بیشتر از ۵۰ درصد از زنان در دوران بارداری دچار اضافه وزن میشوند که عامل اصلی چاقی در دوران پس از بارداری نیز محسوب میشود. بر طبق استاندارهای موجود، زنان سالم، زنان دارای اضافه وزن و زنان چاق به ترتیب باید یازده و نیم تا شانزده کیلوگرم، هفت تا یازده و نیم کیلوگرم و پنج تا نه کیلوگرم در دوران بارداری وزن اضافه کنند.
مادران باردار دچار چاقی نسبت به زنان باردار معمولی بیشتر در معرض خطر سقط جنین قرار دارند. همچنین چاقی و اضافه وزن مادر باردار با مشکلات عمده سلامتی همچون دیابت حاملگی، پره اکلامپسی یا فشار خون بسیار بالا، آپنه خواب و بروز نقایص مادرزادی در نوزاد (از جمله اختلالات قلبی و نقص لوله عصبی) همراه است. از طرفی ابتلای مادر باردار چاق به دیابت بارداری ممکن است نوزاد را در بزرگسالی در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت نوع دو قرار دهد.
مادران باردار دچار چاقی نیز نیاز به افزایش وزن مطلوب دارند؛ بنابراین استفاده از رژیم غذایى محدود براى کاهش وزن آنها توصیه نمىشود و باید با رعایت اصول تغذیهاى مناسب، به افزایش وزن مطلوب دست یابند.
براى کنترل افزایش وزن در مادران باردار مبتلا به چاقی و اضافه وزن، رعایت نکات زیر توصیه مىشود:
۱- پرهیز از سرخ کردن غذاها و تا حد امکان غذاها به شکل آبپز، بخارپز و کبابى طبخ شود.
۲- حذف چربىهای اشباع شامل کره حیوانى، مارگارین، خامه، سرشیر، دنبه، پیه و جدا کردن چربىهاى قابل رؤیت گوشت قرمز و پوست مرغ قبل از طبخ آنها.
۳- خوددارى از خوردن سسهاى چرب مانند مایونز و سسهاى مخصوص سالاد و استفاده از سس سالم (ماست کمچرب، کم نمک، روغن زیتون، آب لیمو یا آب نارنج) به جاى سس مایونز.
۴- استفاده از میوهها و سبزیهای تازه به جاى شیرینى و شکلات به عنوان میان وعده.
۵- پرهیز از خوردن کمپوت میوه. در صورت تمایل به خوردن کمپوت میوه، بهتر است در منزل تهیه شود.
۶- مصرف روزانه سبزى خوردن، سبزىهاى محلى یا سالاد با استفاده از کاهو، کلم، گوجهفرنگى، خیار، هویج و فلفل دلمهاى سبز همراه با غذا.
۷- پرهیز از خوردن تنقلات غذایى کمارزش که تنها حاوى چربى یا مواد قندى است، مانند چیپس، کیک، بیسکوئیت و موارد مشابه.
۸- محدود کردن خوردن کلهپاچه، دل، قلوه، زبان و مغز، سوسیس، کالباس و پیتزا.
۹- خوردن دوغ کم نمک و بدون گاز، آب و آب میوههاى طبیعى به جاى نوشابههاى گازدار.
۱۰- استفاده از خرما، کشمش یا توت خشک (به مقدار کم) به جاى قند و شکر همراه با چاى.
۱۱- استفاده از انواع حبوبات مانند عدس، لوبیا، ماش و باقلا همراه با غلات. به عنوان مثال، به شکل عدس پلو، لوبیاپلو، عدسى با نان، خوراک لوبیا با نان.
۱۲- استفاده از خود میوه به جاى آب میوه.
۱۳- پرهیز از حذف وعدههاى اصلى غذا مانند صبحانه، ناهار و شام. زیرا حذف هر کدام از وعدهها سبب ریزهخوارى میشود.