کلاهقرمزی نام شخصیت عروسکی ایرانی است که توسط ایرج طهماسب و حمید جِبِلّی خلق و توسط مرضیه محبوب طراحی و ساخته شده است. فیلمهای ساخته شده براساس این شخصیت از پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران میباشد.
کلاهقرمزی با بیش از دو دهه فعالیت در عرصه سینما و تلویزیون، از یک عروسک به پدیدهای فرهنگی تبدیل شد که توانست مخاطبان بسیاری در بین نسلهای گوناگون بهویژه متولدین دهه ۱۳۶۰ بیابد.
این شخصیت عروسکی اولین بار در مجموعهای تلویزیونی به نام «جغجغه و فرفره» ظاهر شد که در ابتدای دهه ۱۳۷۰ پخش میشد و سپس در سه فیلم سینمایی کلاهقرمزی و پسرخاله (۱۳۷۳)، کلاهقرمزی و سروناز (۱۳۸۱) و کلاهقرمزی و بچهننه (۱۳۹۱) بازی کرد. در این فاصله کلاه قرمزی در یک مجموعه ۴ اپیزودی با نام کلاه قرمزی در فرنگ (۱۳۸۵) در شبکه نمایش خانگی حضور پیدا کرد.
کلاهقرمزی از سال ۱۳۸۸ با همراهی چند عروسک دیگر در قالب جُنگ نوروزی دوباره به تلویزیون راه یافت و در آن سال پرمخاطبترین برنامه نوروزی شد.
همچنین ویژهبرنامههای کلاهقرمزی در عیدهایی نظیر فطر و قربان یا دیگر مناسبتها مثل روز مادر و نیمه شعبان هم پخش میشوند.
زندگینامه
دو روایت از زندگی کلاهقرمزی و نحوه ورودش به برنامه وجود دارد:
در روایت نخست، کلاهقرمزی شاگردکفاشی است که در یکی از قسمتهای برنامه به عنوان مهمان در برنامه حضور پیدا کرده بود و کفشهای آقای مجری را که واکس زده بود برای وی میآورد.
اما او که پسری بازیگوش، پُرشروشور اما خوشقلب است که بلد نیست درست حرف بزند، بهطوریکه با صدایی عجیب و با تلفظ اشتباه کلمات، مدام آب دهانش را روی صورت آقای مجری (یا به قول خودش «آقای مُرجی») میریخت. با سماجت در برنامه میمانَد و حضورش را در برنامه تثبیت میکند.
در روایت دوم، یعنی روایت فیلم سینمایی کلاه قرمزی و پسرخاله، کلاهقرمزی که در شهرستان زندگی میکند کودکی است که از مدرسه اخراج شده و از ادامه تحصیل بازماندهاست.
پس از اینکه به چند کار دست میزند و در همهشان ناموفق است، او که تنها مانده است، با دیدن اتفاقی آقای مجری در تلویزیون داخل ویترین یک مغازه و شنیدن حرفهای محبتآمیز از او راهی تهران میشود که «همکار مجری» شود. اما آقای مجری او را جدی نمیگیرد و طردش میکند. او ساعتها و روزها در خیابانها سرگردان میشود تا در نهایت با سماجت دل آقای مجری را نرم میکند و همکار مجری میشود.
کلاهقرمزی در ابتدا یک مورچه عروسکی بود که در سال ۱۳۶۰ از آن در برنامه «سقائک و شانهبهسر دانا» به کارگردانی ایرج طهماسب استفاده میشد و سازنده آن مسعود صادقیان بروجنی بود.
صادقیان سابقه ساخت عروسکهای برنامه هادی و هدی، مدرسه موشها و السون و ولسون را نیز در کارنامه خود دارد.
ویژگیهای ظاهری
کلاهقرمزی پسری هشت- نُهساله است. او کلاهی قرمز به سر دارد و رنگ شلوارش سبز است و چکمههایی به رنگ قرمز به پا دارد. رنگ چشمهای کلاهقرمزی با هم تفاوت دارند به طوریکه یکی از چشمهایش سبز و دیگری آبی است.
دنیا فنیزاده، عروسکگردان (او در هشتم دی ماه ١٣٩٥ بر اثر سرطان درگذشت) این شخصیت که از ابتدا همراه آن بود در این باره معتقد بود، کلاهقرمزی دهه ۱۳۹۰ هنوز همان کلاهقرمزی دهه۱۳۷۰ است و تنها خلق و خویش امروزیتر شدهاست.