عصر ایران: رزماری یک گیاه دارویی چوبی، معطر و همیشه سبز با برگهایی سوزنی شکل و گلهایی به رنگ سفید، صورتی، بنفش یا آبی است. این گیاه سرشار از فایده، بومی منطقه مدیترانه است و به شکلهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. قرنها است که جوشانده رزماری یا به اصطلاح «چای رزماری» محبوبیت فراوانی میان مردم دارد و میتواند مزایای بیشماری را در اختیار آنها قرار دهد.
روش تهیه چای رزماری
- 300 میلی لیتر آب را بجوشانید.
- یک قاشق چایخوری برگ رزماری نرم را به آب داغ اضافه کنید. از طرفی بسته به طعم و مزه دلخواه خود، میتوانید برگها را به مدت 5 تا 10 دقیقه دم کنید.
- برگهای رزماری را با استفاده از یک صافی مشبک با سوراخهای کوچک از آب داغ صاف کنید. معمولاً برگهای استفاده شده دور ریخته میشوند.
- چای رزماری خود را به یک لیوان منتقل و نوش جان کنید. در صورت تمایل میتوانید یک شیرینکننده مانند عسل هم اضافه کنید.
چای رزماری فواید بالقوه چشمگیری برای تندرستی دارد. نوشیدن این چای یا حتی تنها استشمام عطر آن میتواند برای خلق و خو و سلامت مغز و چشم مفید باشد. مصرف چای همچنین ممکن است به جلوگیری از آسیب اکسیداتیو نیز کمک کند.
سرشار از ترکیبات آنتیاکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی
آنتیاکسیدانها ترکیباتی هستند که به محافظت از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو و التهاب کمک میکنند. استرس اکسیداتیو میتواند منجر به بیماریهای مزمن مانند سرطان، امراض قلبی و دیابت نوع 2 شود.
چای رزماری همچنین حاوی ترکیباتی است که ممکن است خواص ضد التهابی و ضد میکروبی داشته باشند و به مبارزه با انواع عفونتها کمک کنند. از برگهای رزماری در طب سنتی برای اثر ضد باکتریایی و التیام زخم هم استفاده میشود.
کمک به کاهش قند خون
عدم کنترل و درمان قند خون بالا میتواند به چشم، قلب، کلیهها و سیستم عصبی آسیب برساند. بنابراین بسیار مهم است که افراد مبتلا به دیابت، سطح قند خون خود را به درستی مدیریت کنند.
مطالعات نشان داده که ترکیبات موجود در چای رزماری و سایر اشکال مصرفی این گیاه قند خون را کاهش میدهد. در نتیجه رزماری میتواند کاربردهای بالقوهای در راستای مدیریت قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت داشته باشد.
بهبود خلق و خو و حافظه
تجربه استرس و اضطراب امری رایج و اجتناب ناپذیر است. شواهد نشان می دهد که نوشیدن و استنشاق ترکیبات موجود در چای رزماری، علاوه بر مصرف خوراکی مکملهای این گیاه ممکن است به تقویت خلق و خو و بهبود حافظه کمک کند.
یک مطالعه نشان داده که مصرف 500 میلیگرم رزماری به صورت خوراکی دو بار در روز به مدت 1 ماه، به طور قابل توجهی سطح اضطراب را کاهش میدهد و حافظه و کیفیت خواب را میان شرکتکنندگان بهبود میبخشد.
مطالعه 2 ماهه دیگری روی 66 کارمند صنعتی ثابت کرد: افرادی که روزانه 2 قاشق چایخوری رزماری (4 گرم) دم کرده و در 150 میلیلیتر آب مینوشند، احساس عصبانیت و بیقراری کمتری را در محل کار خود تجربه میکنند.
کمک به حفظ تندرستی مغز
چندین مطالعه حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده که ترکیبات موجود در رزماری ممکن است به پیشگیری از مرگ سلولهای مغزی کمک کند.
شماری از پژوهشهای انجام شده روی حیوانات نشان داده که آسیب مغزی در نتیجه سکته مغزی میتواند به واسطه استفاده از رزماری بهبود یابد. همچنین رزماری قادر است با محافظت از مغز در برابر بیماریهای پیش رونده عصبی، از آثار منفی پیری بر سلولها پیشگیری کند.
محافظت از بینایی و تندرستی چشم
شواهد نشان میدهد که برخی از ترکیبات موجود در چای رزماری میتواند برای تندرستی چشم مفید باشد.
مطالعات حیوانی حاکی از آن است که افزودن عصاره رزماری به سایر درمانهای خوراکی میتواند پیشرفت بیماریهای چشمی مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد.
سایر پژوهشهای حیوانی و تجربی نیز اضافه میکند که رزمارینیک اسید موجود در رزماری، شروع آب مروارید را به تأخیر میاندازد.
تسکین دهنده درد معده و مبارزه با باکتریها
رزماری از دیرباز در فرهنگهای مختلف به عنوان یک درمان طبیعی برای ناراحتی معده، یبوست، نفخ و اسهال مورد استفاده بوده است. ویژگیهای ضد التهابی و محرک این گیاه، ریشه چنین کاربردی است. از این رو برای کمک به تنظیم حرکات روده و دستگاه گوارش، میتوانید مصرف منظم رزماری را در رژیم غذایی هفتگی خود مد نظر قرار دهید.
این گیاه در برابر عفونتهای باکتریایی به ویژه آنهایی که در معده رخ میدهد نیز قدرتمند عمل میکند. برای مثال هلیکوباکتر پیلوری یک پاتوژن یا عامل بیماریزای شایع است که میتواند به بروز زخم معده منجر شود. مشخص شده است که خوردن رزماری به جلوگیری از رشد این باکتری کمک میکند.
خوشبو کننده نفس
به عنوان یک عامل ضد باکتریایی طبیعی، رزماری در قالب خوشبو کننده نفس هم کاربرد دارد و میتواند تندرستی دهان و دندان را بهبود بخشد. میتوان برگهای رزماری را در آب داغ ریخت و سپس این مخلوط را در دهان غرغره کرد تا افزون بر نابودی باکتریها، نفسی تازه و خوشبو را تجربه کنیم.
تحریک جریان خون
رزماری به عنوان یک محرک تولید گلبولهای قرمز عمل کرده و جریان خون را تقویت میکند. این شرایط به اکسیژن رسانی بهتر به اندامها و نواحی حیاتی بدن کمک خواهد کرد و بدین ترتیب از عملکرد روان و کارآمد فعالیتهای متابولیک در این مناطق اطمینان حاصل میشود. افزون بر این حرکت مواد مغذی به سوی سلولهایی که نیازمند ترمیم هستند نیز تحریک میشود.
تسکین درد
به عنوان یک ماده ضد درد، رزماری صدها سال است که به صورت موضعی در قالب خمیر یا مرهم روی بخش دردناک بدن استفاده میشود. هنگامی که به شکل خوراکی مصرف شود، رزماری به عنوان یک مسکن درد برای نقاطی که دسترسی به آنها دشوارتر است مانند سر و همچنین دردهای ناشی از بیماریهای مزمن به کار میرود. در حقیقت، یکی از محبوبترین کاربردهای رزماری، درمان میگرن است. مالش عصاره رزماری روی شقیقهها یا بو کردن عطر رزماری، با کاهش شدت علائم میگرن مرتبط است.
کمک به سمزدایی بدن
طبیعت رزماری اندکی ادرارآور است و از این رو میتواند به خروج کارآمدتر سموم کمک کند. افزون بر این، هنگامی که رزماری به صورت مرتب مصرف شود، با افزایش میزان آب خروجی از بدن، به دفع عوامل بیماریزا، نمکها، سموم و حتی چربی اضافی نیز یاری میرساند. رزماری با کاهش سطوح سیروز (التهاب شدید کبد) و بهبود سریعتر این اندام هم در ارتباط است. کبد از جمله اندامهایی است که با روند کند درمان در بدن انسان شناخته میشود.
حفظ تندرستی پوست
ویژگیهای ضد پیری رزماری به خوبی شناخته شده است. هر چند استفاده از روغن آن رایجتر است، اما برگهای رزماری هم میتواند چه به صورت چای و چه موضعی روی پوست اثرگذار باشد و به بهبود کیفیت و شادابی بزرگترین عضو بدن انسان کمک کند. علاوه بر این، رزماری در درمان لک، درخشش طبیعی و ظاهر هیدارته پوست نیز تأثیرگذار است.
کمک به کاهش وزن
خواص فیتوشیمیایی چای رزماری به غیر فعال سازی آنزیمی به نام لیپاز که چربیها را تجزیه میکند، یاری رسانده و بدین ترتیب از تولید لیپیدهای بیشتر پیشگیری میکند. در نتیجه احساس پری و سیری در انسان شکل گرفته و از پرخوری جلوگیری خواهد شد.