از نان شب هم واجبتر است و نمیشود آن را نخرید.
درد که امانت را میبُرد، به هر چیزی چنگ میاندازی تا آن درد را تسکین دهی... از یک چای نبات ساده گرفته تا انواع و اقسام داروهای خانگی و شیمیایی و چه و چه و چه...
داروهایی که این روزها افزایش قیمت آن، مانند بسیاری از چیزهای دیگر آزاردهنده شده و اغلب آنها آزاد حساب میشوند و بودن دفترچه هم چندان دردی دوا نمیکند و شاید از همین روست که به گفتهی اغلب داروخانههای شهر، بیش از هفتاد درصد مردم داروهای خود را به طور آزاد و بدون نسخهی پزشک، خریداری میکنند! خوددرمانی میکنند، بدون اینکه مطمئن باشند این دارو دوای دردشان هست یا نه!
ویزیتها گران است!
راضیه ۳۴ ساله از آن دسته آدمهایی است که تا درد امانش را نبُرد به پزشک مراجعه نمیکند. یک کیسه پلاستیک بزرگ در خانه دارد و تا درد سراغ خودش، شوهرش و دو تا بچهاش میآید، میرود سراغ آن کیسه!
میگوید: کمتر پیش میآید به پزشک مراجعه کنم. ویزیتها گران است و خودم تقریباً داروی اکثر دردها را میدانم. به طور مثال مسلم است که برای یک سرماخوردگی ساده باید قرصسرماخوردگی خورد. برای گلودرد شربت دیفنهیدرامین، برای سردرد استامینوفن، برای درد معده رانیتیدین و برای بقیه دردها هم به همین ترتیب... آزاد داروهایم را تهیه میکنم و سعی میکنم تا آنجا که میتوانم به پزشک مراجعه نکنم!
داروهای قلبم آزاد حساب میشود
خانم س ۵۲ ساله، اما به خاطر ناراحتی قلبی، سعی میکند اگر درد خاصی به سراغش آمد، بدون نسخه پزشک، دارویی مصرف نکند؛ با این حال، اما به قول خودش داروهای قلبش را که باید همیشگی مصرف کند، آزاد میخرد.
میگوید: داروهای قلبم گران است و کمیاب. آزاد حساب میشود و تفاوتی با قیمت دفترچه ندارد. علاوه بر آن بچهها هم اکثر داروهای سردستی را بدون نسخه پزشک و به طور آزاد از داروخانه میخرند.
با نسخه پزشک دارو میگیرم
خانم صنعتی ۵۵ ساله قندخون و فشار خون دارد و ترجیح میدهد به خاطر کمتر شدن هزینهی داروها، آن را با نسخهی پزشک از داروخانه تهیه کند.
میگوید: قیمت داروها گران است و هرچند تفاوت آنچنانی با آزاد ندارد، اما انصافاً بیتأثیر هم نیست. به قول معروف در این گرانی، هزار تومان هم هزار تومان است.
نسخهپیچی که نیمچه دکتر است!
محمد ۴۲ ساله نیز از کسانی است که بیش از ۸۰ درصد داروهایش را آزاد و بدون نسخهی پزشک میخرد و دلیل آن را خواهرخانمش میداند! خواهر خانمی که در داروخانه کار نسخهپیچی دارو را انجام میدهد و به قول آقا محمد برای خودش نیمچه دکتری هست!
میگوید: خب خواهرخانمم با بیشتر داروها و موارد استفادهشان آشناست، چه دلیلی دارد وقتی که علاج دردمان را میدانیم، برای یک سرماخوردگی ساده یا حتی مریضیهای بدتر به پزشک مراجعه کنیم و پول ویزیت بدهیم؟ خصوصاً الان که هزینهی ویزیت دکترها و خصوصاً پزشکان متخصص اینقدر زیاد شده.
دوست نداریم آزاد بخریم، ولی گاهی مجبوریم
طیبه خالقینژاد تا آنجا که بتواند سعی میکند به پزشک مراجعه کند و از دفترچهتأمیناجتماعیاش استفاده کند تا بلکه هزینهی داروهایش کمتر شود، اما با این وجود و به گفتهی او دفترچه برای خرید خیلی از داروها کاربرد ندارد و خانم خالقینژاد لاجرم باید آنها را آزاد تهیه کند.
میگوید: دارویی برای اعصاب است که استفاده میکنم و آن را روی دفترچه نمینویسند. قرص نوافن برای سردردم را آزاد میخرم. قرص آبی رنگ برای پادردم هست که آن را هم بیمه حساب نمیکند. خب همین میشود که خیلی از مردم داروهایشان را آزاد میخرند! دوست ندارند بخرند، ولی گاهی مجبور میشوند! نمیشود هم که نخرید، درد داشته باشی، هر قیمتی که باشد میخری. حالا میخواهد روی دفترچه حساب شود یا نه!
کلی دارو میگیریم و همهاش آزاد!
غلامعلی. د اهل ... است. خانمش فشارخون و چربی خون دارد و خودش ناراحتی معده.
میگوید: هر سری کلی دارو میگیرم و همه آنها آزاد است. دفترچهامان روستایی است و هزینهی زیادی بابت دارو از آن کم نمیشود، داروهایمان را هم آنقدر مصرف کردهایم که میدانیم چیست! پس چرا بیخودی پول ویزیت دکتر بدهیم؟ داروهایمان را مصرف میکنیم و تا بیماری خاصی نگرفتهایم و درد امانمان را نبریده باشد، به پزشک مراجعه نمیکنیم.
میگوید: تو را به خدا این را هم بنویسیدکه قیمت داروهای داروخانه محل سکونت ما یعنی ...، از قیمت داروخانههای نیریز خیلی گرانتر است. حالا بر چه مبنایی گرانتر میفروشند، ما نمیدانیم!
عادت کردهایم آزاد بخریم!
طاهره اسماعیلزاده کیسهی داروییاش را در دست گرفته. داروهایی که آنها را آزاد خریده، در حالی که دفترچه بیمه تأمین اجتماعی دارد!
میگوید: قند دارم و چربی و باید مدام دارو بخورم! دفترچه هم دارم، اما ترجیح میدهم آزاد بخرم، انگار عادت کردهایم. هرچند قیمت آن با دفترچه هم تفاوت چندانی ندارد.
هفتاد درصد داروها بدون نسخهی پزشک!
محمدعلی زیارتی از کارکنان داروخانهی دکتر صادق است. حدود ۷۰ درصد فروش داروها را بدون نسخه پزشک و آزاد میداند و دلایل آن را چنین بیان میکند:
مدتهاست مردم اکثر داروهایشان را به طور آزاد میخرند، اما از زمانی که هزینه ویزیت پزشکان بیشتر شده، خرید داروها به طور آزاد، زیادتر شده، خصوصاً آنتیبیوتیکها، قرصهای سرماخوردگی، مسکنها و... البته تا قبل از شیوع کرونا فروش دارو بدون نسخه پزشک ممنوع بود، اما بعد از کرونا، به دلیل تقاضای زیاد دارو؛ این ممنوعیت برداشته شد. در حال حاضر عمده مشکلات ما در مورد داروهای آرامبخشی است که فروش آنها بدون نسخهی پزشک ممنوع است و باید حتماً برای تهیه آن، نسخهی پزشک یا نسخهای را که بیماران از قبل دارند و وارد سیستم شده، ارائه دهند. گاهی، اما بحث کردن با این افراد بیفایده است، به طوری که برای خرید داروهای آرامبخش در داروخانه حتی دعوا و چاقوکشی شده و شیشههای داروخانه را شکستهاند!
ما بدن خودمان را بهتر میشناسیم!
فروغسادات حسینی دکتر داروساز داروخانه دکتر اخلاقی است.
فروش دارو بدون نسخهی پزشک در داروخانه را بیش از ۷۵ درصد میداند و میگوید:
گران بودن ویزیتهای پزشکان و خصوصاً پزشکان متخصص و نداشتن حوصلهی کافی برای مردمی که میخواهند در مورد بیماریشان هرچه زودتر به نتیجه برسند، از علل اصلی فروش داروهای آزاد و بدون نسخه پزشک است و این درصورتی است که مردم نمیدانند دورهی درمانی برخی از داروها حتی به شش ماه میرسد و باید آن را تا شش ماه مصرف کنند تا به نتیجه برسند.
آنتیبیوتیکها، قرصهای سرماخوردگی، آموکسیسیلین و آزیترومایسین را از پروفروشترین داروهای فروخته شده به طور آزاد در داروخانهها میداند و میگوید:
بسیاری از مردم با این استدلال که ما بدن خودمان را بهتر میشناسیم، سعی در متقاعد کردن ما برای فروش دارو به صورت آزاد دارند. گاهی برای ندادن برخی داروها و خصوصاً داروهای آرامبخش خیلی مقاومت میکنیم که واقعاً با واکنش تند آنها مواجه میشویم. ناراحت میشوند و میگویند فلان داروخانه کار ما را راه نمیاندازد.
زیادشدن داروخانهها هم بیتأثیر نبوده است. رقابت بین داروخانهها بیشتر شده و طبیعتاً داروخانهها برای جذب مشتری، زیاد سختگیری نمیکنند و راحتتر دارو را به دست بیمار میدهند.
موارد زیادی از این قبیل داشتهایم که به مشتری دارو ندادهایم و رفته از جای دیگری تهیه کرده و بعد به داروخانه مراجعه کرده و گفته شما که به من این دارو را ندادید، ولی من رفتم و گرفتم!
از دیگر مشکلات ما در داروخانه صبور نبودن مردم است. افرادی که حتی ساعتها در مطب پزشکان، بدون هیچ گلایهای منتظر مینشینند تا نوبتشان شود، در داروخانه حاضر نیستند ده دقیقه منتظر بمانند.