/ صدیقه صمصامی کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی
کتابدار کتابخانه زنده‌یاد محمد حسن رجبی
/ صمد صمصامی کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی
آموزگار دبستان تمدن سازان همانگونه که ضروری است یک کودک مداد دست گرفتن، صحبت کردن و یا غذا خوردن با قاشق را یاد بگیرد، باید احساسات مختلف را هم بشناسد و یاد بگیرد.
این آموزش را می‌توان از ۳ سالگی آغاز کرد.
برای این کار روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به مؤثرترین آن‌ها خواهیم پرداخت:
۱- استفاده از عروسک
به راحتی می‌توانید در منزل عروسک‌های کاغذی مانند شکل تهیه کنید و در مورد هر کدام از این عروسک‌ها با کودک صحبت کنید.
برای نمونه شکل مربوط به شادی را به کودک نشان بدهید و بگویید: من وقتی یه غذای خوشمزه می‌خورم خوشحال میشم.
تو چه موقع‌هایی خوشحال میشی؟
یا عروسک مربوط به احساس ترس را به کودک نشان داده و بگویید: من وقتی یه دفعه صدای بلندی می‌شنوم، می‌ترسم و ممکنه جیغ بزنم.
تو چه وقت‌هایی می‌ترسی؟ وقتی ترسیدی چه کار‌هایی انجام میدی؟
۲- استفاده از بازی پانتومیم:
در این حالت برای نمونه احساس ناراحتی را با حالات صورت و بدنتان بدون حرف زدن نشان دهید و از کودکان بخواهید حدس بزند چه احساسی دارید.
سپس جای خود را عوض کنید و از او بخواهید با پانتومیم (لال بازی) احساسی را بازی کند تا شما آن را حدس بزنید.
۳- استفاده از کتاب:
استفاده از کتاب نیز برای پرورش درک کودکان از احساسات بسیار مؤثر است.
در ادامه به معرفی ۲ کتاب ویژه کودکان سنین قبل از دوران ابتدایی در زمینه آموزش احساسات می‌پردازیم.
کتاب قیافه‌های بامزه
این کتاب که توسط نیکولا اسمی به نگارش درآمده و در انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده، حالت‌های چهره را در احساسات مختلف نشان می‌دهد و توضیحی کوتاه در رابطه با آن احساس می‌آورد.
این کتاب داستان بسیار ساده‌ای دارد.
پسر کوچک داستان ما با سگش مشغول فوتبال است که ناگهان خرس توپ او را بر می‌دارد.
از این لحظه به بعد داستان شکل می‌گیرد و قهرمان کتاب احساسات مختلفی را تجربه می‌کند.
در انتهای کتاب یک آینه قرار دارد که کودک می‌تواند صورت خود را در آن دیده و حالت‌های چهره را امتحان کند.
مجموعه کتاب‌های خرگوش کوچولو
این مجموعه کتاب مربوط آموزش احساسات مختلف مانند: ترس، غم، عصبانیت و... به کودکان است.
در این کتاب به زبانی کودکانه و با کمک تصاویر جذاب در مورد احساسات مختلف با کودک صحبت شده و روش کنترل آن‌ها آموزش داده می‌شود.
این کتاب که توسط تریسی مورونی به نگارش درآمده و در انتشارات نردبان به چاپ رسیده، به کودکان کمک می‌کند تا به بهترین وجه با حساسات مختلف خود کنار بیایند.
چیز‌های زیادی است که کودکان را خشمگین، ناراحت و مضطرب می‌کند.
این کتاب به کودکان کمک می‌کند تا دلایل آن‌ها را بدانند و آگاهی‌هایی را که برای کنار آمدن و عبور از آن نیاز دارند به دست آورند.
