آتش اجاره‌بها بر دامان شهر

هر چه دودوتا چهار تا می‌کنی می‌بینی با این حقوق، اول هر ماه برای پرداخت اجاره خانه به مشکل برمی‌خوری...
بله، هستند کسانی که وضع مالی خوبی دارند و برای پرداخت اجاره خانه، آن هم خانه‌های آنچنانی، مشکل چندانی ندارند، اما اگر کلاه‌مان را قاضی کنیم، می‌بینم اکثر افراد برای پرداخت اجاره خانه با مشکل مواجه‌اند، اجاره‌خانه‌هایی که به گفته‌ی اغلب مشاوران املاک، در این یک سال اخیر ۸۰ و حتی ۱۰۰ در صد افزایش قیمت داشته است.

شوهرم مگر چقدر کار می‌کند؟!

عرق بر سر و صورتش نشسته دست فرزند ۶ ساله‌اش را گرفته و وارد بنگاه می‌شود، خانه اجاره‌ای می‌خواهد آن هم با پول پیش کم و اجاره ۲ تا ۳ میلیون تومانی!
خودم را به او معرفی می‌کنم و او با بی‌حوصلگی تمام می‌گوید: تمام نی‌ریز را زیر پا گذاشتم، اما خانه مناسب گیر نمی‌آید.

شوهرم کارگر است یک روز کار دارد و ۱۰ روز نه؛ حال با این شرایط چگونه می‌توانم خانه پیدا کنم؟
گیرم که شوهرم ۷ تا ۸ میلیون هم درآمد داشته باشد با این شرایط کرایه ۵ میلیونی چگونه با ۳ میلیون بقیه امور زندگی را بگذرانیم کسی هم نیست که پاسخگو باشد! حالا من مانده‌ام با سه بچه قد و نیم قد و خانه‌ای که باید تا آخر شهریور آن را خالی کنیم...

صاحبخانه گناهی ندارد

فرد دیگری به بنگاه مراجعه می‌کند تا خانه‌اش را برای رهن و اجاره به نزد بنگاه بسپارد.

از او می‌پرسم خانه‌اش چند سال ساخت است؟ می‌گوید: حدود ۲۰ سال. پیشنهادش این است که ۳۵۰ میلیون تومان با ماهیانه ۸ میلیون اجاره نزد بنگاه بسپارد.

وقتی به او می‌گویم حاضر است کمتر بدهد خیلی سریع و تند می‌گوید: خیر وقتی اجاره‌نشین از خانه بلند می‌شود تازه متوجه می‌شویم چقدر خسارت به خانه وارد شده است.

اجاره نشین جدید هم حاضر نیست با همان شرایط خانه را کرایه کند اجاره‌نشین‌ها این ور ماجرا را نمی‌بینند ما خانه اجاره می‌دهیم تا کمک خرجمان شود نه سوهان روحمان...

هیچ‌کس قانون بیست درصد افزایش را رعایت نمی‌کند

محمدحسین سروش‌نیا هشت سال است مشاوراملاک است.

افزایش قیمت اجاره خانه‌های امسال را چیزی حدود ۸۰ درصد می‌داند.  ‌

می‌گوید: هیچ‌کس قانون بیست درصد افزایش را رعایت نمی‌کند.

البته صاحبخانه هم حق دارد. خیلی چیز‌ها مانند سوراخ شدن آبگرمکن، ایزوگام، تعمیر کولر و... با مستأجر نیست و اگر خراب شود، صاحبخانه باید کلی هزینه بابت آن بپردازد.

الان نظر صاحبخانه‌ها خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. کسانی هستند که می‌آیند و می‌گویند خانه‌امان را ۶۰۰-۵۰۰ تومان رهن می‌دهیم. ما حتی آن را یادداشت هم نمی‌کنیم، می‌گوییم دست مردم خالی است، ولی بعد می‌شنویم خودِ مردم، بالاتر از این حرف‌ها آن خانه را اجاره کرده‌اند.

الان حداکثر اجاره‌خانه‌ای که ما امسال داشته‌ایم سیصد میلیون تومان رهن با ماهی ۵۰۰ هزار تومان بوده و حداقل آن ۱۰ میلیون تومان رهن با ماهیانه ۲ میلیون تومان که البته خانه ضعیفی بود.

افزایش اجاره مغازه‌ها هم به همین ترتیب، اجاره‌مغازه‌ها زیاد است و بازار اقتصاد و کسب و کار بی‌رونق، به خاطر همین اکثر مغازه‌دار‌ها به سه ماه نکشیده تخلیه می‌کنند، چون حتی اجاره‌مغازه‌اشان را در نمی‌آورند.

متأسفانه انصاف موجر‌ها هم از بین رفته.

هرچند تا حدودی حق دارند، اما در این اوضاع بد اقتصادی با مستأجر کنار نمی‌آیند و به سال نکشیده به هر بهانه‌ای اگر مستأجر توان پرداخت نداشته باشد او را بلند می‌کنند.

الان ما دست کم روزی ۵-۶ مراجعه کننده داریم که می‌آیند و نمی‌توانند خانه موردنظر با پولی که دارند پیدا کنند و می‌روند. طرف در عرض یک هفته ۱۰ بار مراجعه می‌کند، زنگ می‌زند، پیغام می‌دهد که کسی خانه ارزان قیمت برای اجاره نگذاشته؟  

املاکی‌های خیابان طالقانی از سوپری‌ها بیشتر است!

محسن سازگار از کسانی است که ده سال است در کار مشاور املاک فعالیت دارد.

افزایش اجاره خانه‌ها را نسبت به سال قبل از ۲۰ تا صد درصد و حتی بیشتر از آن می‌داند. به عقیده‌ی او برخی قانون بیست درصد را رعایت می‌کنند و برخی نه؛ به طوری که اغلب بنگاه، در قیمت‌گذاری دخالت داده نمی‌شود و معمولاً این خود مالکان هستند که قیمت‌گذاری می‌کنند.

همکار و دوستش ابراهیم نگهداری دادن پروانه‌کسب به افراد بی‌تجربه را از دلایل افزایش قیمت اجاره‌خانه‌ها می‌داند.‌

می‌گوید: در حال حاضر از هر ۱۵۰۰ نفر، یک نفر در نی‌ریز مشاور املاکی است. همین خیابان طالقانی را ببینید! تعداد املاکی‌های آن از سوپری‌هایش بیشتر است.

خیلی از همین افراد تجربه‌ای ندارند و به طور مثال قیمت زمین متری سه میلیون تومانی را، هفت میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌کنند! صاحب‌ملک هم همین را می‌گیرد.

اجاره‌خانه هم به همین نسبت. الان قیمت یک واحد مسکن مهر که در یکی دو سال گذشته ۳۵۰  میلیون تومان بود، به مرز دو میلیون تومان رسیده.

صادر شدن این پروانه‌کسب‌های بی‌رویه نه تنها در نی‌ریز، بلکه در اکثر شهر‌ها دردسرساز شده.

سازگار می‌گوید: یکی دیگر از علل افزایش اجاره‌خانه‌ها همین تورم است. وقتی دولت نمی‌تواند تورم را کنترل کند، چه توقعی می‌شود از مردم داشت؟  
از آن طرف هم برخی از مردم، خانه‌های گران‌قیمت را اجاره می‌کنند. طرف می‌آید می‌گوید خانه مرا ۴۰۰ میلیون تومان رهن بده، می‌گویی ارزش ندارد، می‌گوید تو چیزی از بنگاه‌داری نمی‌دانی، بعد همان فرد به بنگاه‌داران دیگری مراجعه می‌کند که او را به دادن رهن زیاد تشویق می‌کنند و آن‌ها می‌شوند بنگاه‌دار خوب!
الان قیمت حداکثری خانه‌ای که ما امسال اجاره داده‌ایم، ۵۰۰ تومان رهن بوده که به عبارتی می‌شود ماهی ۱۰ میلیون تومان اجاره، شاید بنگاه‌های دیگر مبلغ بیشتری هم اجاره داده باشند، اما ما نداشته‌ایم، حداقل قیمت مسکنی هم که امسال اجاره داده‌ایم ۵۰  میلیون تومان رهن با ماهی دو میلیون تومان بوده که البته این باید حداکثر و حداقل میزان اجاره در نی‌ریز باشد.

نگهداری تنها راه‌حل برون‌رفت از این مشکل را تولید مسکن با قیمت مناسب می‌داندکه به گفته‌ی او، آن هم مستلزم خرید مصالح ارزان است.‌

می‌گوید: این دیگر دست من، شما، صاحبخانه و مستأجر نیست، به دولت بستگی دارد. طرف وقتی خانه‌ای می‌سازد و برای آن پنج میلیارد تومان هزینه می‌کند، آن را مسلماً ماهی دو میلیون تومان اجاره نمی‌دهد. حق هم دارد. همین چند وقت پیش یکی از صاحبخانه‌ها قسم می‌خورد و می‌گفت برای یک سال ۴۰ میلیون تومان اجاره خانه‌گرفته‌ام و ۳۰ میلیون تومان آن را خرج نقاشی خانه کرده‌ام.

در این مورد مجلس باید تکانی به خودش بدهد و چاره‌ای بیندیشد.

الان در مجلس تصویب شده که برای بچه سوم ماشین می‌دهند.

چرا؟ چون اجناس خودشان را بفروشند. چرا به جای همین ماشین، به بچه‌هایی که تازه به دنیا می‌آیند یک قطعه زمین داده نمی‌شود تا والدین آن‌ها کم‌کم آن را برای فرزندشان بسازند و وقتی بزرگ شدند فرزندشان مشکل مسکن نداشته باشد؟ جایگاه ایرانی جماعت نباید این باشد، ایرانی باید جایگاهش بهتر از این‌ها باشد، نه اینکه در رتبه‌های آخر نسبت به سایر کشور از نظر ارزش پول باشیم.

 
سازگار ادامه می‌دهد: متأسفانه در طول هفته بیش از صد نفر به ما مراجعه می‌کنند و به دنبال مسکن با قیمت مناسب هستند که متأسفانه نیست و می‌روند، حتی این گرانی‌ها باعث کشمکش بین اغلب مستأجر و موجران شده و کارشان به دادگاه کشیده شده است.

زمین و خانه که گران شود، رهن و اجاره هم زیاد می‌شود

بهرام روشن از دیگر مشاورین املاکی است که افزایش اجاره‌خانه‌ها در این یک سال اخیر را بین ۸۰ تا صد در صد می‌داند.

می‌گوید: سال گذشته رهن یک مسکن مهر ۸۰-۹۰ میلیون تومان بود و حالا همان را می‌گویند ۱۸۰ میلیون تومان.

او هم به تورم اشاره می‌کند و می‌گوید: زمین و خانه که گران شود، رهن و اجاره‌اش هم زیاد می‌شود.

مغازه هم فرقی نمی‌کند، به همین صورت.

البته الان همه چیز گران شده.

یک قوطی پنیر سال گذشته ۱۰ هزار تومان بود و الان همان را می‌گویند ۳۶ هزار تومان.

یک دبه ماست را می‌گویند ۶۵ هزار تومان. خب این‌ها زیاد به چشم مردم نمی‌آید، اما اجناس بزرگ مانند خانه، ماشین، زمین و مغازه به چشم‌شان می‌آید.

حداکثر خانه‌ای که امسال اجاره رفته ۶۰۰ میلیون تومان رهن در خیابان سرداران بوده و حداقل آن، ده میلیون پیش با دو میلیون و هشتصد هزار تومان کرایه.

الان در حدود روزانه  ده نفر به بنگاه مراجعه می‌کنند که توان پرداخت اجاره و به ویژه رهن را ندارند. همین دو سه روز پیش یک نفر به بنگاه مراجعه کرد.

گفتم خانه‌ای داریم با ۲۰ میلیون تومان پیش و ماهی ۶ میلیون تومان اجاره که او گفت من اصلاً ماهی ۶ میلیون تومان کار می‌کنم که بخواهم آن را یکجا برای اجاره بپردازم؟
برادرش عادل روشن در ادامه حرف‌های بردارش، یکی از علل افزایش اجاره خانه‌ها را حضور غیربومی‌ها می‌داند.

می‌گوید: در حال حاضر خانه‌ای را که سال‌ها کسی آن را اجاره نمی‌کرده، مهاجرین اجاره می‌کنند یا از آن طرف سه تا مهندس از فولاد که کار پیمانکاری برداشته‌اند و می‌خواهند برای یک سال به نی‌ریز بیایند، هر کدام نزدیک به ماهی ۳۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند و برایشان مهم نیست که بخواهند ماهی سه میلیون تومان که جمع سه نفرشان ده میلیون تومان می‌شود، اجاره بپردازند.

ولی خب عامل اصلی همان تورم است، وقتی یک قوطی کبریت ۱۰۰ تومانی شده ۱۰۰۰ تومان، طرف خانه‌اش را دو میلیون تومان اجاره نمی‌دهد.

طرف خانه‌اش را به مزایده می‌گذارد

بنگاه حسن شاهسونی در محله امام مهدی است.

او هم افزایش اجاره‌خانه‌ها را در این یک سال اخیر بین هفتاد، هشتاد و حتی در مواردی صد در صد می‌داند.

دلیل آن را افزایش قیمت مسکن می‌داند و می‌گوید: بافت این محله قدیمی است، به همین دلیل اجاره‌خانه‌های آن در این منطقه نسبتاً کمتر است.

الان ما بیشترین اجاره‌ای که در این یک سال داشته‌ایم پنج میلیون تومان رهن بوده با ماهی چهار و نیم میلیون تومان، کمترین آن هم ده میلیون تومان رهن بوده با ماهی یک میلیون و نیم که سوئیت بوده.

افزایش اجاره مغازه‌ها هم به همین صورت، ولی به نسبت خانه‌ها افزایش اجاره آن کمتر بوده و این به دلیل کسادی بازار است.

الان خانه‌هایی هست که اجاره‌ی آن ماهی ۵۰۰ هزار تومان هم نمی‌ارزد، ولی مهاجران ماهی دو میلیون تومان آن را اجاره کرده‌اند.

هرچند که الان قیمت‌گذاری از دست مشاورین املاک خارج شده، الان قیمت پیشنهادی را مالک تعیین می‌کند نه ما.

همین الان بنده‌خدایی که یک خانه‌ی یک خوابه، بدون پارکینگ با ورودی مشترک دارد، زنگ زده و خواسته که خانه‌اش را رهن بدهیم، می‌گویم فلانی رهن این خانه با این شرایط بیشتر از ۱۵۰ میلیون تومان نیست، می‌گوید یک کلام ۳۰۰ میلیون، کمتر نمی‌دهم.

همکارش هادی دهقانپور می‌گوید: الان طوری شده که طرف انگار خانه‌اش را به مزایده گذاشته و هر کس پول بیشتری داد به او اجاره می‌دهد. برخی‌ها رحم و مروت سرشان می‌شود و خیلی‌ها نه.

طرف می‌گوید حقوقم کفاف زندگی‌ام را نمی‌دهد و می‌خواهد کسری هزینه‌اش را از اجاره‌خانه‌اش در بیاورد.

سعی می‌کنم قانون بیست درصدی را رعایت کنم

اسماعیل ملایی، اما از کسانی است که به گفته خودش سعی می‌کند قانون بیست درصدی را رعایت کند.

می‌گوید: بیست درصد تا نهایت سی چهل درصد. اگر صاحبخانه قبول کرد یادداشت می‌کنم و اگر نه حذف می‌کنم.

شاید باور نکنید، اما خیلی از خانه‌ها را از همین بابت از دست دادم. البته قانون گفته بیست درصد، ولی خیلی از مالکان و مستأجران بین خودشان توافق می‌کنند.

بیشترین اجاره و رهن منزلی که در این یک سال اخیر داشته را حدود شش و نیم یا هفت میلیون تومان و حداقل آن را دو و نیم میلیون تومان عنوان می‌کند.‌

می‌گوید: جدا از ۱۰-۲۰ درصد افرادی که برای پرداخت اجاره‌خانه مشکل ندارند، اکثر مستأجرین قشر ضعیف هستند که اکثراً به دنبال خانه‌هایی با قیمت ۵۰ میلیون تومان رهن و ماهیانه دو سه میلیون تومان اجاره می‌گردند.

حداقل روزی پنج شش نفر به ما مراجعه می‌کنند و اکثراً هم دست خالی برمی‌گردند.‌

می‌گوید: از صاحبخانه‌هایی که وضعیت مالی بهتری دارند تقاضا می‌کنم کمی هوای مستأجر را داشته باشند. همین!