مرگِ خاموشِ تخت‌جمشید و بیستون در اثر تصاعد ترکیباتِ نیتروژنی شرکت‌های پتروشیمی

- تخریب کتیبه‌های دو محوطه جهانی تخت‌جمشید و بیستون بر اثر فعالیت شرکت‌های پتروشیمی مرودشت و بیستون و تصاعد گاز‌هایی با ترکیبات نیتروژنی، درحالی رقم خورده که در این سال‌ها اقدامی جدی برای ارزیابی مخاطرات زیست محیطی دو مجتمع پتروشیمی در فاصله نزدیک به این محوطه‌های جهانی صورت نگرفته است

- تحقیقات علمی مستمر و جامعی نیز برای برآورد میزان تأثیرگذاری گاز‌های NOx ناشی از فعالیت این دو واحد صنعتی و جلوگیری از تأثیرات آن‌ها بر رشد فزاینده گلسنگ‌ها و تشدید فرسودگی زیستی انجام نشده است.

-پتروشیمی مرودشت پیش از ثبت جهانی تخت‌جمشید احداث شده بود و زمان ثبت این اثر؛ وجود داشت. هر چند که تلاش‌هایی در دولت هشتم با هدف جابه‌جایی پتروشیمی مرودشت صورت گرفت، اما این تلاش‌ها به سرانجام و نتیجه مطلوب نرسید به طوری‌که در سال‌های اخیر پتروشیمی مرودشت نه‌تن‌ها روند بهسازی و نوسازی خود را ادامه داد که یک مجتمع دیگر در جهت توسعه اهداف پتروشیمی احداث شد.

- حالا نزدیک به نیم قرن از فعالیت پتروشیمی مرودشت می‌گذرد و آلاینده‌های شیمیایی رها شده در هوا بلای جان نقوش تخت‌جمشید هم شده است.

- متخصصان گلسنگ‌شناسی سال‌ها پیش به دلیل گستردگی گلسنگ‌های نیتروژن دوست در سطوح تاریخی تخت‌جمشید و نسبت به وجودآلاینده‌های شیمیایی نیتروژن‌دار حاصل از فعالیت شرکت پتروشیمی مرودشت در رشد سریع گلسنگ‌ها هشدار داده بودند.

- علی‌رضا جعفری زند باستان‌شناس اعلام کرد: شرکت پتروشیمی مرودشت تأثیر مستقیم و مخربی بر نقوش تخت‌جمشید و تخت‌رستم دارد به‌طوری که پیش از انقلاب نیز این موضوع مطرح بود که آلاینده‌های ناشی از فعالیت شرکت می‌تواند به بنا‌های تاریخی  منطقه صدمه وارد کند به‌همین خاطر طرح انتقال پتروشیمی مطرح شد. پس از انقلاب، در دولت هشتم طرح انتقال پتروشیمی به‌خاطر آلاینده‌های شیمیایی شتاب گرفت، اما متأسفانه طرح جابه‌جایی پتروشیمی با وجود انتقادات کارشناسان هیچگاه به نتیجه نرسید.

- این باستان‌شناس با بیان اینکه درحال‌حاضر شاهد افزایش رشد گلسنگ‌ها در تخریب نقوش تخت‌جمشید هستیم، ادامه داد: اخیراً که از محوطه جهانی تخت‌جمشید بازدید کردم متوجه رشد گلسنگ‌ها روی آثار سنگی و نقوش تخت‌جمشید شدم. هرچند که در رشد این گلسنگ‌ها رطوبت نقش به‌سزایی دارد، اما آلاینده‌های شیمیایی رها شده در هوا از سوی شرکت پتروشیمی و رطوبت حاصل از باران‌های اسیدی، بدترین و زیان آورترین آسیب را به سنگ‌نگاره‌ها وارد کرده است.