آخرین بار ١٨ آبانماه فیلم «آدم برفی» اولین ساخته سینمایی داود میرباقری که سال ١٣٧٣ تولید شد در شبکه «نمایش» تلویزیون ایران پخش شد؛ فیلمی که موقع اکران عمومی به دلایلی از جمله زنپوش بودن اکبر عبدی آنقدر با اعتراض جمعی مخالف و تندرو مواجه شد که با دستور رئیس وقت تشکیلات سینمایی کشور (عزتا... ضرغامی) برای سه سال توقیف شد. ولی نه تنها برای چندمین بار از تلویزیون پخش شد بلکه هزینه و صرف وقت هم برایش شده که فیلم اصلاح رنگ و تصویر شود، تا همان فیلم توقیف شده حالا با کیفیت بهتری در رسانه ملی و با تیزر «مرد زنپوش» به نمایش درآید!
البته اولین فیلم سینمایی میرباقری که خودش هم نویسندگی آن را برعهده داشت، در دوران اصلاحات رفع توقیف، اکران عمومی و بعد در تلویزیون پخش شد. «آدم برفی» که با دستور ضرغامی توقیف شده بود، در زمان مدیریت خود او از تلویزیون پخش شد و این تصمیم، تناقضها در تصمیمگیریهای مدیران را بیش از پیش نشان داد.
این فیلم محصول سازمان توسعه سینمایی سوره است؛ سازمانی که خودش در سالهای اخیر یک تنه فیلمهای سینمایی زیادی را تحریم کرده است.
«آدم برفی» در شرایطی توقیف شد که کارگردانش معتقد بود آن فیلم را با دغدغهای زیاد و مهم برای مهاجرت ساخته بود.
او در گفتوگویی بیان کرده است: «آدم برفی از مؤلفههای نمایش ایرانی خیلی دور نیست؛ به نوعی تمرین نمایش تخته حوضی بود.
ضمن اینکه موضوع مهاجرت برایم بسیار مهم بود و اگر آن سال با آن همه حواشی «آدم برفی» را نمیساختم، کماکان حاضر بودم آن را بسازم. اهمیت این موضوع را به شخصه حس کرده بودم. دلم میخواست درباره مهاجرت کاری کرده باشم و به واسطه برخی دلایل این خواستن منجر به کارگردانی یک فیلم سینمایی شد. جرم «آدم برفی» این بود که شاید ۱۰ سال جلوتر از زمانش ساخته شد. هنوز مسئولان و مدیران در آن مقطع نمیتوانستند بپذیرند که «مهاجرت» معضل آینده ما خواهد شد.»
او اضافه کرده است: «من «آدم برفی» را برای همه ساختم و هر آدم با وجدانی که آن را تماشا کند این را درک خواهد کرد؛ اینکه یک پهلوان به چنین روزی بیفتد واقعیت تلخی است. «عباس» در فیلم من یک قهرمان کشتی بود که ممیزی اجازه نداد همه هویتش را به تصویر بکشم. پهلوانی که روی دست مردم میرفت، اما به نقطهای میرسد که به همه اینها پشت کرده و میرود و از همه بدتر، تن به چه خفتهایی میدهد. «آدم برفی» به تمام این دلایل هنوز هم فیلمی بسیار محترم و شریف برای من است، چراکه در ماهیتش چنین معارف و اهدافی نهفته بود. اما این از طرف مسئولان و مدیران وقت درک نشد.»
این اظهارات میرباقری از دغدغههایش در حالی بیشتر قابل اهمیت و تأمل میشود که مسئول توقیف بعد از ٢٥ سال از کار خود ابراز پشیمانی میکند.
ضرغامی فروردین امسال در صفحه شخصی خود در اینستاگرام در یادداشتی با عنوان «اشتباهات مدیریتی من» نوشت: «اگر به گذشته برگردم ترجیح میدادم به روح توصیه رهبر انقلاب در مورد فیلم سینمایی «آدم برفی» عمل کنم و به دلایل نظارتی که در جای خود مورد تأکید ایشان هم بود مردم را از دیدن این فیلم خوش ساخت و پر پیام محروم نمیساختم. البته عدم همکاری مدیریت محترم وقت حوزه هنری سازمان تبلیغات هم در این تصمیمگیری بیتأثیر نبود ولی میتوانستم با اجتهاد رسانهای و هنری تصمیم درستتری بگیرم هر چند در سالهای مدیریتم در رسانه ملی آن را جبران کردم.»
اگرچه نمونه فیلمهایی که یک زمانی توقیف و بعد رفع توقیف شده و از تلویزیون پخش شده و آب هم از آب تکان نخورده زیاد است اما وضعیت امروز بعضی فیلمهای سینمایی نشان میدهد هنوز گذشته در حال تکرار است و معلوم نیست نگرانیها و اشتباهات و گوش سپردن به برخی نگرانیهای بیمورد تا کِی ادامه دارد؟