و یا مسئولیت و شخصیت و یا همدردی و همکاری و یاترحم و یا غرور او می‌تواند راه نفوذ مناسب و روش جذب خوبی باشد، به شرط این که با این عوامل فقط خصلت‌ها و حالت‌ها را منتقل نکنیم و شخصیت و حریت و تفکر را به کودک هدیه کنیم. و به شرط این که تقلید همراه خشونت و رقابت به تحقیر نینجامد واز هر کدام از این عواطف به اندازه و در هنگام مناسب استفاده بشود.

باید توجه داشت که هر کدام از این عواطف و احساسات، خود رشته‌های متعددی دارند و به گونه‌های متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاقه می‌تواند مستقیماً کودک را همراه کند و می‌تواند در صورت قهر و یا بی اعتنایی و یا محبتِ به دیگری و یا تشویق و تهدید مستقیم و غیر مستقیم- به در می‌گویم دیوار تو گوش کن- مورد استفاده قرار بگیرد.

این مهم است که مربی آنقدر از یک عامل استفاده نکند که دستش خوانده شود وبرنامه‌اش قابل پیش‌بینی باشد؛ چون آنچه شناسایی بشود خنثی و بی فایده خواهد بود و کودک در برابر آن مصونیت می‌یابد و آماده عکس‌العمل پیش‌بینی شده می‌ماند؛ که تحقق پیش‌بینی‌ها برای او لذت آفرین است.