سه گزینه مهم در حرکت خودرو:
1- سوخت جهت تأمین انرژی
2- آب جهت خنک‌سازی
3- روغن جهت روانسازی حرکت قطعات
و در این میان روغن اهمیت ویژه‌ای دارد.
اما چند نکته مهم:
روغن مینرال یا سنتتیک؟
تمام خودرو‌ها (مدرن یا قدیمی) بسته به نوع خودرو از یکی از روغن‌های مینرال، سنتتیک یا نیمه سنتتیک استفاده می‌کنند.
روغن موتور مینرال به طور مستقیم از نفت خام به دست می‌آید. در پروسه تقطیر نفت خام، انواع مختلفی از فرآورده‌ها حاصل می‌شود که بعضی از آنها سبک (مانند بنزین) و بعضی دیگر سنگین (مانند گریس) هستند و در این میان روغن موتور نیز یکی از فرآورده‌های برج تقطیر نفت خام است. این روغن سالهاست که در خودرو‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و عملاً روغن موتور را با این روغن می‌شناسیم.
روغن‌های سنتتیک الزاماً به‌طور مستقیم از نفت خام حاصل نمی‌شوند، بلکه ممکن است از سایر انواع هیدروکربن‌ها برای ساخت آنها استفاده شود و روند فرآوری آنها نیز به‌طور کامل متفاوت است. این روغن‌ها به دلیل روند تولید و مواد اولیه گوناگون، گران‌تر از روغن‌های مینرال هستند، اما در مقابل، گرانروی بهتری دارند. همچنین بهتر می‌توانند پایداری خود را در شرایط کارکرد سخت حفظ کنند. مجموعه این عوامل باعث شده که این روغن‌ها به سرعت بتوانند جایگاه خود را در بازار روغن‌های موتور خودرو به دست آورند و قیمت بالاتر خود نسبت به روغن‌های معمولی را توجیه کنند.
روغن‌های نیمه سنتتیک در اصل ترکیبی از روغن‌های مینرال و سنتتیک هستند که معمولاً نسبت روغن مینرال در آنها بیشتر است تا از این طریق بخشی از خواص روغن سنتتیک در آنها حفظ شود و ضمن آنکه قیمت فروش چندان افزایش پیدا نکند.
زمان تعویض روغن موتور
در گذشته رسم جالبی میان رانندگان وجود داشت که هر ۵ هزار کیلومتر روغن خودرو را عوض می‌کردند. این سنت عجیب نه به واسطه کیفیت روغن، بلکه به دلیل آسان بودن شرایط فهم آن فراگیر شد. ضمن آنکه باتوجه به مینرال بودن روغن‌ها و احتمال اتمام طول عمر آنها، حتی در صورت استفاده نکردن از خودرو، سالی ۲ بار به تعویض روغن مراجعه می‌کردند.
امروزه نه تنها فناوری ساخت روغن موتور پیشرفت زیادی داشته، بلکه پیشرانه‌ها نیز بسیار کمتر از گذشته باعث استهلاک روغن می‌شوند. بعضی خودرو‌های مدرن، زمانی که روغن از استاندارد خود خارج شود، راننده را مطلع می‌کنند؛ اما تا حدود زیادی می‌توان به عددی که روی بسته‌بندی روغن نوشته شده اعتماد کرد.
خودرو‌های برون شهری که معمولاً پیشرانه آنها در یک دور موتور ثابت کار می‌کند، دیرتر به تعویض روغن احتیاج خواهند داشت؛ اما بهتر است کسانی که در شهر و با ایست و حرکت‌های متوالی مواجه هستند، پیش از رسیدن به کیلومتر انقضای روغن، آن را تعویض کنند.
چک کردن روغن موتور
فراموش نکنید فقط و فقط در زمانی که خودرو کاملاً سرد شده باشد پیچ مخصوص را باز کنید یا گیج روغن را بیرون بیاورید. برای فهم دقیق مقدار روغنی که در موتور وجود دارد، بهتر است یک‌بار این گیج را با دستمالی که پرز ندهد، تمیز کنید و دوباره و به آرامی به داخل مخزن بازگردانید. بیرون کشیدن آرام گیج در مرتبه دوم، مقدار روغن موتور را به شما نشان می‌دهد که باید بین خط مینیمم و ماکزیمم باشد.
اگر از میزان روغن در پیشرانه اطمینان پیدا کردید، دوباره پس از تمیز کردن گیج با پارچه مناسب، آن را به جای خود برگردانید.
بررسی و اضافه کردن روغن موتور
عمل اضافه کردن روغن را به آرامی انجام دهید و در صورت پر شدن قیف، یک یا دو دقیقه صبر کنید. سپس گیج را بررسی کنید تاروغن بیشتری اضافه نشود.
چنانچه کم شدن روغن موتور، به طور مداوم برای خودروی شما اتفاق می‌افتد، دو سناریو وجود دارد. حالت اول، احتمال روغن‌ریزی از موتور و خصوصاً از قسمت پیچ زیر منبع روغن (کارتر) است که با گذاشتن یک مقوای بزرگ در زیر موتور قابل بررسی است. اگر پس از انجام این آزمایش و گذشت چند روز، لکه روغن روی مقوای مذکور دیده نشد، این احتمال وجود دارد که خودروی شما دچار روغن سوزی و ایراد در قسمت رینگ‌های پیستون و ... باشد. در این حالت، باید هرچه زودتر به نزدیک‌ترین تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید.
