حکایت ناتمام
کورهداران نیریز که آن زمان مشکل اصلیشان افزایش هزینه نفتکوره بود، توان رقابت با تولیدکنندگان شهرهای دیگر را نداشتند. آنها با توصیه حسینی فرماندار وقت وارد میدان شده بودند؛ اما مشکلاتشان باعث شد تا دیگران جرئت نکنند به میدان بیایند و پا به این عرصه تولیدی بگذارند.
با پیگیری امیری فرماندار سابق و اداره گاز، این مشکل عدیده رفع شد. اما حالا این ٨ کورهدار صنعتی که ٥ نفرشان فعال و در حال تولیدند، مشکلات دیگری مثل نبود کارگر، نداشتن سند و سرمایه در گردش دارند.
کارگر نداریم
صمد صنعتی با وجود یک میلیارد و ٨٥٠ میلیون تومان سرمایهگذاری، هنوز نتوانسته دستگاه پرس ٣٠٠ میلیون تومانی تولید آجر را خریداری کند.
او میگوید: «اگر ١٥٠ میلیون تومان وام بدهند، کارم راه میافتد. اما مشکل دیگر ما نداشتن و بلاتکلیفی سند است که به همین دلیل نمیتوانیم روی کارگاهمان وام بگیریم.»
صنعتی به مشکل کمبود کارگر اشاره میکند و میگوید: «کارگر ایرانی نمیتواند در کوره آجرپزی کار کند. از طرفی به دلیل ممنوعه بودن نیریز برای کارگران افغانی، آنها را دستگیر میکنند.»
آبِ لولهکشی نیست
علی فخاری هم که تاکنون دو - سه میلیارد تومان سرمایهگذاری کرده، این مشکلات را تأیید میکند و میگوید: «١٦ نفر در کوره من مشغول به کارند که حتماً نیمی از آنها باید افغانی باشند. مشکل دیگر ما نداشتن آب آشامیدنی است. اینجا آب لولهکشی نیست؛ آب تانکر را هم که از برکهها به سختی میآورند، کرم دارد و مایه بیماری است.»
اکبر شاهسونی که بیشتر سهم کورهاش را در ازای بدهی به طلبکارانش واگذار کرده، با ناراحتی میگوید: «سفرهای پهن کردهایم که همه نان میخورند، جز خودمان. سرمایه در گردش نداریم. چون سند نداشتیم، نتوانستیم وام مناسبی بگیریم و همین وامهای مضاربهای بانکها کمرمان را شکست.»
١٠ شغل در یک کوره
حسین صنعتی هم برای راهاندازی کوره آجرپزیاش بین ٢٠٠ تا ٣٠٠ میلیون تومان دیگر نیاز دارد. به گفته او اگر این کوره راه بیفتد، حداقل برای ١٠ نفر ایجاد اشتغال و بدهکاریهایش پرداخت میشود.»
علی صنعتی معتقد است آجر نیریزکم نظیر است. آجرهایی که آنها با دستگاه پرس تولید میکنند، دهگل، سهگل و پلاک است که به گفته خودشان زیباتر است و برای نما مناسبتر.
نمیتوانیم وام بگیریم
حسین مظفری کورهدار دیگری است که البته به روش هوفمن تولید میکند. او نیز با استناد به نظر نظام مهندسی، میگوید آجر نیریز با کیفیتترین است. چون به گفته او شوره نمیزند و پولک نمیپراند.
وی رقیب اصلی آجر نیریز را آجر اصفهان میداند و میگوید: «چون ماشینهای سنگ با کرایه خوب میروند، در راه برگشت آجر را فلهای و با کرایه کم به نیریز میآورند؛ هر چند به هیچ عنوان کیفیت آجر ما را ندارد.»
مظفری نیز مشکل اصلی کورهداران را نبود کارگر و سند زمینهایشان عنوان میکند و ضمن تشکر از فرماندار به دلیل پیگیری این مشکلات، میگوید: «اگر مشکل سندها حل شود، میتوانیم وام برای سرمایه در گردش بگیریم.»
در دست پیگیری
در همین رابطه فرماندار شهرستان نیریز، تنها مشکلی را که تاکنون به صورت کامل حل نشده و در دست پیگیری است، مشکل اعطای اسناد مالکیت قطعی اراضی میداند و میگوید: «این اراضی تاکنون به صورت اجاره به کورهداران واگذار بوده و در این خصوص جلساتی در سال جاری برگزار شده است. هر چند این مشکل در روند تولید و توسعه و فعالیت مجتمع کورههای آجرپزی تأثیری ندارد. »
به بیان حمید یزدانپناه، صدور اسناد مالکیت میتواند به عنوان یک پشتوانه و وثیقه برای اخذ تسهیلات و رونق تولید مؤثر واقع شود که امید است با همکاری ادارات مربوطه، این موضوع نیز حل و فصل گردد.
وی اضافه میکند: «هر چند رفع ممنوعیت شهرستان نیریز در خصوص سکونت و اشتغال اتباع بیگانه ربطی در به کارگیری اتباع بیگانه غیر مجاز ندارد و بکارگیری نیروی کار غیرمجاز تحت هر شرایطی تخلف محسوب میگردد، اما برای رفع مشکل ممنوعه بودن شهرستان در اشتغال اتباع خارجی خصوصاً اتباع افغانستان، پیگیری لازم از طریق اداره کل اتباع استان و وزارت کشور در شرف انجام است.»
/ یک کوره آجرپزی صنعتی در نیریز/ اَمرداد ٩٨ / عکس: عابد نعمتی، نیریزان فارس