تونی موریسون
زاده ۱۸ فوریه ۱۹۳۱، نویسنده، فمینیست، استاد دانشگاه و برنده جایزه ادبی نوبل ۱۹۹۳ اهل آمریکا. او طی شش دهه فعالیت ادبی خود، ۱۱ رمان، ۵ کتاب کودک، دو نمایشنامه و یک اپرا نوشت.
با سختی‌های بسیاری که پدرش در تأمین هزینه مالی کشید توانست به کالج برود.
در سال ۱۹۵۳ از دانشگاه هاروارد مدرک کارشناسی و در سال ۱۹۵۵ مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه کورنل دریافت کرد. هفت سال در دانشگاه هاوارد و سپس در دانشگاه پرینستون تدریس کرد. مدتی بعد به نیویورک نقل مکان کرد و به عنوان ویراستار مشغول کار شد.
موریسون از چندین دانشگاه معتبر جهان از جمله هاروارد، آکسفورد، ژنو، و روتگرز دکترای افتخاری دریافت کرده است.
آثار او تلفیقی از نقد اجتماعی را دربردارد و به خاطر فضای حماسی، دیالوگ‌های زنده و تصویرکردن شخصیت‌های سیاهپوست آمریکایی مشهور است.
او نخستین زنِ سیاهپوستی بود که کرسی‌ای به نامِ خود در دانشگاه پرینستون داشت، همچنین اولین زن سیاهپوست در میان تمام ملیت‌هاست که جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرده است.
نخستین رمان وی، «آبی‌ترین چشم» در سال ۱۹۷۰ منتشر شد.
رمان «محبوب» که تلاش غمبار مادری به نام مارگارت را برای نجات دخترش از زیر یوغ برده‌داری روایت می‌کند، در سال ۱۹۸۸ میلادی برنده جایزه پولیتزر شد.
در سال ۱۹۹۸ رمان «دلبند» از او منتشر شد که داستان یک زن برده سیاهپوست است. در سال ۱۹۷۷ جایزه حلقه منتقدین کتاب ملی آمریکا را برای «آواز سلیمان» گرفت و بنیاد قلم آمریکا در سال ۲۰۱۶ از موریسون برای یک عمر دستاورد ادبی تقدیر کرد. آکادمی نوبل سال ۱۹۹۳ میلادی وی را به دلیل احاطه بر زبان و قدرت تصویرگری ادبی ستود و شایسته دریافت جایزه سالانه ادبیات اعلام کرد.
سال ۲۰۱۲ باراک اوباما به وی نشان افتخار آزادی رئیس‌جمهوری اعطا نمود و در سال ۲۰۰۸ جایزه گِرِمی را دریافت کرد.
تونی موریسون ۵ اوت ۲۰۱۹ در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
جملات زیر از این نویسنده است:
- در برهه‌ای از زندگی زیبایی جهان کافی می‌شود. نیازی به عکاسی، نقاشی و حتی یادآوری آن نیست.
- من نمی‌خواهم شخص دیگری را بسازم. من می‌خواهم خودم را بسازم.
- من اولین رمانم را نوشتم زیرا می‌خواستم آن را بخوانم!
- اگر کتابی وجود دارد که می‌خواهید بخوانید اما هنوز نوشته نشده است، پس باید آن را بنویسید.
- چیزی که دوست داشته شود، هرگز از دست نمی رود.
- کارکرد آزادی این است که شخص دیگری را آزاد کنید.
- چه دنیایی برای شما وجود دارد اگر نتوانید آنطور که می‌خواهید آن را تنظیم کنید؟
- شما بهترین چیز خود هستید.
- تعاریف متعلق به تعریف کنندگان هستند ، نه تعریف شده ها!
- اگر شما مقداری قدرت دارید ، پس وظیفه شما این است که شخص دیگری را توانمند کنید.
