/ افزایش قیمت دلار و سردرگمی ارز، لطمه شدیدی به فعالان اقتصادی زد
مهرداد معصوم، فعال در زمینه گیاهان دارویی و خشکبار، جوانی که توانسته با تکیه بر پتانسیلهای شهرستان در این زمینه ایده‌پردازی کند، بزرگترین حمایت دولت از فعالان اقتصادی را فراهم کردن بستر مناسب برای فعالیت و ایجاد امنیت اقتصادی می‌داند.
آفاق مهر نی‌ریز
او که هم‌اکنون کارمند مؤسسه نور نی‌ریز است، فعالیت اقتصادی‌اش را از سال ۱۳۸۶ و با فروش قطعات کامپیوتر و نرم‌افزار آغاز کرد. اما فعالیتش تحت عنوان صادرات خشکبار و گیاهان دارویی و ثبت شرکت خدماتی - صنعتی - تجاری آفاق مهر نی‌ریز را از اواخر سال ١٣٩١ و اوایل سال ١٣٩٢ شروع کرد.
می‌گوید: «هدفم از ثبت شرکت این بود که بتوانم در زمینه صادرات و واردات، خرید و فروش و حتی کار تولیدی، با گرفتن شریک مالی و فکری وارد شوم.»
هدف دیگر مهرداد همیشه این بوده که بتواند از پتانسیلهایی که در استان و شهرستان وجود دارد، برای صادرات استفاده کند؛ از جمله گیاهان دارویی مثل انغوزه و وشا یا محصولات بومی کشاورزی مثل انجیر و انار.
می‌گوید: «معرفی نی‌ریز خیلی برایم مهم است. یکی از اهداف من این است که نی‌ریز را در سطح جهانی بشناسانم؛ به خصوص در بخش انار هر کسی جلو بیاید، حاضرم همکاری کنم و انار نی‌ریز را به اسم خودش صادر کنم.»
بازاریابی اینترنتی
او فعالیت اصلی‌اش را سال ١٣٩١ با خرید و فروش انغوزه و وشا شروع کرد و سال ١٣٩٢ و ١٣٩٣ انجیر هم به آن اضافه شد؛ اما راهی که مهرداد در پیش داشت هموار نبود.
ابتدا یک سال بازاریابی کرد تا مشتری و بازار هدف را پیدا کند. چون او معتقد است در هر کاری مشتری مهم است.
می‌گوید: «اگر ١٠ میلیارد تومان سرمایه یا کالا داشته باشی؛ ولی مشتری نباشد، هیچ فایده‌ای ندارد. اما اگر ۱۰ میلیون تومان داشته باشی و مشتری هم باشد، می‌توان کسب و کار را شروع کرد.»
افق دید او گسترده بود و به بازارهای جهانی نگاه می‌کرد. از جمله کشورهایی مثل روسیه، ترکیه، هند، افغانستان، امارات، لیبی و... که به گفته او خریدار این اقلام هستند.
مهرداد از طریق اینترنت با افراد مختلف در داخل و خارج از کشور ارتباط گرفت و سعی کرد بازار هدف خود را شناسایی کند.
از طریق شبکه‌های مجازی، وب‌سایت، فیس‌بوک، تماس تلفنی و حتی حضور در شهرهای دیگر از جمله بازار وکیل شیراز.
«درطول ٤ ماه، هر روز بعد از ساعت اداری بانک، به شیراز و بازار وکیل می‌رفتم. چون خارجی‌ها با آنجا در ارتباط بودند. اما زحماتم در این مدت نتیجه نداد تا این که حالا بعد از ٦ سال، مشتری که آنجا به او شماره داده بودم تماس گرفته و جنس می‌خواهد.»
سردرگمی ارز
تلاشهای مهرداد معصوم زمانی به بن‌بست رسید که روابط ایران و کشورهای دیگر به هم خورد و صادرات قطع شد. به گفته او، افزایش قیمت دلار و متقابلاً افزایش هزینه‌های تولید و تهیه کالا، به کسب و کار کارآفرینان و خصوصاً بنگاه‌های اقتصادی بدون پشتوانه مالی قوی لطمه زد و سردرگمی بسیاری در بازار و تجارت ایجاد کرد.
می‌گوید: «بعد از آن، ۷۰ درصد تمرکز من به سمت بازار داخلی رفت. اما اگر کالایی مثل انجیر گران شود، به علت کاهش قدرت خرید مردم، عملاً همان مشتری داخلی را هم از دست می‌دهد. بنابراین ما بخش بزرگی از بازار داخلی را هم از دست داده‌ایم. از طرفی وقتی روی بازار خارجی تمرکز می‌کنیم، می‌بینیم درِ صادرات هم بسته شده است.»
به بیان وی، انجیرهایی که او خریداری و صادر می‌کرد، همیشه فروردین‌ماه تمام می‌شد؛ ولی حالا انجیرهای سال گذشته هنوز در سردخانه استهبان است.
می‌گوید: «حدود ٨٠٠ تا ٩٠٠ تن انجیر سال گذشته در سردخانه‌ها است. وقتی امسال می‌خواهند بفروشند، آن را قاطی می‌کنند؛ بنابراین طعم و مزه ندارد، برای مشتری ایجاد نارضایتی می‌کند و در نتیجه بازار را از دست می‌دهد. در بسته‌بندی‌ها و فروش غیراستاندارد، برای حفظ محصول و ماندگاری بهتر، دیده می‌شود یک قرص برنج داخل یک دستمال می‌پیچند و داخل یک کارتون انجیر قرار می‌دهند که بسیار مضر است. و یا در جهت حفظ محصول از آفتها، با استفاده از سموم قوی، سعی در بهره‌برداری بهتر دارند که استفاده از این آفت‌کش‌ها با قوانین بهداشت و استانداردهای کشورهای اروپایی مغایرت دارد.
چون آنها اولین ملاکشان ارگانیک بودن محصولات است. بنابراین اعتماد بازارهای جهانی و خریداران خارجی نیز از بین می‌رود و پس از مدتی سهم ما در بازار خارجی کم می‌شود.»
حمایت نشدم
اوج کار تجاری مهرداد سال ١٣٩٦ بود؛ اما بعد از آن، افزایش قیمت دلار لطمه شدیدی به او و دیگر صادرکنندگان زد.
می‌گوید: «به هیچ وجه حمایت دولتی نشدم. خیلی‌ها تا اسم حمایت می‌‌آید، سریع ذهنشان به سمت حمایت مالی و گرفتن وام از بانکها می‌رود؛ ولی حمایت مالی فقط یک بخش از کار است.
باید بین سرمایه آورده شما و میزان وام درخواستی تناسبی برقرار باشد. در حقیقت اخذ وام بدون پشتوانه مالی و داشتن حداقل سرمایه و محاسبه هزینه‌های تولید، تجارت و صادرات، قطعاً با نوسانات ارز در بازار و اقتصاد، منجر به شکست خواهد شد. »
این فعال اقتصادی ادامه می‌دهد: «بزرگترین حمایتی که دولت می‌تواند انجام دهد و در سال‌های اخیر به شدت در آن عاجز مانده، فعال کردن بستر مناسب برای کسب و کار و ایجاد امنیت اقتصادی در کل جامعه است. من با سرمایه خیلی کمی شروع کردم؛ اما آن زمان بستر مناسب بود و نوسان ارز وجود نداشت.»
به گفته وی، از کسانی که در زمینه تولید گیاهان دارویی فعالیت می‌کنند، حمایت کافی نمی‌شود؛ به خصوص در بحث اخذ مجوز.
مشکل دیگر این است که به علت نوسانات شدید ارز، قیمت خرید و فروش این گیاهان غیر منطقی شده و تناسبی با هزینه‌های صادرات ندارد.
برنامه‌های آینده
برنامه‌های آینده این فعال اقتصادی جوان، حول محور صادرات گیاهان دارویی، انجیر و پتانسیلهایی است که شهرستان و استان دارد.
همچنین یافتن بازارهای جدید، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی عرضه محصولات و...
مهرداد معتقد است: «اگر بستر اقتصادی مناسب فراهم شود و امنیت اقتصادی در کشور باشد، هیچ شغلی مثل شغل آزاد پربازده و مفید نیست.
هر کسی با یک دکه کوچک هم می‌تواند رزق و روزی‌اش را فراهم کند و اگر تلاش بیشتری کند، قطعاً پیشرفت هم می‌کند.
همه اینها در گروه این وظیفه دولت به عنوان کمترین و معقول‌ترین توقع یک فعال اقتصادی است.»
