بازار خرید و فروش اعضای بدن بخصوص کلیه با وجود غیرقانونی بودن، اما دلالان خود را دارد تا دست متقاضی را بدست فروشنده برساند.
خبرنگار ایرنا در ارومیه در گزارشی به وضعیت خرید و فروش اعضای بدن پرداخته است. در این گزارش میخوانیم:
این روزها وقتی از کنار بیمارستان میگذری بیشتر تمرکزت روی کاغذهایی میرود که نشان از درد جامعه است.
کاغذهایی کوچک و بزرگ (اعلامیه) با مضمون «کلیه فروشی، داریم!» و «کلیه فروشی، خریداریم!».
فروشندگان اعضای بدن تنها به ارومیه محدود نمیشود و برای فروش اعضای بدن از همه شهرهای آذربایجان غربی میتوان آگهیها را دید.
برای انجام معاملهای که پر از درد است با یکی از فروشندههای کلیه تماس گرفتم، غم در صدایش را کاملاً متوجه شده و دوست داری به همنوع خود بیشتر کمک کنی، ولی او به ته خط رسیده است.
مهربانانه گفت: آیا مریض خودتی یا دلالی و میخواهی چانه بزنی؟
پشت خط ساکت بودم. ادامه داد: الهی که خدا به خودت با بیمارت صحت و سلامتی کامل عنایت کند. گروه خونی من اُ مثبت است و برگ آزمایشهایم آماده است اگر خریداری از ۴۰۰ میلیون تومان کمتر نمیتوانم بدهم آن هم بخاطر بیماری دخترم که نمیخواهم از دستم برود. به جان تک دخترم شیدا، من از همه بیشتر درد مریض داری را میفهمم، ولی باور کن این پول را نیاز دارم.
سعی کردم بدون بغض بگویم خبرنگارم، ولی دلم نیامد و با کمی تعلل گفتم: اجازه دهید مشورت کنم بعد باهاتون تماس میگیرم، اما شما هم ناراحت نباشید خدا بزرگ است، او هم با زبان ساده گفت: میدونم پسرم خدا بزرگ است، اما دل من ...، اگر خواستید در خدمتم.
یکی دیگر از شمارههای فروش کلیه نصب شده روی دیوار بیمارستان طالقانی ارومیه را که یادداشت کرده بودم گرفتم، این بار بدون احساسی شدن همان ابتدا خودم را معرفی کردم، او با لطافت بیان گفت: میخواهی دردم را بنویسی؟ کلیه فروختن هم مصاحبه دارد؟ فقط یک ماه وقت دارم و اگر نتوانم کاری برای خانوادهام انجام دهم دیگر کسی جوابگوی این خط تلفن نخواهد بود، این را گفت و گوشی را قطع کرد.
هزینه انتقال کلیه بر عهده خودتان است
بین دهها شماره، فروشنده دیگری را انتخاب و سعی کردم بر احساساتم غلبه کنم تا به عنوان یک خریدار با او هم صحبت شوم.
خودش را سامیار معرفی و در خصوص قیمت میگوید: اگر بتوانید یک ماه صبر کنید میتوانم یکی از کلیههای خودم را در اختیارتان بگذارم، ولی به غیر از هزینه آزمایش اولیه هر هزینه دیگری به عهده خودتان است.
او میگوید: قیمت هم ۳۲۰، راستی قبلاً سیگار میکشیدم، اما خیلی وقته ترک کردهام.
شماره دیگری را گرفتم، اسمش عزیز ۳۵ ساله اهل یکی از روستاهای تابعه ارومیه است البته به عنوان خریدار کلیه تماس گرفتم، میگوید: همراه همسر و سه فرزندم در خانهای اجارهای به سختی زندگی میکنیم، چون توان پرداخت کرایه و رهن خانه ندارم میخواهم با پول فروش کلیهام، خانهای کوچک در روستایمان بخرم تا سرپناه خانواده باشد.
او در ادامه گفت: کلیه من سالم است و اهل سیگار و هر گونه مواد الکلی و مخرب و مخدر نیستم و گواهیها و تأییدیه پزشکی مراتب سالم بودن کلیه را نیز دارم.
عزیز با اشاره به اینکه کلیه اش از گروه خونی اُ مثبت است، افزود: در یک گروه تلگرامی خریداری پیدا شده که حاضر به پرداخت ۴۵۰ میلیون تومان است و امیدوارم مشکلی نباشد تا بتوانم با فروش کلیه، مشکلات مالیام را حل کنم.
با کمی گشت و گذار در بازار کلیه متوجه متفاوت بودن قیمت اعضای بدن شدم.
سیگار کشیدن یا نکشیدن، جوان بودن، بیماری نداشتن هم میتواند روی قیمت تاثیر بگذارد. آنطور که برخی از آگهیها نشان میدهد کلیه ممکن است بین ۸۰ میلیون تا ۴۵۰ میلیون تومان هم قیمت داشته باشد.
با پرس و جو از دیگران در مورد اینکه آیا کسی را میشناسید که کلیه خود را فروخته باشد به فردی رسیدیم که حرفهایش گلایه از دنیا بود.
فاطمه یکی از کسانی است که کلیه خود را به فرد دیگری اهدا کرده است با او بیشتر گفتگو کردم.
خوب که چه عرض کنم، وقتی یکی از اعضای بدن را خودت حذف کردهای آن هم برای پول مشخص است که فقیر هستیم و درد زندگیام آنقدر زیاد است که درد بدن در لا به لای آن گم میشود.
ایرنا: فروش کلیه دردی از زندگیتان را دوا نکرد؟
چرا اتفاقا برایم کلی پول بود، اما اگر کلیه دیگرم را هم میتوانستم بفروشم حداقل بدهیهای همسرم و خانوادهام تمام میشد و راحتتر میتوانستم زندگی کنم.
با اینکه مستأجریم خدا را شکر با فروختن کلیه میزان قابل توجهی از بدهیهایمان کم شد، چون اگر پرداخت نمیکردیم، چون سودش روز شمار بود بنابراین بدهی روز به روز بیشتر و توان ما برای پرداخت کمتر میشد.
البته شاید بگویید چرا همسرم کلیهاش را نفروخت؟ به خاطر بیماریش نمیتوانست این کار را بکند البته حاضرم جانم را هم برایش بدهم، آخه روزگار رسم ناسازگاری با ما داشت.
ایرنا: پیوند کلیهتان را کجا انجام دادید؟
ما اوایل در دیوار بیمارستانها آگهی چسباندیم و چند مشتری با ما تماس گرفت و در نهایت با یک دلالی که با کشور عراق در ارتباط بود کلیهام را در بیمارستانهای عراق به یک بیمار عراقی فروختیم آن هم به دلار.
اما الان دیگر اوضاع عوض شده و از طریق فضای مجازی میتوان کلی مشتری داخلی پیدا کرد که به کلیه گروه خونی شما نیاز دارند.
البته خدا کسی را به این روز نیندازد که مجبور به فروش کلیه شود، ولی چه میشود کرد وقتی سرنوشت ما اینگونه رقم خورد.
اگر بیماری همسرم نبود مسلما زندگی بهتری داشتیم، جزو خانوادههایی نیستیم که دستمان را جلوی دیگران دراز کنیم به همین خاطر عضو بدنم را فروختم تا محتاج دیگران نشوم.
ایرنا: نظرتون در مورد خرید و فروش کلیه و اعضای بدن چیست؟
اوایل خودم نمیتوانستم بپذیرم که فردی به خاطر پول میخواهد عضوی از بدن خود را با کالای دیگر عوض کند، اما خودتان که میبینید، در چه وضعی هستم.
الان میفهمم هر کسی که میفروشد مطمئناً به آخر خط رسیده
پس از شنیدن حرفهای فاطمه که کلیه خود را برای جبران مشکلات زندگی خود فروخته بود سراغ یکی از معامله گران و واسطان این بازار رفتیم.
جعفر ۴۵ ساله به خبرنگار ایرنا گفت: برخی ممکن است قیمت اعضای بدن را در ایران ارزان بدانند به همین دلیل راهی کشور همسایه یعنی عراق و ترکیه میشوند.
او افزود: تکرار این حرف سبب شده خیلیها فکر کنند مردم کشورهای دیگر حاضر به معامله گرانتر از ایران هستند در حالیکه ارزش پول و اوضاع اقتصادی باعث شده قیمت پرداختی آنها گرانتر به نظر برسد.
به گفته جعفر، کسی که بخواهد کلیه بخرد به راحتی میتواند پیدا کند، اما چون در ایران پیوند اعضا به شهروندان خارجی ممنوع است بنابراین آنها از طریق واسطهها و به دعوت بیماران خارجی به کشورشان میروند و به دلار معامله میکنند و آنجا نیز پیوند میزنند.
مدیر واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در پاسخ به این سوال که چند نفر در لیست انتظار پیوند کلیه هستند، گفت: در حال حاضر هفت هزار نفر در لیست انتظار استان آذربایجان غربی برای دریافت کلیه هستند تا با پیوند این عضو از بدن به زندگی عادی خویش برگردند.
دکتر بهمن محمدی با اشاره به بیماران مرگ مغزی افزود: اعضای بدن همچون قلب، کبد، ۲ ریه، ۲ کلیه، لوزالمعده و روده پس از مرگ مغزی در صورت سالم بودن قابل اهدا و پیوند است که در این میان برخی از اولیا بیمار راضی میشوند تا با این اتفاق جان خیلی از افراد را نجات دهیم.
وی در خصوص آمار متوفیان بر اثر مرگ مغزی در سال ۱۴۰۱ گفت: سال گذشته ۱۸ مورد مرگ مغزی به اهدای عضو رضایت دادند که پس از بررسی و پیگیری آزمایشهای لازم صرفاً ۱۵ مورد به مرحله اهدا رسیدند.
به گفته وی، از این موارد؛ ۲۳ کلیه، ۱۵ کبد، یک قلب و یک لوزالمعده برداشت شد و در ۲ ماه اخیر نیز از سه نفر راضی به اهدای عضو تنها ۲ مورد به مرحله اهدا رسید.
به گزارش ایرنا، سال گذشته ۱۱۹ بیمار مرگ مغزی برای اهدای عضو در استان آذربایجان غربی شناسایی شده بودند که متأسفانه خانواده ۱۰۴ نفر از آنها راضی به اهدای عضو بیمار مرگ مغزی خود نشدند.
از این رو میتوان گفت که اگر همه خانواده ۱۰۴ بیمار مرگ مغزی به اهدا عضو راضی میشدند هم اکنون تعداد بیش از ۸۰۰ نفر موفق به دریافت عضو میشدند تا به زندگی عادی خویش برگردند.