رژیم غذایی می‌تواند نقش ارزشمندی در پیشگیری و مدیریت دیابت داشته باشد. انتخاب بهترین مواد غذایی برای بیماران مبتلا به دیابت و برخورداری از دانش کافی در این رابطه، اهمیت بسیار زیادی دارد. اما به منظور تصميم‌گیری آسان و ساده نگه داشتن همه چیز، هدف اصلی بیماران باید مدیریت سطح قند خون باشد.
همچنین مصرف غذاهایی که به پیشگیری از عوارض دیابت مانند بیماریهای قلبی- عروقی کمک می‌کنند، بسیار مهم است.
با توجه به نکات فوق و طبق مقالات منتشر شده توسط انجمن قلب آمریکا، بهترین مواد غذایی برای مبتلایان به دیابت نوع 1 و نوع 2 شامل موارد زیر هستند:
سبزیجات
سبزیجات با برگ سبز، بسیار مغذی و کم کالری هستند. آنها همچنین دارای کربوهیدراتهای قابل هضم یا کربوهیدراتهای جذب شده توسط بدن هستند و بنابراین تأثیر قابل توجهی بر سطح قند خون ندارند.
اسفناج، کلم پیچ و سایر سبزیجات برگدار، منابع خوبی از انواع ویتامینها و مواد معدنی از جمله ویتامین C هستند. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به دیابت، نسبت به افراد سالم سطح ویتامین C پایین‌تری دارند و از این رو ممکن است نیاز بیشتری به ویتامین C داشته باشند.
ویتامین C به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی عمل می‌کند و همچنین دارای خواص ضد التهابی است. افزایش مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C می‌تواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند تا سطح ویتامین C سرمی خود را افزایش و در عین حال التهاب و آسیب سلولی را کاهش دهند.
تخم مرغ
مصرف منظم تخم‌مرغ ممکن است بتواند خطر بیماریهای قلبی- عروقی را از مسیرهای مختلفی کاهش دهد. تخم‌مرغ التهاب را کاهش می‌دهد، حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد، سطح کلسترول HDL (خوب) را افزایش داده و اندازه کلسترول LDL (بد) را تغییر خواهد داد.
بر پایه مطالعه‌ای در سال 2019، خوردن یک صبحانه کم کربوهیدرات متشکل از تخم‌مرغ می‌تواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند تا سطح قند خون خود را طی روز مدیریت کنند.
نوشتنی است که تحقیقات قدیمی‌تر، خوردن تخم‌مرغ را با بیماریهای قلبی در افراد مبتلا به دیابت مرتبط دانسته است. اما یک بررسی جدیدتر از مطالعات کنترل شده که از طریق مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، نشان داد که خوردن 6 تا 12 تخم‌مرغ در هفته به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی مغذی، فاکتورهای خطر بیماری قلبی را در افراد مبتلا به دیابت افزایش نخواهد داد.
دانه چیا
دانه چیا (مریم گلی اسپانیایی، شبیه دانه‌های تخم‌شربتی) یک غذای فوق‌العاده برای افراد مبتلا به دیابت محسوب می‌شود. این دانه‌ها سرشار از فیبر هستند و در عین حال کربوهیدرات قابل هضم کمی دارند.
در واقع، 11 گرم از 12 گرم کربوهیدرات موجود در یک وعده 28 گرمی دانه چیا فیبر است که قند خون را افزایش نمی‌دهد. فیبر چسبناک موجود در این ترکیب می‌تواند با کاهش سرعت حرکت غذا و جذب آن در روده، سطح قند خون شما را کاهش دهد.
دانه چیا همچنین سبب می‌شود تا وزن در محدوده متوسط حفظ شود. زیرا فیبر احساس گرسنگی را کاهش می‌دهد و سیری را القا می‌کند. چیا در عین حال به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت یاری می‌رساند.
یک مطالعه شامل 77 بزرگسال مبتلا به اضافه وزن یا چاقی و تشخیص دیابت نوع 2 نشان داد که خوردن دانه چیا از کاهش وزن حمایت می‌کند و به کنترل مناسب قند خون منتهی می‌شود.
از طرفی دیگر، دانه چیا در زمینه کاهش فشار خون و نشانگرهای التهابی نیز نقش دارد.
لوبیا
انواع لوبیا مقرون به صرفه، مغذی و فوق‌العاده سالم هستند. لوبیا نوعی حبوبات غنی از ویتامینهای گروه B، مواد معدنی مفید (کلسیم، پتاسیم و منیزیم) و همین طور فیبر است.
آنها همچنین دارای شاخص گلیسمی بسیار پایینی هستند که برای مدیریت دیابت مهم است. لوبیا حتی ممکن است به پیشگیری از دیابت هم کمک کند.
در مطالعه‌ای که بیش از 3 هزار شرکت کننده با خطر بالای بیماریهای قلبی - عروقی در آن شرکت داشتند، افرادی که حبوبات بیشتری مصرف می‌کردند، ریسک پایین‌تری از ابتلا به دیابت نوع 2 را نشان دادند.
ماست یونانی
یک مطالعه طولانی مدت شامل داده‌های سلامتی بیش از صد هزار شرکت کننده نشان داد که خوردن روزانه ماست، با کاهش 18 درصدی خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است.
پژوهشهای جدید توضیح می‌دهد که ماست و سایر غذاهای لبنی، ممکن است منتج به کاهش وزن و بهبود ترکیب بدن در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شوند.
سطوح بالای کلسیم، پروتئین و نوع خاصی از چربی به نام اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) موجود در ماست، شما را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد.
علاوه بر این، ماست یونانی حاوی تنها 6 تا 8 گرم کربوهیدرات در هر وعده است که کمتر از ماست معمولی است. همچنین پروتئین بیشتری دارد که ممکن است با کاهش اشتها و در نتیجه کاهش دریافت کالری، باعث کاهش وزن شود.
سیر
سیر با وجود اندازه کوچک و کالری کم، فوق‌العاده مغذی است. یک حبه سیر خام که تقریباً 4 کالری دارد، از ترکیباتی مثل منگنز، ویتامین ب6، ویتامین ث، سلنیم و فیبر تشکیل شده است.
تحقیقات ثابت کرده که سیر به بهبود مدیریت گلوکز خون کمک می‌کند و می‌تواند سبب تنظیم سطح کلسترول شود.
کدو حلوایی
کدو و به ویژه کدو حلوایی، یکی از سالمترین سبزیجات است که کالری نسبتاً کمی در کنار شاخص گلیسمی پایین دارد.
گونه‌های زمستانی پوسته سختی دارند؛ در حالی که پوست کدو حلوایی تابستانی نرم است. مانند اکثر سبزیجات، کدو حلوایی نیز حاوی آنتی‌اکسیدانهای مفیدی است. کدو حلوایی همچنین قند کمتری نسبت به سیب‌زمینی شیرین دارد که آن را به یک جایگزین عالی تبدیل می‌کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که پلی‌ساکاریدهای کدو تنبل که در کدو حلوایی نیز یافت می‌شوند، تحمل انسولین را بهبود بخشیده و سطح گلوکز سرم را در موشهای آزمایشگاهی کاهش می‌دهد.
با وجود آن که تحقیقات بسیار محدودی روی انسان انجام شده، یک مطالعه کوچک نشان داد که کدو حلوایی سطح گلوکز خون بالا را به سرعت و به طور مؤثر در افراد مبتلا به دیابت که به شدت بیمار هستند، کاهش می‌دهد.
