شاید باورش سخت باشد، اما ایده خیریهای که تاکنون توانسته با جمعآوری حدود ۷ میلیارد تومان به ۱۷۷۵ مورد از نیازمندان رسیدگی کند، از یک پیامک دوستانه آغاز شد. پیامکی که تبدیل به یکی از خیریههای محبوب شد تا بسیاری از رسانهها و مردم بتوانند با خیال راحت به آن اعتماد کنند و حتی نذوراتشان را از طریق درگاههای بانکی ارسال کنند. در این خیریه مجازی هیچ لیستی وجود ندارد و نام هیچ کس ثبت نمیشود. حتی مهم نیست که در این چهارسال چه تعدادی کمک کردهاند و بیشتر کمکها توسط چه کسانی انجام گرفته است. هیچ فرم ماهیانه و قید زمانی خاصی وجود ندارد. اینجا «خیریه همت» است. «مهدی قمصریان» یکی از هستههای اصلی تشکیل دهنده این خیریه است. در ادامه او از شیرینیها و سختیهای کار میگوید و این که قصه خیریه همت از کجا شروع شد؟
در ۶ ماه ۸۰۰ میلیون تومان جمع شد
مهدی قمصریان متولد ۲۴ خرداد ۱۳۶۰ در محله بلوار ابوذر تهران است. کارشناسی مدیریت صنعتی از دانشگاه آزاد و کارشناسی ارشد مدیریت از دانشگاه علامه طباطبایی دارد. قمصریان کار را از آموزش و پرورش آغاز کرد. اما بعد از آن وارد رسانه وخبرگزاری مهر شد. بعد از آن در چندین روزنامه به صورت حقالتحریر و ثابت فعالیتهای رسانهای خود را ادامه داد و در حال حاضر در یکی از سازمانهای دولتی مشغول به کار است.
همین سابقه به خوبی نشان میدهد که رسانه را میشناسد و برای همین وقتی میگوید در ۶ ماه اول کار خیریه توانسته ۸۰۰ میلیون تومان جمع کند خیلی تعجب نمیکنیم.
همت از یک پیامک شروع شد
همه چیز از یک پیامک ساده برای خرید یک یخچال برای جهیزیه شروع شد. پیامکی که یکی از دوستانش برایش میفرستد و باعث میشود نقطه عطفی در زندگی قمصریان اتفاق بیفتد و خیریه همت متولد شود. «۱۳ شهریور ۹۰ یک پیامکی برای من آمد که نوشته بود میخواهیم برای یک جهیزیه یخچال بگیریم. ۳۰۰ هزارتومان کم داریم. اتفاقاً در آن دوره در شرایطی بودم که شرایط مالی خیلی مناسبی نداشتم. گفتم من همین کار را انجام بدهم و برای عدهای از دوستانم بفرستم. متن پیامک را عوض کردم و یک متن مرتبتر نوشتم و گفتم: «هرکسی پایه هست بسما...، همت کنید این پول جمع شود» به فاصله نیم ساعت این پول جمع شد و من به دوستم اطلاع دادم.»
قمصریان ادامه میدهد: «این اتفاق خیلی به من چسبید و تا مدتی ذهنم را مشغول کرد و فکر میکردم یک کار خیر عامهپسند انجام بدهم. ولی حمایتی نداشتم اما فهمیدم میشود که کارهای کوچک کوچک انجام داد و جلو رفت. گفتم یک شبکه راه بیندازم. شبکه کسانی که من را میشناسند. یک وبلاگ راه انداختم و دو اصل را تعیین کردم: اول شفافیت و دوم این که گزارش عملکرد بدهم. ابتدا مسئله را برای مخاطب ملموس مطرح کنم و بعد مقدار پول مورد نیاز را مطرح کنم و از مخاطب درخواست کنم. بعد هم که پول به میزان کافی رسید بگویم کافی است؛ واریز نکنید. اولویت را هم درمان و جهیزیه قرار دادیم.»
یک ریال بابت تبلیغات پول ندادیم
قمصریان معتقد است نهادهای حمایتی به علت طولانی شدن و پراکندگی خدمات نتوانستهاند به خانوادههای نیازمند کمک شایانی کنند. «ما خواستیم مسأله محور باشیم نه فرایندمحور. توانمان هم محدود بود. در آن زمان ایمیل و شمارههای دوستان رسانهای زیادی داشتم که به آنها اطلاع دادم و آنها هم برای کمک داوطلب شدند. بعد یکی از حسابهای شخصی را برای جمعآوری کمکها خالی کردم. آنها هم لوگوی همت را در کنار سایت خبری و رسانهشان گذاشتند ما یک ریال هم بابت این تبلیغات به کسی پول ندادیم. خوشبختانه دوستان رسانهای با گرایشهای سیاسی مختلف در این کار به ما کمک کردند. »
اولویت درمان و جهیزیه است
اولویت کمکهای مالی در خیریه همت درمان و جهیزیه است. بستههای جهیزیه ما ۴.۵ میلیون تومان است. اقلام را هم جنس خوب ایرانی میگیریم. دوستانی که در بازار لوازم خانگی هستند به ما کمک میکنند و چون عمده میخرند قیمت خیلی پایینتر در میآید. البته کارهای دیگری هم مثل مسکن انجام دادیم ولی اولویت ما قرار شد درمان و جهیزیه باشد. مسکن متقاضیهای زیادی دارد. چون از همه ما اگر بپرسند یک جورهایی درگیر مشکلات مسکن هستیم و از عهده همت خارج بود.»
بچههای ما حقوقی نمیگیرند
در گوشه سمت پایین سایت خیریه همت قیمت دقیق ارزش ریالی کمکهایی که همت تاکنون توانسته جمع کند نوشته شده است که تا این لحظه حدود ۷ میلیارد تومان است. آقای قمصریان میگوید که طبق اساسنامه قانونی هر خیریه میتواند ١٠ درصد از درآمدش را خرج حقوق و مزایای کارکنانش کند. اما در همت بجز دو مورد که مجبور شدهاند؛ این کار انجام نشده است: «ما میتوانستیم از این ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون که تا الان خرج شده حدود ۶۸۰ میلیون را خودمان خرج کنیم، اما نکردیم. اصلاً چنین قصدی نداشتیم. اما ناجا به ما گفت: که حتماً باید یک مکان قابل نظارت وجود داشته باشد که ما مجبور شدیم ۸۰ میلیون تومان برای رهن یک مکان اداری پرداخت کنیم. ۵۰۰ هزارتومان هم برای سایت همت، هاست خریدیم. وگرنه بچههایی که با ما همکاری میکنند حقوقی نمیگیرند. »
گاهی اطرافیان مقصر اصلی هستند
آقای قمصریان معتقد است یکی از مشکلات جامعه اطرافیان نیازمند هستند که گاهی از خانه خودشان بیرونتر را نمیبینند. حتی بسیاری از موارد خانوادههای نیازمند، اطرافیان مرفهی دارند که با وجود اینکه از مشکلشان باخبر هستند کاری برایشان انجام نمیدهند: «چند هفته پیش سه قلوهایی را در سایت معرفی کردیم که در یک زیرزمین کنار موتورخانه زندگی میکنند و این بچهها مشکلات تنفسی داشتند. یکی از بچهها بیماری پیدا کرده بود. گفتند که دلیل این بیماری به علت تماس این بچه با محل عبور و مرور سوسکهاست. گاهی آشنای نیازمندان وضع مالی خوبی دارند و کمک که نمیکنند هیچ، زخم زبان میزنند و آبروریزی میکنند.»
حتی مشکل ۳۰۰ هزارتومانی هم داریم
در خیریه همت از مشکلات مالی ۳۰۰ هزارتومانی تا ۴۰۰ میلیون تومانی هم مطرح شده که تا کنون خیّرها برای پرداخت آنها اقدام کردهاند و حالا چند مورد از کمکهایی را که خاطرات خوبی برایش رقم زدهاند تعریف میکند: « مورد ۴۰۷ میلیون تومانی که داشتیم، برای درمان ناراحتی غده هیپوفیزی یک دختربچه شیرازی بودکه بعد از درمان حال این بچه بسیار خوب شد.»
سرمان کلاه هم رفته است
قمصریان میگوید افراد نیازمند را حلقههای مورد اعتمادش معرفی میکنند اما خب اعتراف میکند گاهی هم سرشان کلاه رفته است: «ما اصلاً به کسی پول نقد نمیدهیم مگر برخی موارد که ناچار میشویم. وگرنه خودمان همه کارها را انجام میدهیم. اما سه چهارماه اول خیریه، کسی مدارکش را آورد که سرطانی بود. ما هم کمکش کردیم تا داروهایش را بخرد. بعد فهمیدیم به جای دارو رفته پولهایش را در کوئست سرمایهگذاریکرده.»
وقتی میپرسیم معمولاً یک روز بعد از پست چقدر پول جمع میشود میگوید: « به روزی اعتقاد دارید؟ گاهی برای دو میلیون تومان کلی تلاش میکنیم. گاهی هم مثلاً در سه روز ۴۳۰ میلیون جمع میشود.»