ورودی شیراز برای همه ما نی‌ریزی‌ها و کسانی که از این مسیر وارد مرکز استان می‌شوند همراه با بوی نامطبوعی است که در کنار پلیس‌راه شیراز- سروستان به مشام می‌رسد! علت چیست و چرا راه‌حلی برای آن پیدا نمی‌شود؟ در قسمت ورودی شرق شیراز (پلیس راه شیراز- سروستان معروف به پل فسا) به راحتی این مسئله قابل رؤیت و بویایی است. حجم زیادی از فاضلاب شیراز در تمام ۲۴ ساعت شبانه‌روز در حال عبور و سرازیر شدن به دریاچه نمک است که بوی بد آن تا چندین کیلومتر مشام ساکنانش و عبور کنندگان را آزار می‌دهد، شیوع بیماری هم جای خود را دارد.
قاسم نهاوندی، معاون محیط‌زیست انسانی در پاسخ به خبرنگار فارس در ۲۶ تیرماه سال ۱۴۰۱ گفته است: شروع منشأ آلودگی را می‌توان از پل گچی تا چشمه ده‌خیر که انتهایش به مهارلو می‌رسد، دانست که حدود ۵۱ کیلومتر طول آن است و در طول مسیر یک سری منابع، آلودگی را ایجاد می‌کنند و متأسفانه در حال حاضر از شکل یک رودخانه جاری به مسیر فاضلاب تبدیل شده است.
او موارد زیر را باعث ایجاد این بوی نامطبوع و البته آسیب به دریاچه مهارلو می‌داند:
- برداشت آب توسط شهرداری شیراز
- فاضلاب ناشی از منازل مسکونی و شهرک‌هایی که در اطراف رودخانه هستند و شیب اراضی که فاضلاب را به سمت رودخانه روانه می‌کند.
- یکی از ویژگی‌های رودخانه، خودپالایی است آن هم زمانی که آب تمیز وارد آن می‌شود و رودخانه با این ویژگی آلودگی‌ها را پالایش می‌کند، اما ما در زمان حاضر ورودی آب تمیز، بارندگی و حتی چشمه آب، نداریم و یکی از دلایل ازدیاد فاضلاب و بوی بد به همین قضیه مربوط می‌شود و از طرفی وقتی هوا گرم می‌شود، تبخیر در فاضلاب اتفاق می‌افتد و آلودگی آن بیشتر پدیدار می‌شود.
- شهرک‌ها فاضلاب بهداشتی انسانی را در امتداد آن رهاسازی می‌کنند.
- فعالیت مراکز زباله‌های صنعتی، مثل کارخانه نشاسته‌سازی.
- بخشی از فاضلاب شهری که مقدارش خیلی زیاد است، از طریق تصفیه‌خانه شماره ۳ در سلطان آباد فعال شده و در حال تصفیه فاضلاب است اگرچه خروجی تصفیه‌خانه در حد استاندارد است، ولی بخشی از فاضلاب تصفیه نشده، از این بخش خارج می‌شود که آلودگی به همراه دارد.
- در قبل بخش اعظمی از فاضلاب در فرودگاه بود که به شبکه فاضلاب شهری وصل نبود و وارد رودخانه می‌شد که همگی به شبکه فاضلاب شهری متصل شدند.
نهاوندی توضیح داد: همه این فعالیت‌ها نیازمند یک برنامه اصولی است تا اهداف به نتیجه برسند، مثلاً شبکه‌گذاری فاضلاب مستلزم وجود سیستم تصفیه فاضلاب است، چون وقتی فاضلاب جمع‌آوری می‌شود باید سیستمی باشد که آن را تصفیه کند و مثلاً آبفا اعتبار نیاز دارد که سیستم را تشکیل و فاز جدید راه بیندازد.
نهاوندی یکسال پس از موارد مطرح شده گفت: کار‌هایی که مربوط به ما بوده تا حدودی انجام شده است مثلاً فاضلاب فرودگاه کاملاً متصل شده؛ پرونده‌های بسیاری برای صنایع تشکیل شده است و اخطار‌های لازم داده شده و حتی یکی از آن‌ها در شرف تعطیلی می‌باشد. اما در ارتباط با فاضلاب انسانی بهتر است از آبفا سؤال کنید.
یک منبع آگاه به نی‌ریزان فارس گفت: آبفا شیراز در بخش جنوبی شهر در حال کار است، اما مواردی از جمله هزینه سنگین خط انشعاب، تصفیه‌خانه و شیب نامناسب آنجا چالش‌هایی را ایجاد کرده و به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها مشکل رفع شود.
