«مگر خبرنگاری شغل است؟» جمله‌ای تکراری که مدت‌هاست آن را می‌شنویم، اما همان فرد سؤال کننده پس از یک روز خسته‌کننده‌ی کاری به محض اینکه به خانه می‌رسد تلویزیون را روشن می‌کند و سرا پا می‌شود گوش، و اخبار را مو به مو پیگیری می‌کند؛ از عروسی محمدرضا گلزار و بهرام رادان تا نامزدی مجدد ترامپ برای انتخابات پیش‌روی آمریکا.
همان فرد همزمان گوشی خود را باز می‌کند و در شبکه‌های اجتماعی به دنبال آن چیزی است که به آن می‌گویند خبر هر چند اعتبار نداشته باشد.
خبر اتفاقی است که رخ داده یا خواهد داد؛ می‌تواند یک موضوع سیاسی باشد، یک مسئله اقتصادی، یک رهاورد جدید در علم پزشکی، یک تیم ورزشی برده یا باخته، یک افشاگری یا یک اتفاق اجتماعی در همین نزدیکی! مثلاً در همان روز و در نانوایی محل دعوایی شکل گرفته و حالا فیلم آن‌ها به قول امروزی‌ها «وایرال» شده؛ این‌ها همه خبر است.
پس در پاسخ به سؤال نخست باید بگوییم: بله ما شغلمان خبرنگاریست...
کارمان سخت است؛ نیاز به واکاوی و بررسی‌های زیادی برای اعتبار خبر داریم.
برخی اوقات منابع کم است، بعضی از منابع حاضر به تأیید یا رد خبر نیستند.
اما از سال گذشته خبرنگاری فراتر از سخت شده است.
زمانی که به هر دلیلی جامعه ملتهب می‌شود، از گرانی بنزین، نان، نبود آب، قطعی برق، شایعه لو رفتن سؤالات کنکور گرفته تا مرگ مشکوک در اینجا و آنجا، رسالت خبررسانی سخت و سخت‌تر می‌شود.
سال ۱۴۰۱ مبهم و تاریک بود؛ سالی که نشد آنچنان خبرنگاری را معنا کرد... به غیر از صدا و سیما که مشکل چندانی ندارد و چند روزنامه‌ای که می‌گویند همه چی آرومه ما چقدر خوشبختیم، بقیه باید دست به چراغ و عصا باشند تا خدای ناکرده مین زیر پایشان منفجر نشود!
از سویی مردم نیز با لحنی تند می‌گویند به شما می‌شود گفت خبرنگار؟! اتفاق را نمی‌بینید؟ چرا لال شده‌اید؟ اما آن‌ها چه می‌دانند در پس ماجرا چه خبر است؟
این روز‌ها دنیا خود را با چالش هوش مصنوعی درگیر کرده و سروکله می‌زند و خبرنگاران آن وری می‌گویند با وجود هوش مصنوعی تکلیف‌شان چیست؟ کسی که متنی بهتر از خبرنگار می‌نویسد و با چهره‌ای دلخواه، خبر را مثل بلبل قرائت می‌کند. هر چند قادر به تولید خبر‌های منتشر نشده نیست.
اما در ایران، در کشور ما چه؟ هنوز هم بر سر فیلترینگ این اپلیکیشن و آن رسانه تأکید می‌شود و راه‌های ارتباطی بسیار سخت‌تر از گذشته شده در حالی که در دنیای انفجار اطلاعات زندگی می‌کنیم از همه ابزار‌های رایج برای بالا بردن کمیت و کیفیت خبر برخوردار نیستیم.
بله... سال گذشته فیلترینگ و اصرار بر ادامه آن کاسه و کوزه‌ی همه را در هم شکست به خصوص رسانه‌های مستقل...
در فضایی که خبرنگاران آن‌ور آبی بدون فیلتر برای اغراق در اتفاق‌ها چه‌ها که نکردند، خبرنگاران این وری به دنبال فیلترشکن ارزان و خوب بودند!
مسئولان می‌گفتند فیلترینگ قانونی است و ادامه کار رسانه‌ها در آن اپلیکیشن‌ها غیرقانونی، اما یک نکته:
مردمی که همچون ماهواره، اینستاگرام، تلگرام و واتساپ را رها نکرده‌اند خبرشان را قطعاً از رسانه‌های داخلی نمی‌گیرند و در نبود رسانه‌ای که مجوز رسمی دارد و می‌تواند اطلاع‌رسانی درست کند و بگوید آنچه که رخ داده چه بوده به چه کسی ضربه وارد می‌شود؟
پیشنهاد می‌کنم اگر می‌خواهید دنیای خبرنگاری و سختی‌های آن را با پوست و جان خود لمس کنید حتماً مستند «میدان جوانان سابق» را ببینید و بشنوید که چگونه خبرنگارانی با قلم جادویی، گارسون شده‌اند، به طبیعت زده‌اند یا جلای وطن کرده‌اند! ۱۷ اَمرداد امسال باز هم با نام خبرنگار از راه رسید، اما در سال ۱۴۰۲ هستند خبرنگارانی که قلمشان شکسته و به گوشه‌ای خزیده‌اند...
