امروز اگر ریا نباشد قصد دارم با توجه به بازگشایی مجدد مدارس پس از کرونا، یادی از درس خواندن در ایام ماضی کنم.
حقیقت امر تا جایی که حافظه تاریخی و جغرافیمان یاری می‌کند کل وسایل جانبی که ما در دوران تحصیل برای اخذ دیپلم استفاده کردیم شامل یک جعبه مداد رنگی شش رنگ یا در خوشبینانه‌ترین حالت ١٢ رنگ، یک دستگاه پرگار، یک گونیا و نقاله، پاکن جوهری قرمز و آبی، چند جلد دفتر، تعدادی خودکار بیک و مداد شمشیر نشان بود و لاغیر...
یعنی حتی جامدادی و ماشین‌حساب شش رقمی جزو وسایل لاکچری و لوکس محسوب می‌شدند تا جایی که آوردن آنها به مدرسه هم در مقاطعی ممنوع بود. اما الان خدا را شکر انواع و اقسام لوازم التحریر اصلی و جانبی در کیف بچه‌ها پیدا می‌شود. الان کیف اختراع شده است که هندزفری و فلش می‌خورد؛ دفترچه خاطرات با قفل آویز، مداد پاکن برقی، گونیای مرکب و چند کاره، روان‌نویس نوک‌نمدی، نگهدارنده کتاب، چراغ مطالعه با لامپ هالوژن، خودکار ١٢ رنگ معطر، جعبه مداد رنگی ٦٠ رنگ، دفترچه معطر و موزیکال، لاک غلط‌گیر نانو، چسب تفنگی حرارتی، تخته سیاه دیجیتال، ماژیک هایلایت در رنگ‌های متنوع و... بخشی از وسایل دانش‌آموزان امروزی هستند که در کنار حل‌المسائل‌های کیلویی، سی‌دی‌های آموزشی، جزوات تست‌زنی، بسته‌ها و کتاب‌های کمک آموزشی خاکستری، زرد ، بنفش و ... برای خودشان یک پا مغازه لوازم‌التحریر دو نبش هستند و به قول عمو سیفی (سرایدار مفخم مدرسه ما) این اقلام انقلابی در عرصه آموزش و پرورش به شمار می‌روند! بماند که مداد رنگی ٢٧ میلیونی و دفتر ١٠ میلیونی لاکچری هم در بازار یافت می‌شود!
کلاسها و جزوات آموزشی کنکور هم که برای خودشان یک بازار مکاره جدا دارند و خانواده‌ها از سه سال قبل تاریخ برگزاری کنکور نورچشمی‌شان را می‌دانند. دوره ما وقتی صبح جمعه من و داداشم از کنکور برگشتیم پدرمان گفت: صبح به این زودی کجا رفته بودین؟! بگذریم...
البته این همه‌ی داستان نیست و تکالیف و خرده فرمایشات برخی معلمان محترم در قالب کار عملی نیز در باد زدن آتش این دگرگونی و نوگرایی تحصیلی جالب توجه است. خانم معلم سراغ داریم که به بچه‌ها دستور داده بال مرغ به مدرسه بیاورند که از کتف جدا نشده باشد تا در کلاس علوم مورد استفاده قرار گیرد! مورد داشتیم که از بچه‌ها خواسته برای رنگ‌آمیزی یک قوطی خالی نوشیدنی با خودشان یک قوطی اسپری رنگ به مدرسه بیاورند! مؤمن! با یک قوطی اسپری که حاوی نیم لیتر رنگ است می‌شود ١٠٠ تا قوطی خالی نوشابه را رنگ‌آمیزی کرد؛ آن وقت شما از هر دانش‌آموز خواسته‌اید یک اسپری رنگ به مدرسه بیاورد؟ میل گرد، بتن قالب‌گیری شده، خرپا و ... بخشی از وسایلی هستند که در مواقعی از سال روی دوش دانش‌آموزان مدارس ابتدایی در حال انتقال به مدرسه است! تحقیقات و کپی برداری از اینترنت هم تقریباً در همه مدارس مرسوم است و اگر دانش‌آموزان هر روز چند برگ کپی شده از اینترنت به عنوان تحقیق و مقاله و کار عملی مدرسه نبرند، روز کافی نت‌ها و خدمات کامپیوتری شب نمی‌شود!
هر چند استفاده وسایل کمک آموزشی در همه جای دنیا مرسوم است و ممکن است در یادگیری برخی مطالب تا حدی مؤثر باشد ولی یادمان نرود که درس خواندن با جنگولک بازی و عضویت در کانال‌های تلگرامی درسی، جست و خیز در اینترنت و تماشای فیلم و سی‌دی آموزشی تفاوت‌های اساسی و ماهوی دارد و تا دانش‌آموز کتاب دست نگیرد و در خلوت خود مطالعه نکند، هیچ اتفاق خاصی نخواهد افتاد و با معلم خصوصی مجازی، دانش‌آموز از هیچ کانالی پرش نتوان کرد! البته بلانسبت دوران کرونا که با شادی کل محتوی باقیمانده دروس با فنگ شویی وارد مغز دانش‌آموزان شد! فقط خدا کند آموزش و پرورش سالهای بعد این فنگ‌شویی و کلاسهای مجازی را جایگزین کلاسهای واقعی نکند!
وحید حاج‌سعیدی
