طبق پژوهشی که از طریق مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، به طور معمول اختلاف جزئی کمتر از ۱۰ میلی‌متر جیوه بین دو دست، در محدوده طبیعی در نظر گرفته می‌شود. متقابلاً نتایجی که با اختلاف بیشتر از ۱۰ میلی‌متر جیوه در هر دست همراه هستند، نشانه‌ای از مشکلات احتمالی قلبی - عروقی یا گردش خون محسوب می‌شوند.
اختلاف فشار خون ۱۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر، می‌تواند به این مفهوم باشد که فرد در معرض خطر فزاینده سکته مغزی یا امراض قلبی - عروقی کُشنده قرار دارد.
یک مطالعه موردی در سال ۲۰۲۰ حاصل از ۲۴ پژوهش مختلف با جامعه آماری ۵۳۸۲۷ نفری نشان داد که تفاوت بیشتر یا مساوی ۵ میلی‌متر جیوه ممکن است نشان دهنده خطر مشکلات قلبی - عروقی باشد. حتی مشخص شده که تفاوت فاحش در میزان فشار خون به دست آمده از دو دست، با نرخ بالاتر مرگ و میر به دنبال ابتلا به بیماری‌های قلبی همراه است. محققان این مطالعه توصیه کردند که پزشکان باید به طور معمول فشار خون را در هر دو دست اندازه‌گیری کنند.
دلیل تفاوت فشار خون در هر دست چیست؟
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان داد که تفاوت قابل توجه در فشار خون میان دست‌ها ممکن است حاکی از تنگی یا سفت شدن شریان‌ها باشد. این موضوع می‌تواند بر جریان خون تأثیر بگذارد و به عنوان یک عامل خطر مهم برای حمله قلبی، سکته مغزی و نهایتاً مرگ در نظر گرفته شود. در این میان شرایط فیزیولوژیک مختلف نیز می‌توانند منجر به اندازه‌گیری ناهمسان فشار خون بین بازویی شوند.
سایر دلایل احتمالی که ممکن است به فشار خون متفاوت در هر دست منتهی شوند، عبارتند از:
فشار خون: فشار خون بالا یکی از دلایل اصلی فشار خون متفاوت در هر دست است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۰ نشان داد که تا ۳۹ درصد افراد مبتلا به فشار خون بالا، دارای اختلاف فشار خون بین دست‌های خود هستند. به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC)، تقریباً نیمی از بزرگسالان آمریکایی با فشار خون بالا زندگی می‌کنند. از این رو مدیریت این بیماری برای به حداقل رساندن عوارض یا اثرات نامطلوب آن بر سلامتی بسیار مهم است.
درمان معمولاً شامل مصرف یک سری دارو‌ها و تغییرات سبک زندگی مانند رعایت رژیم غذایی متعادل و انجام فعالیت‌های بدنی به بهترین شکل ممکن است. نظارت بر فشار خون در بیماران مبتلا، به منظور جلوگیری از افزایش شدید و ناگهانی و همچنین اطمینان از کارآمد بودن درمان ضروری است.
بیماری مزمن کلیوی: در برخی از افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) فشار خون بین دست‌ها متفاوت گزارش شده است. CKD یک بیماری پیشرونده و غیرقابل برگشت است که در آن کلیه‌ها شروع به از کار افتادن می‌کنند.
علل شایع این بیماری شامل فشار خون بالا و دیابت هستند. به همین دلیل مدیریت فشار خون بالا می‌تواند پیشرفت آسیب کلیوی را کاهش دهد و آن را به تأخیر اندازد.
دیابت: برخی از افراد مبتلا به دیابت نیز فشار خون متفاوتی در هر یک از دست‌های خود دارند. در غیاب سطوح نرمال و مناسب از انسولین، قند خون بالا می‌رود و به طور بالقوه به اندام‌ها و اعصاب آسیب می‌رساند. نهایتاً پس از گذشت یک دوره زمانی، دیابت می‌تواند باعث سفت شدن رگ‌های خونی و افزایش فشار خون شود.
چاقی: چاقی به شدت با اختلاف فشار خون بین دست‌ها در ارتباط است. بررسی منظم هر دو دست برای اندازه‌گیری فشار خون ممکن است به پزشکان کمک کند تا به موقع خطر شرایط مختلفی مانند فشار خون بالا یا دیابت را که بر افراد چاق بیش از دیگران تأثیر می‌گذارند، تشخیص دهند.
مزایای اندازه گیری فشار خون هر دو دست
بررسی فشار هر دو دست می‌تواند به پزشکان کمک کند تا خطر آسیب به اندام‌ها در ارتباط با فشار خون بالا را بهتر تعیین کنند و تصویر کلی دقیق‌تری از سلامت بیماران به آن‌ها ارائه دهند.
پس در مجموع تفاوت جزئی در فشار خون دو دست طبیعی است و نیازی به نگرانی ندارد. اما در شرایطی که این اختلاف بیش از ۱۰ میلی‌متر جیوه رؤیت شده و مبتلا به بیماری زمینه‌ای هم هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید و یا پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید.
