
پهلوان خلیل عقاب ۳۱ فروردین ۱۴۰۲ در سن ۹۹ سالگی درگذشت.
خلیل طریقتپیما متولد اول فروردین سیرکباز، باستانیکار، پهلوان و هنرپیشه ایرانی بود. از وی با عنوان «پدر سیرک ایران» یاد میشود. نام او بهدلیل بلند کردن فیل دو تنی در رکوردهای جهانی گینس ثبت شد.
خلیل عقاب در شیراز متولد و زندگی میکرد. پدرش اهل فسا و کشاورز بود.
از کودکی به ورزش باستانی علاقه داشت. از ۱۴ سالگی به صورت جدی ورزش باستانی را آغاز کرد. از همان هنگام در «میل گرفتن» و بلند کردن میلهای سنگین درخشید. در ۳۰ سالگی وزنهای ۴۵۰ کیلویی را با دندان بلند کرد. او بین سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰ نمایشهای خود را در بسیاری از شهرهای ایران اجرا نمود.
بلند کردن وزنههای بسیار سنگین، خوابیدن زیر کامیون و اتوبوس، خم کردن تیرآهن و … از جمله این نمایشها بود.
او اولین برگزارکننده نمایشهای پهلوانی با بلیتفروشی بود. همچنین اولین کسی بود که از هندوستان، شیر و خرس به ایران آورد و آنها را تربیت کرد و به روی صحنه برد. وی در سال ۱۳۵۰ به دعوت سیرک «فاست» به ایرلند مهاجرت کرد. پس از آن به سیرک «جری کاتل» انگلستان رفت. در این سیرک موفق به بلند کردن فیل ۱۴۰۸ کیلویی شد. او در این مورد میگوید:
آن زمان ۵۰ ساله بودم و در مدت ۴ سالی که در انگلستان اقامت داشتم شبی دو بار این فیل را بلند میکردم که این رکورد در گینس ثبت شدهاست.
پس از انگلستان به سیرک «دریکس تون» ایتالیا رفت و در ادامه فعالیتهایش در بیش از ۳۷ کشور جهان به اجرای نمایشهای پهلوانی پرداخت.
در زمان حضور سیدمحمد خاتمی در وزارت ارشاد از او دعوت شد تا با اندوخته تجربیاتش از سیرکهای جهان این شاخه نمایش را به ایران بیاورد و تبدیل به «پدر سیرک ایران» شود.
او در سال ۱۳۷۰ به ایران بازگشت و از همان هنگام سیرکی در ایران افتتاح کرد. سیرکی که خلیل عقاب به همراه همسرش «شهلا اشکبوس»، برای اولین بار در ایران افتتاح کرد با حضور ۶۰ هنرمند از ایتالیا، رومانی و پرتغال در بسیاری از شهرهای ایران به اجرای نمایش پرداخت. در این برنامهها همسر و ۲ فرزند او به نامهای شهرزاد و ابراهیم او را همراهی میکردند.
«شهلا اشکبوس» که به بانوی سیرک ایران مشهور است مدت ۱۸ سال مدیریت «سیرک خلیل عقاب» را عهدهدار بود. وی در اسفند ۱۳۸۷ حین یک سفر کاری با تیم ایتالیایی خود در یک سانحه رانندگی درگذشت.
در سال ۱۳۹۳ «ابراهیم عقاب» معروف به «چاوش اکبر» (پسر خلیل عقاب)، سیرک عقاب بدون حیوان واقعی افتتاح کرد.
فیلم مستندی به نام «آشیانه عقاب» به کارگردانی و تهیه کنندگی مریم اسلوبی عکاس و مستندساز از زندگی و کارنامه هنری و حرفه ای پهلوان خلیل عقاب ساخته شدهاست.
بازیگری
فیلمهای سینمایی که خلیل عقاب در آنها به ایفای نقش پرداختهاست عبارتند از: «مردان خشن» (به همراه: محمد علی فردین و جمشید مشایخی و …)، «پهلوان بابا»، «گناه زیبایی»، «غول بیابانی»، «مرد صحرا»، «کوه زاد»، «شکوفههای امید» و...