وظیفه مهم شیعه اهل بیت(ع)، همانطور که معنای کلمه «شیعه» به آن اشاره دارد، پیروی عملی از بیانات و سیره عملی معصومین است. از همین رو شیعه واقعی همواره در پی مطالعه و بررسی زندگی پیشوایان دین است تا بتواند با شایستگی تمام، وظایف خود را به انجام برساند. به همین جهت مناسب است تا به مناسبت فرارسیدن سالروز شهادت امام حسن عسکری(ع) به سیره عملی و گفتاری حضرت مراجعه کرده و با مطالعه آن، به بخشی از توقعات این امام همام از شیعیان خود آگاهی یافته و در صدد انجام آن برآییم.
1- اندیشه و تفکر:
بررسی آیات قرآن نشان میدهد که دین مبین اسلام بیش از هر آئین و مسلک دیگری برای فراگیری علم و دانش و بهرهگیری از خرد و اندیشه ارزش قائل است. با توجه به این اهمیت اندیشه و تفکر است که امام حسن عسکری (بر او سلام) از شیعیان خویش انتظار دارد که اهل اندیشه و تفکر باشند . لذا فرمود: «بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگی دل آگاه و کلید درهای حکمت است.(أعلامالدين فی صفات المؤمنين، ص297)». حضرت زندگی واقعی را مرهون اندیشه و تفکر دانسته و رسیدن به حکمت را که همان گمشده مؤمن است، تنها از طریق اندیشه و تفکر میسر میداند.
2- ایمانگرایی:
فکر و اندیشه، و یا تأمل و تدبر آنگاه ارزش حقیقی و عینی خویش را نشان میدهد که منجر به ایمان و عمل و تلاش شود وگرنه تفکری که به دنبالش ایمان و عمل نباشد مطلوب و کارساز نیست. به همین جهت آن حضرت تأکید فرمود که شیعیان به دو خصلت توجه داشته باشند. «دو خصلت است که برتر از آن چیزی نیست، ایمان به خداوند و فایده رساندن به برادران دینی(تحفالعقول، ص518، حدیث 14)»
3- خدمت به دیگران:
حضرت عسکری درباره تعریف شیعه میفرماید: «پیروان و شیعیان علی (درود خدا بر او باد) کسانی هستند که برادران (دینی) خود را بر خویش مقدم میدارند گرچه خودشان نیازمند باشند(البرهان فی تفسيرالقرآن، ج4، ص607)». شاید در روزگار کنونی و شرایط خاص امروزه، این دستور حضرت یکی از کاربردیترین فرامین باشد.
از این رو امام(ع) افرادی را که از خیرخواهی و دستگیری دیگران سر باز میزنند اساساً از دایره شیعه بودن خارج میداند.
4- محاسبهگری:
انتظار دیگری که امام حسن (درود خدا بر او باد) از شیعیان دارد، رسیدگی به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانهروز، و پاسخگویی وجدان اخلاقی است. لازم است انسان در ابتدای هر روز نسبت به اعمال نیک و دوری از گناه با خود «مشارطه» و قراردادی داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسی، و پاسخگویی به وجدان درونی خویش .در همین زمینه است که حضرت عسکری (درود خدا بر او باد) خردمندانه میفرماید: «زیرکترین زیرکان (و هوشمندترین افراد) کسی است که به حساب نفس خویش پردازد (و پاسخگوی خدا و وجدان خویش باشد) و برای پس از مرگ خویش تلاش نماید. (التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكری عليه السلام، ص38)»
5- عزت نفس و دوری از ذلت:
انسان به عزت نفس و تکریم شخصیت بیش از همه چیز نیازمند است. انسان میتواند رنج گرسنگی و تشنگی را تحمل کند و با فقر و نداری بسازد اما تحقیر شخصیت و آزردگی روح و روان و پایمال شدن عزت انسان بهسادگی قابل رفع و جبران نیست و ممکن است تا پایان عمر انسان را آزار دهد. به همین جهت یکی از انتظارات مهم حضرت عسکری (درود خدا بر او باد) در دوران غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) این است که شیعیان عزیز و با عزت باشند و هرگز خود را ذلیل نکنند. « چه زشت است برای مؤمن (و شیعه) دل بستن به چیزی که وی را خوار میسازد (تحف العقول، ص520)»
6- استواری بر دین و ولایت در دوران غیبت:
انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمل کنند و از خود بردباری و استقامت بهخرج دهند، و بر دین الهی و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و دائما برای ظهور مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) دعا کنند. ایشان فرمودهاند: « به خدا سوگند (حضرت مهدی) غیبت طولانی خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانی که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگه دارد، و توفیق دهد که برای فرج آن حضرت دعا نماید. (کمالالدین، ج 2، ص384)»
منبع: سایت حوزه