کلنگ فولاد غدیر نیریز هفتم شهریور ١٣٨٥ به زمین زده شد و حالا پس از ٤١٦٤ روز فاز نخست آن که تولید آهن اسفنجی است به بهرهبرداری رسید.
مهندس رستی مدیرعامل وقت شرکت ملی فولاد ایران در جلسه کلنگزنی گفت: «بهرهبرداری این طرح کمتر از ٤ سال به طول خواهد انجامید.»
اما این وعده ١١ سال و چهار ماه و ٢٩ روز به طول انجامید. اولین بار در هفتهنامه «عصر نیریز» به تاریخ ١٠ مهرماه ١٣٩٠ مهندس خادمی مدیر وقت پروژه فولاد نیریز گفت: «بخش احیاء فولاد نیریز در نیمه نخست سال ٩١ به بهرهبرداری میرسد.»
پس از آن «نیریزان فارس» و «عصر نیریز» به نقل از وزیر، معاونان وزیر، استاندار، معاونان استاندار، مدیران کل و... ١٣ بار دیگر تیتر زدند که فولاد افتتاح میشود!
اما چه شد که فولاد با تأخیر ١١ ساله به بهرهبرداری رسید؟
همانند بسیاری از پروژههای دیگر نیریز، پس از کلنگزنی جنگ بر سر مکان احداث فولاد بالا گرفت؛ از انتقال به این بخش و آن بخش نیریز گرفته تا این شهر و آن شهر، این استان وآن استان. و بین نماینده وقت تا فرماندار و استاندار آن زمان.
محیطزیست هم در همین راستا وارد گود شد و اولین مخالفت رسمی اداری را برای احداث کارخانه در قطرویه اعلام کرد.
فشارهای شهرستانی توسط آیتا... فقیه و دیگر افراد ذینفوذ سبب شد تا در سفر رضازاده استاندار وقت فارس اعلام شود که فولاد در قطرویه احداث خواهد شد و هیچ گزینه دیگری در این رابطه مطرح نیست. خوان اول با کمی جابهجایی طی شد و کلنگ نخست احداث بعد از شهر قطرویه به زمین زده شد اما در نهایت کارخانه در زمینی قبل از این شهر بنا گردید.
فولاد نیریز به همراه ٧ طرح فولادی دیگر در چالش سیاستهای دولتهای نهم و دهم افتاد و تحریمهای فلج کننده شمع فولاد را به زیر کشید و سه سال بعد از کلنگزنی، پیشرفت ١١ درصدی برای پروژه نیریز اعلام شد.
طرح فروش اوراق مشارکت از سال ١٣٨٨ کلید خورد اما باز هم نتوانست کار احداث را تمام کند.
در ادامه و در تاریخ ٤ دیماه ١٣٩٠ «عصر نیریز» تیتری با عنوان «چراغ خاموش طرحهای فولادی» به چاپ رساند که از وضعیت نامعلوم ساخت کارخانه پرده بر میداشت.
اواخر دولت دهم اعلام گردید که طرحهای فولادی از جمله فولاد نیریز در «طرح ماندگار» قرار میگیرد و تا پایان زمامداری احمدینژاد به خط پایان میرسد؛ اما رئیس جمهور جنجالی ایران ٨ سال حکومتش را تمام کرد و رفت؛ و فولاد نیریز نیمهتمام، ماندگار ماند.
پس از آن قرار شد ٨ طرح فولادی با مشارکت بخش خصوصی ساخته شود و فولاد غدیر متقبل شد تا ٦٥ درصد در این پروژه سرمایهگذاری کند.
با رفع تحریمها که حاصل توافق «برجام» بود و حل مشکل فاینانسها، ساخت فولاد نیریز سرعت گرفت.
با نزدیک شدن فولاد به خط پایان، این آگهی استخدام برای بهکارگیری نیروها بود که بار دیگر خبرساز شد. آگهی که بر اساس آن سهمی برای نیروهای بومی نیریز در نظر نگرفته و نیروی بومی با تعریف استانی دیده شده بود.
همه مخالفت کردند از رئیس اداره کار تا فرماندار، نماینده مجلس و امام جمعه.
کار به جایی رسید که علیرضا نظری مدیرعامل فولاد نیریز برکنار شد و آگهی استخدام به تعویق افتاد و در نهایت ٨٥ درصد نیروهای فولاد، بومی شدند.
حال بخش تولید آهن اسفنجی آغاز شده اما این پایان کار نیست بلکه شروعی است تا تولید شمش فولادی به خط پایان برسد. از طرفی دکتر مسعودی نماینده مجلس به دنبال این است که چرخه فولاد را در نیریز کامل کند تا دو مرحله قبل از تولید آهن اسفنجی، یعنی تولید کنسانتره و گندلهسازی آهن به فولاد نیریز اضافه شود. این کار با استفاده از پهنههای معدن آهن بهرامگور امکانپذیر خواهد بود.
کلنگزنی فولاد نیریز/ شهریور ١٣٨٥