در سال ۱۴۰۲، ۴۰۰ نفر در شهرستان نی‌ریز فوت شده‌اند که بیش از ۷۵ درصد مرگ و میر‌ها به علت بیماری‌های غیرواگیر (بیماری‌های قلبی - عروقی، سرطانها و حوادث) رخ داده است. معاون بهداشتی شبکه بهداشت و درمان نی‌ریز با بیان این مطلب گفت: «این در حالی است که این بیماری‌ها اغلب قابل پیشگیری هستند و می‌توان با کنترل آن، از مرگ زودرس پیشگیری کرد. بیماری‌های قلبی - عروقی بیش از ۵۰ درصد مرگ و میر‌ها را در شهرستان نی‌ریز به خود اختصاص داده است. از این رو با اجرای اقدامات پیشگیرانه، تشخیص به موقع و درمان مناسب، می‌توان پیامد‌های بیماری‌های قلبی - عروقی را کاهش داد یا به تعویق انداخت.»
پریسا زارعی افزود: «ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای از جمله دیابت، فشارخون، چاقی، نارسایی کلیوی و... از مهمترین علل سکته‌های قلبی و مغزی است. از این رو، برنامه‌های تشخیصی و پیشگیرانه برای بیماری دیابت (افراد ۲۵ سال و بالاتر) و فشارخون (افراد ۱۸ سال و بالاتر) در تمام مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی انجام می‌شود. همچنین، ارزیابی افراد از نظر خطر بروز سکته‌های قلبی و مغزی در ۱۰ سال آینده، برای همه افراد بالای ۳۰ سال در تمام مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی در حال انجام است.»
وی عنوان داشت: «در سال ۱۴۰۲، مرگ و میر حوادث جاده‌ای نسبت به سال قبل از آن ۵/۱۲ درصد کاهش داشته که می‌تواند به علت اجرای اقدامات سختگیرانه‌تر قوانین راهنمایی و رانندگی، افزایش ایمنی معابر ترافیکی و جاده‌ها و کاهش رفتار‌های پرخطر در بین رانندگان وسایل نقلیه باشد.»
قابل ذکر است که طبق اعلام دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شهرستان نی‌ریز رتبه سوم مرگ و میر در تصادفات را بر پایه نرخ ۴۷ نفر در صد هزار نفر جمعیت در استان دارد که متأسفانه آمار مطلوبی نیست.
معاون شبکه بهداشت گفت: «تعداد موارد مرگ به علت حوادث غیر عمدی نظیر برق گرفتگی، غرق شدگی، مسمومیت، سوختگی، سقوط و... ۶۷ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
وی افزود: «آمار مرگ و میر به علت بیماری‌های تنفسی در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل از آن، ۶۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش می‌تواند به علت افزایش نارسایی تنفسی ناشی از کهولت سن و مصرف دخانیات باشد. اگرچه نقش افزایش آلودگی هوا در طولانی مدت و افزایش نارسایی‌های تنفسی از جمله آسم هم نیاز به بررسی دارد. همچنین با توجه به روند افزایش عوامل خطر سرطانها از جمله افزایش مصرف فست‌فودها، کم‌تحرکی، مصرف الکل و دخانیات و... نمی‌توان انتظار کاهش بروز این بیماری را در شهرستان داشت. اما با تشخیص زودهنگام و شروع به موقع مداخلات درمانی، می‌توان مرگ و میر ناشی از سرطانها را کاهش داد. مراجعه برای تشخیص زودهنگام سرطانها، کلیدی‌ترین اصل در کاهش مرگ و میر این بیماری است. بنابراین، افراد باید در صورت مشاهده علائم هشدار دهنده، برای بررسی بیشتر به مراکز تشخیصی مراجعه کنند. مهمترین علائم هشداردهنده سرطان عبارتند از:
۱- وجود هرگونه توده یا سفتی در بدن ۲- تغییر در اندازه و رنگ خال‌ها ۳- سوء هاضمه یا مشکل در بلع ۴- مشاهده هر گونه خونریزی از مجاری بدن ۵- کاهش وزن بدون دلیل ۶- تغییر در اجابت مزاج ۷- سرفه و خشونت در صدا.»
نوشتنی است غربالگری برای تشخیص به موقع سه سرطان شایع در کشور (پستان، دهانه رحم و روده بزرگ) در گروه‌های پرخطر در تمام مراکز ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی و درمانی انجام می‌شود.
به طور کلی، برای کاهش بار فزاینده بیماری‌های غیرواگیر، باید سبک زندگی سالم را در جامعه رواج داد. پیروی از الگوی غذای سالم (کم‌کالری، کم‌نمک و کم‌چرب)، مصرف نکردن الکل و دخانیات، داشتن فعالیت بدنی مطلوب (حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت با شدت متوسط در هفته)، کنترل وزن و کاهش چاقی و مدیریت و کنترل استرس و فشار‌های روانی، از جمله اصول داشتن سبک زندگی سالم است.
